Το συγγραφικό έργο του αοιδίμου πατρός Ευέλθοντος Χαραλάμπους

[Μνήμη αγαθή αγάπης και τιμής]

Συνεπληρώθησαν τρία έτη από την αδόκητη εκδημία του αοιδίμου πατρός Ευέλθοντος Χαραλάμπους, ο οποίος με τα θεάρεστα έργα και τις χριστεπώνυμες ημέρες του, τον ενάρετο παραδειγματικό βίο και την παιδαγωγούσα «άνω πολιτεία» του, κατά τον ιερόν Χρυσόστομο, κατέλιπε μνήμη αγαθή σε όσους ευδόκησε να ευλογήσει με τα πλουσιοπάροχα δώρα της αγάπης, της σιωπηλής ευεργεσίας και της απροσμέτρητης φιλανθρωπίας του. Η πρώτου βαθμού συγγένεια, που μας συνέδεε, νομίμως με καθιστά συνέκδημο μιας στρατιάς συνοδοιπόρων της αγαπητικής του ποίμνης, που ως ελάχιστο δείγμα ανταπόδοσης αποτίουμε φόρο μέγιστης οφειλής και ανεξόφλητου χρέους στον μακαριστό πρωτοπρεσβύτερο ιερέα του Παραλιμνίου και έναν άξιο πεφωτισμένο κληρικό με το εξαγιαστικό φως της Εκκλησίας της Κύπρου.

Για την εκπαιδευτική και παιδαγωγική του προσφορά ως μάχιμου θεολόγου στα σχολεία μας, την εκκλησιαστική, πνευματική, ποιμαντική, συγγραφική και την πολυσχιδή φιλανθρωπική του δράση σε μιαν πολυετή συστράτευση και καθοδήγηση χριστιανικού εθελοντισμού, καθώς και τα συστηματικά ιεραποστολικά του δρώμενα στην αφρικανική ήπειρο μίλησαν και εξακολουθούν να μιλούν με υποδείξεις αξιοθαύμαστης μίμησης σεβάσμιοι μοναχοί και φίλοι του Ιεράρχες στην Κύπρο και το εξωτερικό: όπου και η διάδοση της ταύτισης του ονόματός του με την άνευ όρων και ορίων αδελφική αγάπη του συνανθρώπου.

Γι’ αυτή την πεμπτουσία του χριστιανισμού και της υπέρτατης εκκλησιαστικής αποστολής, που σφράγισε με τους καλούς αγώνες το μειλίχιο πρόσωπο και την απαστράπτουσα προσωπικότητα του αειμνήστου πατρός Ευέλθοντος θα ήταν εκ του περισσού να αναφερθούμε εδώ. Ελάχιστες μόνο σημειολογικές πτυχές, όσες ο χώρος μας επιτρέπει, γύρω από τις πνευματικές συγγραφικές του επιδόσεις, που αν και δεν παρέμειναν άγνωστες στο ενδιαφερόμενο αναγνωστικό κοινό, θα προσπαθήσουμε, ωστόσο, να φωτίσουμε με μια συντετμημένη ανασκόπηση των τεσσάρων βιβλίων του.

Στο πρώτο, που εξέδωσε το 2008 με τον κατανυκτικό τίτλο Σκηνώματα Κυρίου εν Παραλιμνίω αγαπητά και ποθούμενα, μας καθιστά κοινωνούς μιας ενδιαφέρουσας ευσεβούς περιδιάβασης σε 24 εκκλησίες και ξωκλήσια σε διάφορες κεντρικές και απόμερες γωνιές του Δήμου Παραλιμνίου, καθώς και σε 5 εκκλησίες και ναΐσκους (3 στην Κένυα, 1 στην Τανζανία και 1 στην Αίγυπτο), που με πρωτεργάτη εμπνευστή τον ίδιο κτίστηκαν ή ανακαινίστηκαν δαπάναις της κοινότητας στα πλαίσια της ιεραποστολικής της συμμετοχής. Ο συγγραφέας, παρουσιάζοντας τις εκκλησίες αυτές με τη σειρά που πανηγυρίζουν στη διάρκεια του εκκλησιαστικού έτους, δεν παραλείπει να αφηγηθεί συνοπτικά τον συναξαριακό βίο του αγίου, στη μνήμη του οποίου είναι αφιερωμένες, καθώς και τα απολυτίκιά τους. Με μια ζωηρή γλαφυρή περιγραφή σε εύληπτους λογοτεχνικούς τόνους μάς δίδει χρήσιμες πληροφορίες ως προς την εξωτερική και εσωτερική τους ναοδομία, την τοποθεσία, τους θρύλους και τις παραδόσεις στην ιστορική διαδρομή της εκκλησιαστικής τους ζωής και ακτινοβολίας. Το βιβλίο, που διανθίζεται με έγχρωμο φωτογραφικό, εικονογραφικό και εικαστικό υλικό και συμβάλλει στην εκκλησιαστική βιβλιογραφία, αποτελεί αστείρευτη πηγή λεπτομερούς γνωριμίας με όλους αυτούς τους λατρευτικούς οίκους ή τα θεία σκηνώματα, όπου, κατά την αποτίμηση του δρος Ανδρέα Παπαβασιλείου, «έντονη είναι η παρουσία του Τριαδικού Θεού, των ουρανίων δυνάμεων και των μελών της θριαμβεύουσας Εκκλησίας, τα οποία διακρίθηκαν για την αγιότητα του βίου τους, την ορθοδοξία τους και την ορθοπραξία τους».

Το ίδιο έτος εξεδόθη ακόμη ένα πρωτότυπο βιβλίο υπό τον τίτλο Δημήτριος διαλάμπει, παρμένο από έναν ύμνο του Εσπερινού του Αγίου Μεγαλομάρτυρος και Μυροβλήτου Δημητρίου με την ευκαιρία των Εγκαινίων της φερώνυμης Εκκλησίας στο Παραλίμνι, την οποία υπηρέτησε πιστά από την ανέγερσή της το 1996 μέχρι της κοιμήσεώς του. Με ευσύνοπτη αφηγηματική παραστατικότητα, που φιλοτεχνεί η θάλλουσα χαρισματική του γραφίδα, ο πατήρ Ευέλθων, εκτός από το καύχημα της Θεσσαλονίκης και όλων των Ορθοδόξων, ζωντανεύει το μαρτύριο και άλλων 24, άγνωστων στους πολλούς, ομώνυμων Αγίων και Νεομαρτύρων επί Τουρκοκρατίας. Ενδεικτικά των ευγενών πνευματικών του στόχων τα όσα σημειώνει στον πρόλογό του, αποδίδοντας ισότιμη χάρη σε όλους του αγίους, που «λάμπουν και φωτίζουν, καθοδηγούν και εμπνέουν, παρηγορούν και στηρίζουν όσους προστρέχουν κοντά τους, μελετούν τη ζωή τους και μιμούνται το παράδειγμά τους».

Το τρίτο βιβλίο του πρωτοπρεσβύτερου Ευέλθοντος Χαραλάμπους, σε μιαν εξίσου άρτια καλλιτεχνική έκδοση, επιγράφεται Γονέων άλγος Χριστού παραμυθία και είναι εμπνευσμένο από την προσωπική αλγεινή του εμπειρία, καθώς τον Νοέμβριο του 1995 ο προσφιλής πρωτότοκος γιος του Χριστόφορος, φοιτητής της Ιατρικής στη Θεσσαλονίκη, ύστερα από μια σύντομη ασθένεια «κλήθηκε στους ουρανούς», κατά τη δική του ιώβεια και χριστιανοπρεπή διατύπωση. Συνοδοιπορώντας με όσους γονείς βίωσαν παρόμοιο πόνο και θέλοντας να ενσταλάξει στις ψυχές τους το βάλσαμο παρηγοριάς, που έλαβε κατά τη δοκιμασία του από τον Θεό και τους καλούς χριστιανούς, συνέλαβε την ιδέα να συγκεντρώσει βίους Αγίων με ανάλογες σταυροαναστάσιμες καταστάσεις, που είτε έχασαν τα παιδιά τους από φυσικό ή μαρτυρικό αφανισμό είτε από τον φρικτότερο ζωντανό θάνατο της εξωμοσίας. Όχι «ως άγευστος και ψυχρός “συμβουλάτωρ”», αλλά «από το περίσσευμα του βιώματός του, […] γήινος και ουρανοδρόμος», κατά τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Προικοννήσου κ. Ιωσήφ, που προλογίζει το βιβλίο, προσφέρει μέσα από τα πρότυπα των πονεμένων αγίων αφειδή θεία παραμυθία.

Ιερών και Οσίων Νόστος επιγράφεται το τελευταίο και προφητικά εμβληματικό βιβλίο του μακαριστού π. Ευέλθοντος, που κυκλοφόρησε λίγο πριν την αποδημία του εις Κύριον. Ο ουράνιος νόστος είχε επισφραγιστεί με την καταγραφή του ασίγαστου γήινου νόστου του για τις συλημένες εκκλησιές και τα ερειπωμένα ξωκλήσια στα πατρογονικά του εδάφη. Τους πολυφίλητους αυτούς τόπους είχε επανειλημμένα επισκεφθεί με μια φωτογραφική μηχανή στο χέρι, για να αποτυπώσει την έσχατη καταστροφή, που συντελέστηκε από τον ανόσιο κατακτητή  τόσο στη γενέτειρά του, τον Άγιο Γεώργιο Σπαθαρικού, όσο και στα άλλα παρακείμενα «μοσκομύριστα» χωριά: το Σπαθαρικό, το Αρναδί και τη Σύγκραση, των οποίων την ιστορικογεωγραφική φυσιογνωμία μάς υπενθυμίζει αδρομερώς, μη παραλείποντας να αναφερθεί στους αγίους και τους τελευταίους ιερείς των ναών τους. Στις πολύτιμες φωτογραφίες, που διά χειρός του ιδίου συγκεντρώνει ο μικρός αυτός τόμος, παρουσιάζεται η προ της εισβολής κατάσταση των εκκλησιών και η σημερινή αποτρόπαια αθλιότης τους. Για τα ιερά τούτα προσκυνήματα κάνει μνεία και το διαλεκτικό ποίημα «Ο καμός του Πρόσφυγα» του μακαριστού πατέρα του Χριστόφορου Χαραλάμπους. Με τον ίδιο καημό και «περίλυπον την ψυχήν έως θανάτου» ανεχώρησε για το ταξίδι της αιώνιας μακαριότητας ο πεφιλημένος σε όλους μας πατήρ Ευέλθων, καταθέτοντας εντός και εκτός της πατρίδας του την ανεξίτηλη σφραγίδα τής άνωθεν δωρεάς και της παραδειγματικής του κληρονομιάς.

©  Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή