tag:blogger.com,1999:blog-10035737284557034652024-03-05T15:22:03.399-08:00Παλίμψηστον- Βιβλιοπαρουσιάσεις της Χρυσοθέμιδος Χατζηπαναγή -Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.comBlogger34125tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-26820574467573490762014-10-09T14:32:00.002-07:002014-10-09T14:32:54.991-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVEfPnXluxKBmXEHITgVvhX3uj6y3O0qsXPhteF8Rtnyyk_ScMgAxp0PQKIYcL355aab8-XgfjvUuykIexUP3nvcMNNeM6JSSxbOzFf0nTnHInhlU8y1-A0atcYDUSSafBFCNkdVM0IRxz/s1600/MESOGIS.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVEfPnXluxKBmXEHITgVvhX3uj6y3O0qsXPhteF8Rtnyyk_ScMgAxp0PQKIYcL355aab8-XgfjvUuykIexUP3nvcMNNeM6JSSxbOzFf0nTnHInhlU8y1-A0atcYDUSSafBFCNkdVM0IRxz/s1600/MESOGIS.jpg" height="320" width="227" /></a></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><br /></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><br /></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b>Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b>Ανδρέα Κλ. Σοφοκλέους <i>Μεσόγης Ανάθημα<o:p></o:p></i></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><i>Όταν οι θύμησες ξυπνούν…<o:p></o:p></i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Ο Ανδρέας Σοφοκλέους με το βιβλίο
του υπό τον τίτλο <b><i>Μεσόγης Ανάθημα</i></b>, που εκδόθηκε την περσινή χρονιά, εμπλουτίζει όχι
μόνο τη λογοτεχνική μας αφηγηματογραφία, αλλά και τις λαογραφικές βιβλιογραφικές
πηγές για τα χωριά της κυπριακής υπαίθρου. Οι ενδιαφέρουσες αφηγηματικές του
ιστορίες, εμπνευσμένες από τη γενέτειρά του, συνθέτουν μιαν πανοραματική
τοιχογραφία, οι πολύχρωμες ψηφίδες της οποίας προσθέτουν τις δικές τους διακριτές
μορφές στον παλιό εκείνο αρχοντικό «κόσμο της Κύπρου», που ζωντανεύει ο
μνημειώδης πίνακας του Διαμαντή. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Ο συγγραφέας με τον λόγο του δικού του χρωστήρα έρχεται να καταθέσει τον
αξιέπαινο οβολό του στο αρχείο της μνήμης μέσα από τις παιδικές και εφηβικές του
αναμνήσεις, καθώς και τις παράλληλες αφηγήσεις επιζώντων, για να μη χαθούν στη
σκόνη της λήθης. Όπως πληροφοριακά σημειώνει στον πρόλογό του, οι βιωματικές
αυτές ιστορίες διαδραματίζονται στις δεκαετίες του 1940 και 1950, όπου οι
άνθρωποι «ζούσαν ακόμα την πρωτογενή φάση της οικονομικής και κοινωνικής ζωής,
κάτω από τη σκληρή Βρετανική αποικιοκρατική διακυβέρνηση», συνιστώντας έτσι
μιαν άτυπη, αλλά και τόσο ευάρεστα εύληπτη κοινωνιολογική μελέτη της εποχής για
ένα παραπλήσιο χωριό της Πάφου με τις δικές του κοινωνικοοικονομικές συνθήκες,
τις οικιακές, αγροτικές και επαγγελματικές ενασχολήσεις και περιβαλλοντικές
ιδιαιτερότητες.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Παρακολουθούμε με αμείωτο ενδιαφέρον τις πρώτες αυτοβιογραφικές σελίδες
γύρω από τον «Πάγκο» του υποδηματοποιού πολυπράγμονα πατέρα του και συνάμα
ταχυδρομικού πράκτορα, Κοινοτάρχη και Προέδρου της Σχολικής εφορείας, καθώς και
γύρω από την κλίνη της ανάπηρης «Μητέρας» του, σύμφωνα με τους τίτλους των
αντίστοιχων αφηγημάτων. Από τη χορεία των συγγενικών του προσώπων δεν λείπουν,
ασφαλώς, η γιαγιά και η δεύτερή του μάνα «Η Ιουλιανή», η εξαδέλφη του «Η Μάρω», που έφυγε στα 17 της
χρόνια, «Ο θείος Ευριπίδης» με τη φιλοσοφική και θυμοσοφική διάθεση. Οι
λεπτοφυείς χαρακτηρολογικές περιγραφές των σωματικών και ψυχικών φυσιογνωμικών
τους στοιχείων, οι ιδιορρυθμίες και οι συναισθηματικές τους αντιδράσεις, τα ήθη
και τα έθιμά τους, οι αποτιμήσεις των συνηθειών και των ασχολιών τους, καθώς
και οι διαπροσωπικές τους σχέσεις με τους συγχωριανούς φιλοτεχνούν τις πινελιές
και τις φωτοσκιάσεις στην προσωπογραφία τους. Είναι, όμως, και οι άλλοι, οι
αυτόχθονες τύποι του χωριού και οι ξένοι του κάτοικοι, που εγκαταστάθηκαν εκεί
κάτω από διάφορες συγκυρίες, καθώς και
όσοι πέρασαν από τη Μεσόγη, το μεταιχμιακό εκείνο μέρος από το Κτήμα
προς την Πόλη της Χρυσοχούς, αφήνοντας έντονα τα χνάρια και ανεξίτηλη τη θύμησή
τους. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Ο Σοφοκλέους δεν παραλείπει και άλλες αξεθώριαστες αναμνήσεις από τα σχολικά του χρόνια του Δημοτικού και του
Γυμνασίου, τις ξέγνοιαστες καλοκαιρινές διακοπές και τις σκανδαλιάρικες
πονηριές των συνομηλίκων, καθώς και την εθνική δράση της πολύτιμης συνεισφοράς
τους στον Αγώνα. Στο αφήγημα «Το κουλούρι, το τυρί και ο όρκος» πρόκειται για
τον ιερό όρκο της ΕΟΚΑ, που οι δεκαεπτάχρονοι εκείνοι μαθητές, ενταγμένοι στους
σκοπούς της Οργάνωσης, για μην ανακαλυφθούν από τους Εγγλέζους, πράττοντας το
απαράβατό τους χρέους, αναγκάστηκαν να τον καταπιούν, πράξη που παραπέμπει στη
ρήση της «Αποκάλυψης»: «καὶ ἔλαβον τὸ
βιβλίον ἐκ τῆς χειρὸς τοῦ ἀγγέλου καὶ κατέφαγον αὐτό». Άκρως συγκινητικά τα όσα
επιμαρτυρεί και μνημειώνει εδώ ο συγγραφέας: «Έτσι ο όρκος της ΕΟΚΑ μπήκε για
καλά μέσα μας, έγινε μέρος του είναι μας και μας υπενθύμιζε πάντα το χρέος και
το καθήκον μας προς την πατρίδα». Εκτός από τις σελίδες αυτές, ενδεικτικές των
αγνών πατριωτικών ιδανικών της μαθητιώσας νεολαίας στον επικό μας Αγώνα, είναι
και άλλες σημαντικές από την τοπική ιστορία της Πάφου, όπως «Η Εκκένωση» κατά
τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και «Ο σεισμός
του 1953». Στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου το αφήγημα «Ο Πάπουτσος και τα
Χασαμπουλιά» αφορμάται από τη δράση τριών Τουρκοκυπρίων φυγόδικων ληστών και
φονιάδων από τα Μαμώνια, που είχαν γίνει ο φόβος και ο τρόμος στα ορεινά χωριά της Πάφου κατά τα τέλη του
ΙΘ΄ αιώνα.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Ο Ανδρέας Σοφοκλέους με το <b><i>Μεσόγης Ανάθημα</i></b>, ένα πολύτιμο αποθησαύρισμα της μνήμης και των
νεανικών του αναμνήσεων, που συνιστά αληθινή κατάθεση ψυχής ανάμεσα
σε μιαν πλειάδα άλλων σημαντικών του καταγραφών, μας κάμνει κοινωνούς του
απαρέγκλιτου χρέους: να γνωρίσουμε αυτό τον <i>κόσμο
τον μικρό τον μέγα </i>σε τούτη την αγαπημένη κώχη της πατρίδας, για να
αναγνωρίσουμε και εκεί τις ρίζες και τις παραδόσεις της αυθεντικής μας
ταυτότητας. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b> Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή<i> <o:p></o:p></i></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><i> </i></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-71816619069343707052014-10-03T14:08:00.001-07:002014-10-09T11:16:11.159-07:00Το διηγηματικό έργο του Ανδρέα Καπανδρέου<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh29FFBN6qtftPhanabcKEY3fsU2s2wyDzz_3YIwHbiRXGxQW1cloYT7JNz6GayjNAKelCH-dwTUVKrdsgT7xsrfbfNuSrUs8BREQ2E7xe9uc6HQBIooaa_k6Fnqm-KFHdGYPlPSqxZ2BvM/s1600/Kapandreou+books.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh29FFBN6qtftPhanabcKEY3fsU2s2wyDzz_3YIwHbiRXGxQW1cloYT7JNz6GayjNAKelCH-dwTUVKrdsgT7xsrfbfNuSrUs8BREQ2E7xe9uc6HQBIooaa_k6Fnqm-KFHdGYPlPSqxZ2BvM/s1600/Kapandreou+books.jpg" height="247" width="320" /></a></div>
</div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
</div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">[Αποδράσεις από τον κόσμο των
φαινομένων <o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">στο φαντασιακό πεδίο του αφανούς]<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Από μόνοι τους οι τίτλοι των δύο βιβλίων του Ανδρέα Καπανδρέου, χωρίς τους
διευκρινιστικούς τους υπότιτλους και δίχως τους σημειολογικούς ενδεικτικούς
προϊδεασμούς στα οπισθόφυλλα, θα μπορούσαν εκ πρώτης όψεως να παραπλανήσουν πως
πρόκειται για δελεαστικά εύληπτα μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας το πρώτο
και μεταφυσικού μυστηρίου το δεύτερου. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ωστόσο, ξεδιπλώνοντας τις σελίδες τους, <i>Το
τρομακτικό μυστικό του Αϊστάιν </i>από τις εκδόσεις Επιφανίου και <i>Ο γιος της Μάγισσας </i>από τις εκδόσεις
Συμπαντικές Διαδρομές, δεν είναι παρά τα αρχικά διηγηματικά κείμενα των <i>αλλόκοτων διηγημάτων </i>ή των <i>αλλόκοτων ιστοριών</i>, καθώς ο ίδιος
διαφοροτρόπως τα υποτιτλίζει με τις συνώνυμες διευκρινίσεις της ειδολογικής
τους κατάταξης. Και δικαίως, θα έλεγα, τους δανείζουν τους αντίστοιχους
φερώνυμους τίτλους, όχι επειδή, απλώς, τα προτάσσει ο συγγραφέας, αλλά γιατί οι
δυο αυτές αριστοτεχνικές νουβέλες δίνουν εκ προοιμίου τα καλύτερα
διαπιστευτήρια της διηγηματικής του γραφής και μαζί τα μελλοντικά εχέγγυα για
τη δημιουργία προσωπικής συγγραφικής ταυτότητας. Μιας ταυτότητας που εν δυνάμει
περιέχει το σπέρμα της ανθοφορίας και ευκαρπίας του είδους, αλλά και
προοιωνίζει υποσχετικά τη μετεξέλιξή του σε συνθετότερες και περιπλοκότερες αρχιτεκτονικές
δομές μυθιστορηματικής αποτύπωσης. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Δεν είναι τυχαίο, επομένως, που τα δυο πρώτα αυτά διηγήματα ηχούν ως
προανάκρουσμα ζωηρού αναγνωστικού ενδιαφέροντος για τα υπόλοιπα των βιβλίων· μήτε
λόγω ποσοτικής έκτασης σε σχέση με τα περισσότερα των περιεχομένων τους τα
απεκάλεσα νουβέλες, αλλά κατ’ εξοχήν λόγω των εσωτερικών ποιοτικών τους χαρακτηριστικών,
ήτοι των εγγραφών της έκτυπης αφηγηματικής τους σφραγίδας: την ενδιαφέρουσα
μυθοπλαστική τους πλοκή, τη δράση των προσώπων μέσα από γοργούς ρυθμούς συνεκτικών
εναλλασσόμενων δρώμενων προώθησης του μύθου και την αποκρυπτογράφηση των
θρυλικών ή ιστορικών πραγματολογικών τους στοιχείων σε ένα στέρεο υπόβαθρο
αναφοράς και μέσα από μιαν παραστατική εικονοπλασία σκηνικής εκτύλιξης ή
κινηματογραφικής ροής των επεισοδίων. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η ειδοποιός διαφορά, όμως, που διακρίνει τόσο τα μυθογραφήματα αυτά όσο και
τα άλλα της ευοίωνης διηγηματικής συγκομιδής του Καπανδρέου είναι λιγότερο η
θεματική της σύλληψης, και κατά πολύ περισσότερο ο αναπάντεχος αιφνιδιασμός από την επινοητική
εξέλιξη και το ευφάνταστο τέλος των ιστοριών, που άλλοτε φιλοτεχνεί με αδρές
περιγραφικές πινελιές και άλλοτε ζωντανεύει με λεπτοφυείς φωτοσκιάσεις και
λεπταίσθητες ψυχογραφικές αποχρώσεις. Για τούτο και στον κατηγορικό
προσδιορισμό των ιστοριών ως αλλόκοτων, κατά τον συγγραφέα, δεν επαληθεύεται η
ετυμολογική έννοια του αλλόφρονος και παρανοϊκού, αλλά του ξενίζοντος και
εξωπραγματικού. Στην αντιθετική διάσταση του αντικειμενικού εξορθολογισμού και
της υπερβατικής προθετικότητας της υποκειμενικής συνείδησης κατά τη
Φαινομενολογία του <span lang="EN-US">Husserl</span>, αλλά και στη διαλεκτική τους σύνθεση θα απέδιδα τη
συσχετική έννοια των ψυχογραφημάτων με την εξής υφολογική και θεματολογική
διαστρωμάτωση: ένα αμάλγαμα από ασθματικούς μετεωρισμούς αστυνομικού κοινωνικού
θρίλερ με εξπρεσιονιστικές συντέμνουσες και συγκοπτόμενους ήχους με αισθαντικές
δονήσεις παρατεταμένων απόηχων, μεταιχμιακά διλήμματα και ανυποψίαστες
ανατροπές επαναστατικών έως αιρετικών μυθοπλασιών και αληθοφανών συλλήψεων και ενίοτε
ένα υπόστρωμα από πικάντικο χιούμορ με το διαβρωτικό αισθητήριο έξυπνων
ευθυμογραφημάτων· έτσι που να επιβάλλει ή μάλλον να υποβάλλει με προσιδιάζοντες
σκηνογραφικούς φωτισμούς τους δικούς του έντεχνους όρους παιγνιδιού σε «μια
διαφορετική παρτίδα σκάκι», κατά το ομώνυμο διήγημα, και κερδίζοντας το
τουρνουά μπροστά στα σχεδόν αμήχανα μάτια του συμπαίκτη του αναγνώστη. Γιατί ως
εκ της διφυούς ιδιότητάς του θα συμφωνούσε απόλυτα με τον Βασίλη Αλεξάκη ότι ο
συγγραφέας και ο αναγνώστης είναι συνδημιουργοί του βιβλίου άρα συμπαίκτες συνανάγνωσης
στη μεγάλη λογοτεχνική σκακιέρα. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Αβίαστα, λοιπόν, προδικάζω ότι με προσφυείς προσαρμογές και επιμηκύνσεις
προεκτάσεων κατά το Αριστοτελικό <i>εικός
και αναγκαίον</i> ο διηγηματογράφος είναι έτοιμος να επιχειρήσει πιο μακρόπνοα
έργα μυθιστορηματικής υφής ή μιαν πιο επιδέξια «βουτιά του δύτη» σε βαθύτερα
νερά της λογοτεχνίας μας, για να χρησιμοποιήσω ξανά έναν από τους διηγηματικούς
του τίτλους. Τοσούτω μάλλον εάν η ευρηματική γραφή επενδυθεί κατ’ αντάξια αναλογία
με ένα ευφυέστερο και ευστοχότερο λεξιλόγιο, εμπλουτίζοντας τα εφόδια της
γλωσσικής του σκευής. Και δεν εννοώ, ασφαλώς, να υποπέσει σε λεξιλογικές
επιτηδεύσεις αχρείαστου εντυπωσιασμού εις βάρος της επικοινωνιακής αμεσότητας
και μιας οιονεί σκόπιμης εκφραστικής φυσικότητας, παρά το ευθύβολο λεκτικό
σασπένς της αναγνωστικής έκπληξης.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Πώς, εντούτοις, ο ίδιος στο «σημείωμα του συγγραφέα», που προτάσσει στο
δεύτερο κατά σειράν εκδοτικό του εγχείρημα, μας παρουσιάζει τον τρόπο της
συγγραφικής του δημιουργίας και την ευκταία πρόθεση πρόσληψής της από τον μέσο,
προφανώς, έως τον επαρκή αναγνώστη; Επεξηγεί με αλκοολούχους συνειρμούς
μεταφορικών σχημάτων και παραστατικούς φραστικούς υπαινιγμούς: «Τα διηγήματά
μου τα παρομοιάζω με σφηνάκια λογοτεχνίας, που φτιάχνονται στο μπλέντερ του
υπολογιστή, με την ανάμιξη του φανταστικού με τον πραγματικό κόσμο και
γαργαλούν με καινούργια συναισθήματα το μυαλό. Θέλω να μεθύσω τον αναγνώστη με
τα δικά μου σφηνάκια λογοτεχνίας. Να του προκαλέσω μια ζάλη ανατρεπτική,
διαφορετική, αλλόκοτη, σχεδόν πρωτόγνωρη». Τέτοια τονίζει μεταξύ άλλων, αν και
πιστεύω πως και χωρίς την αναγραφή των προδιαγραφών στα σφηνάκια του, θα
επέτεινε τη γευστική περιέργεια με το άνοιγμα της διηγηματογραφικής αυλαίας. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Κατά έναν άλλο τρόπο ο Εμμανουήλ Ροΐδης, ένας από τους σημαντικότερους στυλίστες
και πλέον πνευματώδεις συγγραφείς μας του προπερασμένου αιώνος, είχε επιστρατεύσει
τη μέθοδο της «κολοκυνθοπληγίας», δηλαδή το «ανθυπνωτικόν φάρμακο» κατά τον
ίδιον, που με πρωτοποριακά λεκτικά και νοηματικά τεχνάσματα αφύπνιζε τον
αναγνώστη και κρατούσε σε εγρήγορση αμείωτο το ενδιαφέρον του. Ας μην ξεχνούμε,
παρεμπιπτόντως, ότι ο ευφυολόγος αυτός κομψογράφος και «πνευματικός οδηγός» της
Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, κατά τον Λίνο Πολίτη, υπήρξε μέγας βιβλιόφιλος και
βιβλιοθηκάριος της Εθνικής Βιβλιοθήκης Αθηνών. Θα εμμείνω στον Ροΐδη για δυο
ακόμα παράλληλους μα και συγκλίνοντες συγγραφικούς βίους μεταξύ του
αριστουργήματός του <i>Η Πάπισσα Ιωάννα</i>
και του συγγραφέως του <i>γιου της Μάγισσας</i>:
Αν το έκθετο παιδί τής ούτω καλούμενης Μάγισσας στο διήγημα είναι το αγόρι που
μεγαλώνει σε γυναικείο πρώτα και ύστερα σε αντρικό Βενεδικτίνικο μοναστήρι του
Μεσαίωνα ως αντιγραφεύς ιερών βιβλίων, κατ’ αντιστροφήν φύλων η Ιωάννα, μετά
την περιπετειώδη περιπλάνησή της και καταφεύγοντας σε κοινόβιο μοναστήρι,
αναλαμβάνει καθήκοντα αντιγραφέως, επίσης, των επιστολών του Αποστόλου Παύλου. Και
αν ο μεν Αρμίνιος, όνομα που απαντάται στην ούτω καλούμενη «μεσαιωνικήν
μελέτην» ή το «αντιχριστιανικόν και κακόηθες» μυθιστόρημα του Ροΐδη, ενδίδοντας
σε σαρκική αδυναμία και καταπατώντας τους αυστηρούς μοναστηριακούς κανόνες ερωτεύεται
τη Μαρία, κόρη εμπόρου περγαμηνών, κατ’ ανάλογο τρόπο η μοναχή Ιωάννα και ο Βενεδικτίνος
μοναχός Φρουμέντιος υποκύπτουν στον αμοιβαίο τους έρωτα. Τόσο το ζευγάρι των
μοναχών του Ροΐδη όσο και ο διηγηματικός εδώ ήρωας με την αγαπημένη του είτε
συναντώνται εντός είτε εκτός του μοναστηριού, μετά την αποπεράτωση της
αντιγραφής των Βιβλικών κειμένων φεύγουν μαζί κρυφά από το μοναστήρι. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ο Καπανδρέου, ωστόσο, όχι μόνο αξιοποιεί δημιουργικά κάποια θεματικά
εναύσματα από την <i>Πάπισσα</i>, αλλά με
εύστροφη ικανότητα κλώθει τα νήματα του δικού του διηγηματικού ιστού,
συμπλέκοντάς τα με πραγματικά γεγονότα, που συνδέονται με άλλους μεσαιωνικούς
θρύλους. Η γνωστή Βίβλος του Διαβόλου ή <span lang="EN-US">o</span>
ευμεγέθης <span lang="EN-US">Codex</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Gigas</span>, που μεταφέρθηκε από μοναστήρι των Βενεδίκτων κατά τον Τριακονταετή Πόλεμο
(1618 – 1648) και φυλάγεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Στοκχόλμης, αποτελεί τη
δεύτερη πηγή έμπνευσής του, καθώς η ηλεκτρονική της παραπομπή υποσημειώνεται
στο τέλος του διηγήματος. Για το πολύκροτο έργο του Ροΐδη δεν γίνεται αναφορά
όχι φυσικά λόγω απόκρυψης, αλλά, ενδεχομένως, για λόγους ανακάλυψης της
αναγωγικής τους παραλληλίας ως προς τις γόνιμες προσομοιώσεις και τις
δημιουργικές τους διαφοροποιήσεις. Οι ρητές βιβλιογραφικές αναφορές του Ροΐδη,
που αδίκως κατηγορήθηκε για λογοκλοπή από έργα του <span lang="EN-US">Byron</span>, Η<span lang="EN-US">eine</span> και άλλων, δεν συναντούν μόνο τις έμμεσες
προκλήσεις ενός τέτοιου ανασκαφικού ενδιαφέροντος, αλλά και τις απροκάλυπτες
συνδηλώσεις του Καπανδρέου στο βιβλιογραφικό του ιστολόγιο με τη σχετική
ανάρτηση για την <i>Πάπισσα Ιωάννα</i>, το
οποίο ομολογουμένως ανακάλυψα τυχαία μετά το πέρας της μελέτης μου για την
αποψινή παρουσίαση. Το να αναζητεί κανείς πρότυπα και να αρύεται ιδέες από τον
πλούτο της λογοτεχνικής μας παρακαταθήκης ουδόλως συνιστά αμάρτημα· απεναντίας,
όταν δεν πρόκειται για αφελή αντιγραφή ή κακόγουστη συρραφή αναπαραγωγικής
κατανάλωσης, αλλά μετενσάρκωση λογοτεχνικής αναδημιουργίας, αυτό αναδεικνύει τη
δυναμική της ανανέωσης και της πρωτεϊκής αναδόμησης του έντεχνου λόγου. Και αν
τα σημεία επαφής ως προς το περιεχόμενο της μυθιστορηματικής προϊστορίας της <i>Πάπισσας</i> διαγράφουν τον πρώτο παράλληλο
βίο, τον δεύτερο σηματοδοτούν οι αποδοτικές μεταγραφές και οι απαιτητικές
λογοτεχνικές μεταπλάσεις προσωπικού υφολογικού στίγματος. Εκτός και αν η
διακειμενική μας αυτή αντιβολή για ομοιογενείς συνηχήσεις και γονιδιακές
συγγένειες του λογοτεχνικού γενεαλογικού μας δέντρου εμπίπτει στη σφαίρα της
μυστηριώδους συγκυρίας, που διαποτίζει με τα μαγικά της φίλτρα τα διηγήματα. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Παρόμοια προσέγγιση σε διαφορετικά βιβλιογραφικά πλαίσια παρατηρείται και
στο «τρομακτικό μυστικό του Αϊστάιν», της πρώτης νουβέλας του πρώτου βιβλίου
του Καπανδρέου, όπως προαναφέραμε. Το μυστηριώδες πείραμα της Φιλαδέλφειας ανατροφοδοτεί τις διηγηματικές σελίδες του
συγγραφέα, καθώς συνάπτεται με ακατανόητα και δυσερμήνευτα επιστημονικά ή
φανταστικά φαινόμενα: με την ανακάλυψη, τουτέστιν, των ενοποιημένων μαγνητικών
πεδίων του μεγάλου αστροφυσικού και τις πραγματικές ή φαντασιακές επενέργειές
τους στην εξαφάνιση του θρυλικού αντιτορπιλικού πλοίου <span lang="EN-US">Eldridge</span> του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού υπό τη μεταγενέστερή του ελληνική
ονομασία «Λέων» και που έδρασε αρχικά κατά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Στο κείμενο
εντοπίζουμε στοιχεία αυτοαναφορικότητας, εφόσον ο πρωτοπρόσωπος αφηγητής, ο
οποίος συμπίπτει σε άμεση συσχέτιση
ταυτοπροσωπίας με τον συγγραφέα, βρίσκει τυχαία στις σελίδες ενός βιβλίου που
ταξινομεί μαζί με άλλα ως ασκούμενος βιβλιοθηκονόμος, «κάποια κιτρινισμένα,
διπλωμένα φύλλα χαρτιού». Τα ξεχασμένα αυτά χαρτιά, που αποτελούν τα κατάλοιπα
ενός ημερολογίου σε δυο χρονικές φάσεις προς το τέλος του μεγάλου πολέμου και
που αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο μια Αμερικανίδα, εισάγουν την τεχνική του εγκιβωτισμού·
λογοτεχνική μεθοδολογία που ξανασυναντούμε σε ορισμένα άλλα διηγήματα με τη
μορφή της αναδιήγησης εφιαλτικών ονείρων ή την αναπαράσταση τραγικών δρώμενων
από τον αγώνα της ΕΟΚΑ μέσω επιστολής.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Σχολιάζοντας κάποιες θεματολογικές και τεχνικές παραμέτρους από τα πιο πάνω
διηγήματα, σε συνδυασμό με μερικές, επιπλέον, διακριτές νύξεις, που συναντούμε
και σε άλλα διηγηματικά κείμενα των δύο υπό εξέταση έργων, δεν μπορούμε να μην
επισημάνουμε και έκδηλα αυτοβιογραφικά στοιχεία ως προς το επαγγελματικό πεδίο
του βιβλιοθηκονόμου – συγγραφέα. Κατ’ αρχήν, «Ο γιος της Μάγισσας» εμπεριέχει
χρήσιμες ιστορικές αναφορές παλαιογραφίας για περγαμηνές χειρογράφων και
αντιγραφή βαρυσήμαντων κωδίκων, καθώς και τους χώρους φύλαξής τους σε
παλαιότερα μεσαιωνικά, ως επί το πλείστον, μοναστήρια και δημόσιες, συνήθως,
βιβλιοθήκες. Εξάλλου, «Το τρομακτικό μυστικό του Αϊστάιν» μας πληροφορεί μέσα
από τα διηγηματικά του συμφραζόμενα για τις ταξινομικές διεργασίες της
βιβλιοθηκονομίας, τεχνικά προβλήματα στην αλλαγή λογισμικού στις βιβλιοθήκες,
την έρευνα σε ηλεκτρονικούς καταλόγους, την απώλεια βιβλίων και για
υπερπρονόμια, ακόμα, στους πανεπιστημιακούς καθηγητές ως προς τον ακαθόριστο
αριθμό και χρόνο δανεισμού τους, στον βαθμό που να δημιουργούν προσωπικές βιβλιοθήκες στα γραφεία τους. Στο
προτελευταίο διήγημα της ίδιας συλλογής ο ταλαιπωρημένος διευθυντής
ταξιδιωτικού γραφείου σε ένα επαγγελματικό του ταξίδι δεν παραλείπει να
επισκεφθεί την εντυπωσιακή βιβλιοθήκη της Ουαλλίας, από το πωλητήριο της οποίας
αγοράζει «και ένα βιβλίο με την ιστορία της Βιβλιοθήκης, γραμμένο στα Αγγλικά
αλλά και στα Ουαλικά, παρακαλώ!». Στο ακροτελεύτιο διήγημα του δευτέρου
βιβλίου, που επιγράφεται με τον αλληγορικό τίτλο «Σιωπή» ή (Αντί επιλόγου) και
που είναι εμπνευσμένο από το έργο, τη ζωή και τον θάνατο της Πηνελόπης Δέλτα, ο
βιβλιοθηκονόμος – συγγραφέας αποδεικνύεται άριστος γνώστης του αντικειμένου του
με την ευρηματική διηγηματοποίηση μιας πολυκύμαντης εργοβιογραφίας. Από την
αφιέρωση, άλλωστε, της συλλογής μαθαίνουμε τον μέντορα της μύησης του, την ίδια
τη συγγραφέα <i>των</i> <i>μυστικών του βάλτου</i> και των άλλων δημοφιλών νεανικών αναγνωσμάτων,
που συνυφαίνουν το εργοβιογραφικό αυτό διήγημα. Από τα παραδείγματα συνάγεται η
επιβεβαίωση του κανόνα ότι ο συγγραφέας κουβαλεί ανάμεσα στα σύνεργα των συγγραφικών
του αποσκευών τις βιωματικές του εμπειρίες και τις τεχνογνωσίες των
συστηματικών του επαγγελματικών ενασχολήσεων. Επιπλέον, αν η βιβλιοφιλία
χαράσσει τον δρόμο για την επιλογή του λειτουργήματος της βιβλιοθηκονομίας, η
αγάπη μαζί για τη λογοτεχνία σε συνδυασμό με το χαρισματικό ταλέντο της γραφής
αναδεικνύει τον συγγραφέα – βιβλιοθηκονόμο κατά το παράδειγμα του Ανδρέα
Καπανδρέου. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Όσον αφορά στους θεματικούς πυρήνες των 27 διηγημάτων (ένα επαναλαμβάνεται
με διαφορετική εκδοχή τέλους) στο <span lang="EN-US">corpus</span> και των δύο βιβλίων,
που αποτελούν παραπληρωματικές θύρες στην είσοδο του συγγραφικού κόσμου του
Ανδρέα Καπανδρέου, κτισμένου με σύγχρονα υλικά μετανεωτερικής έως
πρωτοποριακής υφολογικής χροιάς, προσθέτουμε
με σημειολογικές αποτιμήσεις τα εξής συμπληρωματικά: Γύρω από τους
αφηγηματικούς άξονες και τους δραματικούς ή επικολυρικούς τους αρμούς
περιστρέφονται γραφικές ιστορίες αιώνιας αγάπης και καθημερινά στιγμιότυπα
ερωτικών δεσμών, συζυγικών σχέσεων και οικογενειακών καταστάσεων, επαγγελματικοί
ανταγωνισμοί, εγκληματικές δράσεις από αόρατους εγκεφάλους του υποκόσμου και
ξένους μετανάστες, ο ρόλος της ηλεκτρονικής τεχνολογίας και των μέσων
κοινωνικής δικτύωσης, υπαρξιακά ζητήματα ζωής και θανάτου και μεταθανάτιων
εμπειριών, μοιρολατρικές στάσεις και συγκυριακές συμπτώσεις, καθώς και
μεταφυσικές δυσεξήγητες ενοράσεις. Εξάλλου, το μακροσκελές διήγημα «Οι νεκροί
στον πλανήτη Ογκλ» είναι μια καλοστημένη αλληγορία για τη ζωή σε άλλους
πλανήτες, που μας θυμίζει τόσο τις ευφάνταστες προδρομικές αφηγήσεις του
Ιουλίου Βερν όσο και το <span lang="EN-US">legendarium</span> ή το μαγικό πλασματικό σύμπαν των λογοτεχνικών
αριστουργημάτων φαντασίας του Τόλκιν. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η τεχνοτροπία προσέγγισης και διαχείρισης ενός τέτοιου πολυφασματικού
θεματικού υλικού πρόσκειται στον χώρο της λογοτεχνίας του φανταστικού κατά τον
Τ<span lang="EN-US">odorov</span> ή μάλλον του μαγικού ρεαλισμού κατά τον <span lang="EN-US">Franz</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Roh</span>, όπως προβάλλεται μέσα από
τη λατινοαμερικάνικη, κυρίως, μυθιστοριογραφία και διηγηματογραφία του <span lang="EN-US">Gabriel</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Garcia</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Marquez</span>, του Μ<span lang="EN-US">ario</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Vargas</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Llosa</span>, του <span lang="EN-US">Jorge</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Luis</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Borges</span>, αλλά και του Κινέζου Μο Γιαν,
βραβευμένων εκτός του Βο<span lang="EN-US">rges</span> με το βραβεί<span lang="EN-US">o</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">N</span>όμπελ. Οι δύο τελευταίοι, μάλιστα, διάσημοι
συγγραφείς συγγενεύουν και επαγγελματικά με τον Καπανδρέου, ακολουθώντας ο μεν
Γιαν σπουδές βιβλιοθηκονομίας και ο Βο<span lang="EN-US">rges</span><span lang="EN-US"> </span>ασκώντας καθήκοντα βοηθού βιβλιοθηκαρίου στη
Δημοτική Βιβλιοθήκη του Μπουένος Άιρες. Η έννοια της ονειρικής ή μυθικής
πραγματικότητας κατά τον Λεβί Στρος ως μιας άλλης υπερβατικής διάστασης του
σύμπαντος, που ιχνηλατούμε κατά κόρον στα διηγήματα του Καπανδρέου, παραπέμπει
στο <i>Πράσινο σπίτι </i>του <span lang="EN-US">Vargas</span>. Η μυστηριώδης εξαφάνιση από το
ύποπτο μπαρ μιας νεαρής κοπέλας και η ύπαρξη πολλών εκδοχών για την τύχη της
μας θυμίζει την εξαφάνιση από το μπαρ των τριών Αμερικανών αξιωματικών στο
«τρομακτικό μυστικό του Αϊστάιν».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Οι οπτασίες, τα οράματα και τα φαντάσματα, πέραν των ονειρικών συνυφάνσεων
του υποσυνείδητου κατά την ερμηνευτική των ονείρων του <span lang="EN-US">Freud</span>, είναι θέμα της «έκτης αίσθησης», όπως εμφανίζεται στο ομότιτλο διήγημα
του Καπανδρέου ή στο μοναδικό διήγημα του Καβάφη «Εις το φως της ημέρας». Επομένως,
δεν θα συμφωνούσα με την εκδοχή του «ανοίκειου» εντός ή εκτός εισαγωγικών, που
όπως ελέχθη συνιστά πηγή έμπνευσης των διηγημάτων. Απεναντίας, το μαγνητικό
πεδίο προβολής των υπερλογικών
διεργασιών του μυαλού και ο άυλος υπεραισθητός κόσμος των υπερφυσικών ή
μεταφυσικών προσλήψεων είναι ο πιο οικείος χώρος του εγγενούς ψυχικού συνειδέναι και του πνευματικού μας
γίγνεσθαι. Σε έναν ελεύθερο χωροχρόνο αποδέσμευσης από νοητικές ή εγκεφαλικές προκατασκευές
και προσοικείωσης με τα επέκεινα αφανή και αθέατα ή τα όντως όντα Πλατωνικά
πρότυπα, τα φαινόμενα της εξωτερικής πραγματικότητας προσλαμβάνουν άλλες μορφές
και μεταστοιχειώνονται στα πλάσματα της δημιουργικής φαντασίας· όπως ακριβώς τα
μεταπλάθει η λογοτεχνία του παράδοξου και του ουτοπικού, του σουρεαλιστικού και
παραισθητικού ή μαγικού ρεαλισμού. Από την <i>Αποκάλυψη
</i>του Ιωάννη ώς τον μύθο του σπηλαίου και την <i>Πολιτεία </i>του Πλάτωνα και από τις παραλογές των δημοτικών μας
τραγουδιών ώς τα <i>Οράματα και Θάματα </i>του
Μακρυγιάννη και τη <i>Φόνισσα </i>του
Παπαδιαμάντη. Ας μην αναζητούμε, λοιπόν, μόνο ξένα πρότυπα, για τον
προσδιορισμό του είδους. Είναι για τούτο, πιστεύω, που ο δικός μας συγγραφέας
Ανδρέας Καπανδρέου, πέραν των διαβασμάτων, των εμπειρικών ερεθισμάτων και των ευρύτερων
γραμματολογικών επιδράσεων, κάνει τα προσωπικά ελληνογενή του βιώματα αληθινή λογοτεχνία με τους ελκυστικούς τρόπους
έκφρασης της δικής του επιλογής. Του ευχόμαστε να συνεχίσει απρόσκοπτος τη
δημιουργική του πορεία, γιατί έχει απείρως πολλά και εκλεκτά να μας δώσει
ακόμα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Αίθουσα Εκδηλώσεων Δημοτικής Βιβλιοθήκης Στροβόλου<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">19<sup>η</sup> Φεβρουαρίου 2014 <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"><i> </i><span class="apple-converted-space"><span lang="EN-GB" style="background: white; font-family: Arial;"> </span></span><span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: Arial; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></span></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-22920930429064577012014-10-02T12:57:00.002-07:002014-10-09T14:50:17.379-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjMLCDMP6yYXcBVVadiiSimHaA37jRS9-x6pRSqxM5_JHSnKZv72M90qAtu3BhaYggcUSZOqpJhboualgO2iz1FwfnKIbSPq8vW3pVarebVCLbx4Uxy-pDlE-XRFLN6zh-K8TELJtH4ofYq/s1600/XENOKRATIS171.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjMLCDMP6yYXcBVVadiiSimHaA37jRS9-x6pRSqxM5_JHSnKZv72M90qAtu3BhaYggcUSZOqpJhboualgO2iz1FwfnKIbSPq8vW3pVarebVCLbx4Uxy-pDlE-XRFLN6zh-K8TELJtH4ofYq/s1600/XENOKRATIS171.jpg" height="320" width="226" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Χριστόφορου
Κελίρη <i>Ξενοκράτης προς Πλάτωνα<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><i><span style="font-size: large;">Απόδοση πνευματικών τροφείων στον αείμνηστο καθηγητή<o:p></o:p></span></i></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><i><span style="font-size: large;">Γεώργιο Φεγγουδάκη<o:p></o:p></span></i></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Αν στο υπό τον ανωτέρω τίτλο αξιόλογο πονημάτιόν του ο παλαίμαχος εκπαιδευτικός-συγγραφέας Χριστόφορος Κελίρης
σημειώνει εισαγωγικά την «ετεροχρονισμένη προσπάθεια αναβίωσης και προβολής του
προσώπου και της πνευματικής υπόστασης» του αείμνηστου φιλολόγου καθηγητή του
Γεωργίου Φεγγουδάδη, με εξίσου απολογητικούς τόνους θα προσμετρούσα και το δικό
μου «ετεροχρονισμένο» εγχείρημα παρουσίασης του αναθηματικού του αυτού βιβλίου,
που εξέδωσε ήδη από το 2010. Επικαλούμαι, απλώς, δύο όχι ασήμαντους λόγους: την
εσαεί επίκαιρη αναφορά του επιβεβλημένου χρέους σε άξιους στυλοβάτες δασκάλους,
όπως υπήρξε ο μακαριστός εμβριθής και ρέκτης φιλόλογος Φεγγουδάκης, καθώς και
την ολοκλήρωση 60 χρόνων από την πρόωρη εκδημία του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Την αποτίμηση αυτή για την απότιση ύστατου φόρου τιμής στον επίσης καθηγητή
της και συνεκδοχικά στο πρόσωπό του στον καταξιωμένο γενικότερα εκπαιδευτικό
επιβεβαιώνει η εύπαιδευτος φιλόλογος Κούλα Παρασκευά, προλογίζοντας το έργο: «Είναι
ένα καθρέπτισμα του πώς ο άξιος εκπαιδευτικός, οποιασδήποτε εποχής, αρκεί να
ήταν κάτοχος αληθινής παιδείας, παίδευε και μόρφωνε τους μαθητές. Πρώτα
κάνοντάς τους να τον αγαπήσουν (πλατωνικός έρως). Ύστερα επικοινωνώντας να μιλά
στην ψυχή και να βαθαίνει και να αυξάνει το εύρος της γνώσης».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Του πλατωνικού δασκάλου, λοιπόν, γνήσιος πλατωνικός μαθητής ανεδείχθη ο
Χριστόφορος Κελίρης ή άλλως Ξενοκράτης, όπως ο ίδιος με την τιμητική προσωνυμία
τον προσφωνούσε. Αποτυπώνοντας με τα ευρηματικά σύνεργα της λογοτεχνικής του
σκευής την παραστατική δύναμη της μεταδοτικότητας μέσα από τη μαιευτική μέθοδο
της Σωκρατικής διαλεκτικής, με την οποία
τους δίδασκε τα Αρχαία Ελληνικά, επιλέγει την τεχνική του αναδρομικού φωτισμού
(φλας μπακ). Έτσι, στις 32 πρώτες σελίδες του κειμένου του μας
μεταφέρει με τον μυθιστορηματικό φαντασιακό τρόπο του Γουέλς, ήτοι της «μηχανής
του χρόνου», σε μιαν παλίνδρομη
αφηγηματική εναλλαγή από το σήμερα των ιστορούμενων αναμνήσεων στο χτες των
βιωμένων διδακτικών δρώμενων με πρωταγωνιστές το δίπολο δασκάλου-μαθητή και
τανάπαλιν. Συγκεκριμένα, πρόκειται για διπλή οπισθοχωρητική εστίαση
αναδιηγηματικής δραματοποίησης των πιο έντονων αναπολήσεων των Γυμνασιακών του
χρόνων, εφόσον ο Ξενοκράτης, μαθητής τότε της Γ΄ τάξης της Ανωτέρας Σχολής
Λευκονοίκου, εκστασιασμένος από την παράδοση απογειώνεται από το θρανίο, για να
βρεθεί με τα φτερά της υποβλητικής φαντασίας ή μάλλον της λειτουργικής
παιδαγωγικής αφύπνισης στην Αθήνα των φιλοσόφων και των ρητόρων. Καθώς με τη
«μουσικότητα στην εκφορά του λόγου» και το ειρωνικό Σωκρατικό μειδίαμα ο
σεβαστός τους δάσκαλος αισθητοποιούσε σκηνοθετικά τα κείμενα μέσα από την
επαγωγική του διδασκαλία, παρόμοια ο μαθητής του συγγραφέας σκηνογραφεί με ζωηρά
χρώματα χαρακτηριστικά αποσπάσματα του αείζωου αρχαιελληνικού λόγου. Κατορθώνει,
έτσι, να μας παρασύρει στην Αθηναϊκή Αγορά με την εμπορική κίνηση, τις
φιλοσοφικές συζητήσεις και τις συνομιλίες από τους θαμώνες των καταστημάτων, για
ν’ ακούσουμε τη φωνή του Λυσία στον «<i>Υπέρ
Αδυνάτου</i>»: «Οι πλούσιοι, βέβαια, εξαγοράζουν με τα χρήματα τους δικαστικούς
αγώνες, οι φτωχοί αναγκάζονται λόγω της φτώχιας τους να είναι φρόνιμοι». Στην
Πνύκα μάς καθηλώνει ο Δημοσθένης με τον «<i>Α΄
Ολυνθιακό</i>» του και στο ορκωτό δικαστήριο της Ηλιαίας παρακολουθούμε τον
Σωκράτη να εκφωνεί την «<i>Απολογία</i>»
του, ονειδίζοντας τους τρεις του κατηγόρους. Προχωρώντας κάτω από τον Ιερό
Βράχο «μπαίνουμε αθέατοι στη σπηλιά-δεσμωτήριο» κι αφουγκραζόμαστε πάλι τον
Σωκράτη να υπενθυμίζει «ιεροτελεστικά» στον «<i>Κρίτωνα</i>»: «...μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων τιμιώτερόν
εστιν η πατρίς…».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ο θιασώτης, ωστόσο, μαθητής του ελληνικού πνεύματος και ο θαυμαστής συνάμα
ενός αξιοθαύμαστου δασκάλου δεν παραλείπει να εγκωμιάσει, εκτός από την
εμπεδωτική μέθοδο διδασκαλίας των γραμματικοσυντακτικών φαινομένων με προσφυή
παραδείγματα, και άλλες αποτελεσματικές διδακτικές του προσεγγίσεις, όπως στο
μάθημα της Βυζαντινής Ιστορίας και των Νέων Ελληνικών. Επιπρόσθετα, αναφέρεται στην
ψυχή που έδινε στις καλλιτεχνικές και εθνικές εκδηλώσεις, καθώς και στην
παιδαγωγική του στάση της αγάπης και της δικαιοσύνης προς τους μαθητές του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Στο βιβλίο περιλαμβάνεται η σκιαγράφηση του αξέχαστου Μικρασιάτη καθηγητή
από έναν άλλο μαθητή του στο Παγκύπριο Εμπορικό Λύκειο, τον αείμνηστο Φοίβο
Σταυρίδη, χαιρετισμοί και ομιλίες του, ένα ταξιδιωτικό του αφήγημα και
φωτογραφικό υλικό από το αρχείο της κόρης του Ελένης Φεγγουδάκη.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ο Χριστόφορος Κελίρης ως Δάσκαλος
προς Δάσκαλο, με την «απόδοση πνευματικών τροφείων», κατά την προσιδιάζουσα
φραστική ανταπόδοση στον μεγάλο μέντορα παιδαγωγό του, θέλησε να τον
απαθανατίσει, ζωντανεύοντας τον εκπαιδευτικό βίο και την παιδαγωγούσα πολιτεία
του. Ένα ζωντανό παράδειγμα μίμησης στους νυν και στους επερχόμενους δασκάλους.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: large;">Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: large;"> <o:p></o:p></span></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: large;">
</span><o:p></o:p></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-38295208050018295672014-09-29T17:16:00.002-07:002014-10-09T14:52:30.934-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgeuLyC4InZWpVUBlmB-G7hl_BGZxQST9t_KO16PIjhudF6uJciaAsXvdokfXOPcdajx9625Vy8gyzceT2F1PLA4vliAWI_-5fSiG6A8IBsIeVK4d8ZCFq_X8Bxz32zoSu40sRgIlQNBPXE/s1600/%CE%A0%CE%91%CE%A0%CE%91%CE%9D%CE%95%CE%91%CE%A1%CE%A7%CE%9F%CE%A5.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgeuLyC4InZWpVUBlmB-G7hl_BGZxQST9t_KO16PIjhudF6uJciaAsXvdokfXOPcdajx9625Vy8gyzceT2F1PLA4vliAWI_-5fSiG6A8IBsIeVK4d8ZCFq_X8Bxz32zoSu40sRgIlQNBPXE/s1600/%CE%A0%CE%91%CE%A0%CE%91%CE%9D%CE%95%CE%91%CE%A1%CE%A7%CE%9F%CE%A5.jpg" height="320" width="225" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Ιωάννη Ν. Παπανεάρχου <i>Γλυκυθυμία Ελληνοπρεπής<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Ένα μνημειώδες ιστορικοφιλοσοφικό δοκίμιο ελληνοκεντρικής παιδείας<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><b> </b><span style="text-align: justify;">Πολλά βιβλία έρχονται καθημερινά στο φως μιας
εκτυφλωτικής, μάλιστα, δημοσιότητας, αλλά και παρέρχονται δίκην ηχηρών
πυροτεχνημάτων ή κατ’ εύνοιαν λευκών αστέρων, για να σβήσουν μοιραία στη λήθη
της θνησιγενούς τους αφάνειας. Λίγα, ωστόσο, έως ελάχιστα είναι τα μακρόπνοα
εκείνα συγγραφικά πονήματα, που τύχη αγαθή περιέρχονται στα χέρια των ειδικών
μελετητών και των επαρκών αναγνωστών ως έργα αναφοράς και καλλιεπή ευάρεστα
αναγνώσματα, αλλά, κυρίως, ως </span><b style="text-align: justify;">εναύσματα
ιστορικής μνήμης και εθνικής αφύπνισης</b><span style="text-align: justify;">. Διακριτή θέση κατέχει, αδιαμφισβήτητα,
το έργο του γνωστού δοκιμιογράφου Ιωάννη Ν. Παπανεάρχου υπό τον εύφθογγο τίτλο </span><b style="text-align: justify;"><i>Γλυκυθυμία
Ελληνοπρεπής</i></b><span style="text-align: justify;">, που κυκλοφόρησε πρόσφατα με επάξια </span><b style="text-align: justify;">αθλοθεσία της Ιεράς Μητροπόλεως Κυρηνείας</b><span style="text-align: justify;">.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Στον προοιμιακό χαιρετισμό του σεπτού Ιεράρχη
οι πηγαίες σκέψεις και τα ηδύπνοα αισθήματα από την εντρύφησή του στις 400
σελίδες τού καθ’ όλα άρτιου τούτου συγγραφικού αθλήματος αποπνέουν και τη δική
μας στοχαστική διάθεση <i>γλυκυθυμίας</i>,
που μεταπλάθεται αισθαντικά <b>σε <i>ελληνοπρεπή</i> γλυκασμό παραμυθίας</b> <b>για</b> <b>τις ανεπούλωτες πληγές της διαχρονικής ιστορικής μας μοίρας</b>. Μια
τέτοια <i>γλυκυθυμία</i> ελληνογενούς
αναζωογόνησης και ελληνότροπης αναβάπτισης διαπνέει το «ιστορικό οδοιπορικό» ή άλλως «το
μυθιστόρημα» αυτό, όπως εύστοχα χαρακτηρίζεται από τον ίδιο τον συγγραφέα, που
στον πρόλογο της αδιάσπαστης επικολυρικής του αφήγησης παραπέμπει στην πηγή του
δανεισμού του: στον Ι. Μ. Παναγιωτόπουλο, ο οποίος δανείζεται, επίσης, την <i>γλυκυθυμία </i>από τον Πλούταρχο,
συνταυτίζοντάς την με τη «<i>γλυκεία χώρα</i>»
του χρονογράφου μας Λεόντιου Μαχαιρά στο πολυδιαβασμένο ταξιδιωτικό του. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Συγκεκριμένα, στην ιστοριογραφία της δικής
του δοκιμιακής περιδιάβασης ο Παπανεάρχου μάς προκαλεί να τη διατρέξουμε
απνευστί, χωρίς τους ενδιάμεσους σταθμούς της κατάτμησης σε αδρομερείς δομικές
ενότητες, θεματικά κεφάλαια και επί μέρους υποκεφάλαια αναλυτικής και
συνθετικής τεκμηρίωσης της ύλης, καταδεικνύοντας και μορφικά <b>την αδιάλειπτη συνέχεια της ελληνικής
ταυτότητας και της άφθαρτης ελληνοπρέπειας του τόπου μας, καθώς και τους
αρραγείς αδιάπτωτους δεσμούς του κυπριακού και μητροπολιτικού Ελληνισμού</b>.
Έτσι, για την ταυτοποίηση και την ανά τους αιώνες αψευδή σφραγίδα του
ακραιφνούς και αναλλοίωτου φυλετικού μας κυττάρου, που, ομολογουμένως,
αμφισβήτησαν κατά καιρούς κάποιοι με επίσημες δηλώσεις τους, επικαλείται
πάμπολλα παραδείγματα όχι μόνο ευρημάτων της αρχαιολογικής σκαπάνης, αλλά και κειμενικών
αδιάσειστων τεκμηρίων της αρχαιοελληνικής, νεοελληνικής και ξενόγλωσσης
σκαπάνης διαπρεπών συγγραφέων. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Η <b>πολυσέλιδη
βιβλιογραφία</b>, που επιτάσσεται του βιβλίου, συνοψίζει την ονομαστική
πατρότητα των αναρίθμητων εμφαντικών παραθεμάτων, που όχι, απλώς, το διανθίζουν
με ποικιλότροπες πολυειδείς αναγωγές, αλλά και αδιάτρητα ενισχύουν τη σκευή της
επαγωγικής του επιχειρηματολογίας και της τελεολογικής του καταξίωσης. Τα
αυτοτελή αποσπάσματα, που αρύεται ο συγγραφέας, κατά μείζονα λόγο, από τον
οικείο του χώρο της Ιστορίας και Αρχαιολογίας, της Γλωσσολογίας και της Αρχαίας
Γραμματείας, αλλά και ισοβαρώς από το ανεξάντλητο θησαυροφυλάκιο της νεότερης
λογοτεχνικής μας δημιουργίας, συσσωματώνουν τις πολύχρωμες στέρεες ψηφίδες για
τη δόμηση ενός πανοραμικού μωσαϊκού, όπου ο ελληνικός κόσμος της Κύπρου με τα <i>έργα και τις ημέρες </i>του συναντάται με
τις αρχέγονες μορφές και τα θαυμαστά επιτεύγματα του ευρύτερου Ελληνισμού. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> <b>Την
ακατάπαυστη διαλεκτική της ψυχικής όσμωσης και της αείρροης πολιτισμικής
διαπίδυσης κατόρθωσε ο συγγραφέας του εκτεταμένου αυτού</b> <b>δοκιμιακού δια-λόγου και κατά τούτο
πρωτότυπου στην εμπνευσμένη σύλληψη της υφολογικής του δομής να αναδείξει μέσα
από τα κομβικά σημεία τής καίριας συνύφανσής του</b>: από τα μυθολογικά και
προϊστορικά χρόνια στην Ομηρική Κύπρο των Αχαιών και από τον κλασικό αιώνα της
Σαλαμίνιας εποποιίας στην ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο μέχρι τον εκχριστιανισμό
και τη βυζαντινή εποχή, τις Αραβικές επιδρομές και την Τουρκοκρατία ώς την
Αγγλοκρατία και τη νεότερη Κυπριακή Εποποιία του 1955 – 59 σφυρηλατείται ο
ακατάλυτος συνεκτικός ιστός τούτου του αθάνατου Ελληνο – Κυπριακού καμβά.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Εφόσον είναι αδύνατο στα πλαίσια μιας
σημειολογικής αναφοράς να ανασύρουμε προσφυή παραδείγματα από όλες τις
περιόδους του κοινού πολιτισμικού βίου Ελλάδας και Κύπρου, θα αρκεστούμε μόνο
σε τρία ενδεικτικά των αέναων αυτών σχέσεων, χωρίς βέβαια τις αντίστοιχες
διακειμενικές προσεγγίσεις και διαθεματικές προεκτάσεις, με τις οποίες η
πολυεπίπεδη γνωστική αναζήτηση του συγγραφέα τα εμπλουτίζει σφαιρικά: Καθώς η
άφιξη των Αχαιών στην Κύπρο οφείλεται στην εμπορία του χαλκού, η Ομηρική <i>Οδύσσεια </i>μεταστοιχειώνει ποιητικά το
ιστορικό γεγονός με το ταξίδι <b><i>ες Τεμέσην</i></b> (<b>Ταμασσό</b>)<i> </i>της
μεταμορφωμένης <i>Αθηνάς</i> σε <i>Μέντη</i>, για ανταλλαγή σιδήρου με <b>χαλκό</b>. Για αποσόβηση του περσικού
κινδύνου ο Αθηναίος στρατηγός Κίμωνας εκστρατεύει στην Κύπρο και πεθαίνει «πολιορκών
Κίτιον …νοσήσας», σύμφωνα με τον Πλούταρχο και του οποίου την αρετή εγκωμιάζει
ο Σωκράτης στον Πλατωνικό <i>Μενέξενο.</i>
«Το ήθος της <b>ελληνοπρέπειας</b>», κατά
τον συγγραφέα, όπως καταγράφεται συγκεφαλαιωτικά στις τελευταίες σελίδες του
βιβλίου, μνημειώνεται στις ηρωικές πράξεις των αγωνιστών του έπους της ΕΟΚΑ με
αποκορύφωμα τη θυσία του Κυριάκου Μάτση και του Γρηγόρη Αυξεντίου. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Ωστόσο, ανακαλώντας τα ποιήματα για την Κύπρο
του Γιώργου Σεφέρη, που μέσα απ’ αυτά προέβλεψε τον επαναστατικό της ξεσηκωμό
κατά του αγγλικού αποικιακού ζυγού, ο
Ιωάννης Παπανεάρχου υπογραμμίζει τα ακόλουθα σημαντικά, που αξίζει να
παραθέσουμε αυτούσια, αντί άλλου επιλόγου στη σύντομη παρουσίασή μας της <b><i>Γλυκυθυμίας
Ελληνοπρεπούς </i></b>του: «Και τούτη η πορεία γίνεται έντονα δύσβατη σαν
καθρεφτίζει στο κάτοπτρό της το προνόμιο της <b>ελληνοπρέπειας</b> […]για τη μοίρα του Ελληνισμού, όταν αυτός
διαμορφώνει το ιστορικό του πρόσωπο είτε ως μητροπολιτικός είτε ως απόδημος,
και επί του προκειμένου, ως Κυπριακός Ελληνισμός».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή </span><span style="font-size: small;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-12062574746982209172014-09-29T16:55:00.002-07:002014-10-09T14:59:09.975-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheERcaSJ5Mh0ldjyauxpGTHpdeNMYX_tAob5e55_YtJBhOs1CLxqFhnLy7oKtZVKRxkZcuNoeNnZcO7c9SiVDOav0SJtb2vNE7w3nVd0rncTcwg5s2Q1pRkqrdS4FU81IxzcdyoAIacJMq/s1600/THEOKLIS+COVER+(1).jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheERcaSJ5Mh0ldjyauxpGTHpdeNMYX_tAob5e55_YtJBhOs1CLxqFhnLy7oKtZVKRxkZcuNoeNnZcO7c9SiVDOav0SJtb2vNE7w3nVd0rncTcwg5s2Q1pRkqrdS4FU81IxzcdyoAIacJMq/s1600/THEOKLIS+COVER+(1).jpg" height="320" width="219" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Θεοκλή Κουγιάλη <i>Η φωνή εντός<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Στοιχεία συγγραφικής αυτοαναφοράς και μυθιστορηματικής τέχνης<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Τον Θεοκλή Κουγιάλη τον
γνωρίσαμε, κυρίως, μέσα από τις παλαιότερες και νεότερες ποιητικές του δημιουργίες
ως έναν καταξιωμένο ποιητή, μα και προ καιρού δοκιμάσαμε την έκπληξη της
δόκιμης εφευρετικής του γραφίδας στον πεζό λόγο. Το παρόν λογοτεχνικό του έργο
υπό τον τίτλο <b><i>Η φωνή εντός</i></b>, που ήλθε στο φως το 2011 από τις εκδόσεις
Αιγαίον, χαρακτηρίζει ο ίδιος ως μυθιστόρημα. Ωστόσο, όχι απλώς, ως προς την
αρίθμηση των 150 σελίδων του το βιβλίο θα δικαιολογούσε την κατάταξή του στο μεταιχμιακό
είδος της νουβέλας, αλλά και τυπολογικά ως προς τα δομικά και εσωτερικά
στοιχεία του περιεχομένου του: ήτοι, την αφήγηση σύγχρονων αληθοφανών
γεγονότων, που εκτυλίσσονται γύρω από τον ιστό μιας λιγότερο πολυσύνθετης
πλοκής αισθηματικών ιστοριών, οι όχι πολυάριθμοι πρωταγωνιστές των οποίων
ζωντανεύουν σε εναλλασσόμενα σκηνικά αφηγηματικών και διαλογικών δρώμενων και
μέσα από τις λεπτοφυείς ψυχολογικές εμβαθύνσεις των χαρακτήρων τους.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Παρόλα ταύτα, μήτε ο όγκος
των σελίδων, μήτε η πολυκύμαντη ή περιορισμένη τοπική και χρονική έκταση, η
πολύπλοκη ή απλή υπόθεση και η ψυχογράφηση των προσώπων θα προσδιόριζαν αμιγώς
ένα είδος, που πατά με το ένα πόδι στο διήγημα και με το άλλο στο μυθιστόρημα. Έτσι,
όσα από τα έργα του Παπαδιαμάντη, του Δροσίνη, του Κονδυλάκη, του Βενέζη και
άλλων Νεοελλήνων δημιουργών μας, υστερογενώς θα εντάσσαμε στις νουβέλες, οι
ίδιοι μάς τα παρουσίασαν ως διηγήματα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Όποιο ειδολογικό στίγμα,
λοιπόν, κι αν αποδίδαμε στο αξιόλογο τούτο πεζογράφημα του Κουγιάλη, που στον
κεντρικό μυθοπλαστικό του άξονα συσσωματώνει μια σειρά εγκιβωτισμένων αυτοτελών
διηγήσεων ή διηγημάτων, το ενδιαφέρον της κριτικής αποτίμησης εστιάζεται λιγότερο
στην υπόθεση του συνόλου ή των επί μέρους αφηγήσεων και περισσότερο στη
γενεσιουργή τους σχέση με τον δημιουργό τους. Ο συγγραφέας μέσα από αυτή την
υπαρξιακή συσχέτιση και τον αυτοαναφορικό ρόλο
της ταυτότητάς του θέτει ζητήματα καίριας προβληματικής ως προς τη
σύλληψη του θέματος, τη νοηματική απήχηση και το αισθητικό αποτέλεσμα της
έντεχνης μυθιστορηματικής γραφής. Παράλληλα με την έμπνευση τον απασχολεί η
μέθοδος διαχείρισης των συγγραφικών τρόπων και των λεκτικών μέσων, ώστε να
προσεγγίσει τον αναγνώστη όχι επιδερμικά και στιγμιαία, αλλά να μοιραστεί μαζί
του βιωματικές εμπειρίες και μνήμες, ενδότερες σκέψεις και αναστοχασμούς. Να
τον κάμει ακόμα κοινωνό των ανησυχιών και των εναγώνιων αναζητήσεων του
συγγραφέα, καθώς αγωνίζεται να στήσει και να συνθέσει το συγγραφικό του πόνημα,
για να του το προσφέρει όχι μόνο προς τέρψη αλλά και βαθύτερο προβληματισμό. Ο
αγώνας αυτός και η ανειρήνευτη πάλη του
συγγραφέα και ευρύτερα του όποιου δημιουργού ευστόχως αποτυπώνεται μεταφορικά
σε κάποια σελίδα του βιβλίου: «…αισθάνομαι σαν μεταλλωρύχος. Ανοίγω υπόγειες
στοές, γαλαρίες, αναζητώντας φλέβες χρυσού. Έγινα ένας δαιμονισμένος
χρυσοθήρας».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Εύλογα, επομένως, το
ψυχογράφημα τούτο με μυθιστορηματικές αξιώσεις τιτλοφορείται <i>η φωνή εντός</i>, χωρίς την κτητική
αντωνυμία οποιουδήποτε προσώπου, για να παραπέμπει στον κάθε συγγραφέα, που
δανείζει ταυτόχρονα τους ενδόμυχους κραδασμούς της φωνής του στις μυθοποιητικές
περσόνες των φαντασιακών ή / και ανεστραμμένων εξιστορήσεών του. Είναι η φωνή,
που όταν αναδύεται από τα κατάβαθα της ψυχής και του ψυχισμού του, συγκροτείται
σε έναρθρο λόγο, για να επενδύσει συναισθήματα και μηνύματα διαλεκτικής
επικοινωνίας με τον αναγνώστη μέσω των ηρώων του. Και κεντρικός ήρωας εδώ είναι
ένας απαιτητικός και ανικανοποίητος συγγραφέας, που μέσα από αλλεπάλληλες
συγγραφικές απόπειρες και βασανιστικές δοκιμασίες αναζητεί το δικό του
συγγραφικό έρεισμα και το πεδίο της καλύτερης για τον ίδιο συγγραφικής
έκφρασης. Ο πραγματικός συγγραφέας αισθητοποιεί βιωματικά τον κειμενικό
μυθιστορηματικό του ήρωα στον ανώτατο βαθμό της συνταύτισής τους, όπως
ταυτοποιεί με τη σφραγίδα της προσοικείωσής τους τις επινοημένες ιστορίες ή τις
προσωπικές του αναμνήσεις, που καταγράφει με οιονεί αυτοβιογραφική αποτύπωση. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Έτσι παρακολουθούμε με
αμείωτο ενδιαφέρον στιγμιότυπα της καθημερινότητάς του ύστερα από μια περίοδο
απραξίας λόγω κατάπτωσης, σύνδρομο και αυτό της συγγραφικής κόπωσης. Οι
πειραματικές δοκιμές σε διάφορα είδη γραφής και θεματικής, όπως η ιστοριογραφία
των σημαντικότερων γεγονότων του Νησιού και η θεατρογραφία με υπόστρωμα τους
κοινωνικούς αγώνες του λαού προσκρούουν στις άκαρπες προσπάθειες των
συγγραφικών του ικανοτήτων ή και ακόμα σε σχέση με το επάγγελμά του στο
ασύμβατο μεταξύ γραφιά και συγγραφέως. Οι σκέψεις, που ξεδιπλώνει στο
ημερολόγιό του από τη ζωή του στο σπίτι και το γραφείο, τους κοντινούς
περιπάτους και τις περιδιαβάσεις του στην πόλη, συνιστούν εναύσματα μιας
μελλοντικής συγγραφικής ενασχόλησης ή συμπλέκονται αξεδιάλυτα με τις ιστορίες της
άμεσης δημιουργικής του έμπνευσης. Ιστορίες που είτε σκόπιμα μένουν ημιτελείς,
για να συμπληρωθούν κατά το δοκούν από το αναγνωστικό αισθητήριο, όπως ο
θεατρικός διάλογος που παραθέτει με θέμα τη συζυγική ανία, είτε εγκιβωτίζονται
με την ολοκλήρωση της περιγραφικής τους αφήγησης στη μυθιστορηματική πλοκή, διευρύνοντας
την αριστοτεχνική συνεκτική της πλαισίωση. Επιλεκτικά παραδείγματα η ιστορία
της Αρετής, της Ερατώς, της Πατρίτσια Μπέρεσφορντ και της Κάρμεν, αλλά και η
ενθηκευμένη σουρεαλιστικη ιστορία του διαμερίσματος στον έβδομο όροφο. Οι κατ’ οικονομίαν
σύντομες αυτές αφηγήσεις και οι ευρηματικές αφηγηματικές παρεκβάσεις αποκτούν
εύρος και βάθος κάτω από τις ανατομικές διεισδυτικές περιγραφές των τόπων της
δράσης, από την Κύπρο μέχρι την Αγγλία, καθώς και των πολυδαίδαλων τοπίων της
ψυχής. Η εναλλάξ εύστροφη μετάβαση, επίσης, από τον τριτοπρόσωπο
συγγραφέα-αφηγητή στους πρωτοπρόσωπους διαλόγους των πρωταγωνιστών συνυφαίνει
τα ποικιλόχρωμα νήματα μιας ζωηρής δραματικότητας. Τόσο που αφουγκραζόμαστε τα
αποσιωπητικά και τα παραλειπόμενά τους, προεκτείνοντας τις λεπτομέρειες των
σκηνικών τους δρώμενων. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ωστόσο, η παράθεση τόσων
ιστοριών με ξεχωριστή ή παρεμφερή υπόθεση, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν και
τα σκαριά μιας μεγαλύτερης σε έκταση και πλοκή μυθιστορηματικής ιστορίας,
ερμηνεύει έμπρακτα την αλληγορία της ανήσυχης και ακοίμητης ψυχής του
συγγραφέα. Στο Ζ΄ κεφάλαιο του βιβλίου σημειώνεται εμφαντικά από το <span lang="EN-US">alter</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">ego</span><span lang="EN-US"> </span>του συγγραφέα μας, καθώς υπαγορεύεται από τη <i>φωνή εντός </i>[του]: «Χίλιες ιδέες με
πολιορκούν. Πρέπει να γράψω οτιδήποτε…Αισθάνομαι σαν αναμμένη λαμπάδα που καίει
στο σπίτι ενός τυφλού». Όπως ο τυφλός παρόμοια και ο συγγραφέας, που βλέπει πιο
καθαρά με τα μάτια της ψυχής και της ενοραματικής του δύναμης και που για να
υπάρξει μετατρέπει την πραγματικότητα σε όνειρο και το όνειρο σε
πραγματικότητα, καθώς ομολογεί στις τελευταίες σελίδες.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ο Θεοκλής Κουγιάλης μέσα
από τον φιλοσοφημένο μονόλογο και τον εύληπτο διάλογο της αφήγησής του και
επιστρατεύοντας παλαιότερους και σύγχρονους τρόπους μυθιστορηματικής γραφής
καταφέρνει να κάνει τη <i>φωνή εντός</i> και
δική μας φωνή. Είτε απευθύνεται στον επαρκή αναγνώστη είτε στον ομότεχνό του
συγγραφέα, εξακτινώνει τους εύηχους παλμούς και τις συνειρμικές της δονήσεις με
το μέτρο μιας άλλης ποιητικής γραφής.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή <i> <o:p></o:p></i></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> <o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-74066052476878109502014-09-29T16:39:00.000-07:002014-10-09T15:01:35.749-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh22SmyPmJjuWQGkaXprUMNodNw7Obeya6ai9vwa59Dam5_mEkia_pOJjYKyrfroaH4UCb9DA-67EBvjyPBWokO8DtRV1-Vigxr-Zci9pUTobZFCSrSvSnYiKp4aMUJAUmQLp7oKVAjgfS1/s1600/PATAPIOY+COVER+(1).jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh22SmyPmJjuWQGkaXprUMNodNw7Obeya6ai9vwa59Dam5_mEkia_pOJjYKyrfroaH4UCb9DA-67EBvjyPBWokO8DtRV1-Vigxr-Zci9pUTobZFCSrSvSnYiKp4aMUJAUmQLp7oKVAjgfS1/s1600/PATAPIOY+COVER+(1).jpg" height="320" width="228" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: 14pt;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση</span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Νάσας Παταπίου <i>Φασγάνου δίχα<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ποτέ δεν είναι παράκαιρη
μια ποιητική συλλογή με διαχρονικό και μεστό περιεχόμενο, έστω κι αν τη χωρίζει
κάποια χρονική απόσταση από τη δημοσιοποίησή της. Ο λόγος περί του αξιόλογου
ποιητικού έργου της αγαπητής μας ποιήτριας και Ιστορικού ερευνήτριας στο Κέντρο
Επιστημονικών Ερευνών Νάσας Παταπίου, που κυκλοφόρησε προς το τέλος του 2009
από τις εκδόσεις Αιγαίον. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η συλλογή, που
τιτλοφορείται <b><i>Φασγάνου δίχα</i></b> είναι η δεύτερη ποιητική της δημιουργία μετά <i>Το Φωνήεν σώμα</i> από τις εκδόσεις
Καστανιώτη το 1988 και που τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ο αρχαιοπρεπής τίτλος δεν
είναι, απλώς, σημειολογικά προϊδεαστικός των 21 ποιημάτων της συλλογής, αλλά
και συμβολικά συνδηλωτικός της τραγικής μοίρας του τόπου μας, που μάχεται «φασγάνου
δίχα» από τα πανάρχαια χρόνια ενάντια στην προδοσία, τον δόλο και την υπεροπλία
των κατά καιρούς κατακτητών. Ευστόχως η ποιήτρια μυθοποιεί αλληγορικά και
απομυθοποιεί ιστορικο-ποιητικά την αποφθεγματική φράση μέσα από το δίστιχο της
Σοφόκλειας τραγωδίας: «γυνή δε θήλυς φύσα κοὐκ ανδρός φύσιν, μόνη με δη καθείλε
φασγάνου δίχα», θα ομολογήσει ο Ηρακλής ηττημένος από τη Δηιάνειρα,
παραπέμποντας στην επινοητική αγωνιστικότητα του ελληνικού ήθους σε
αντιπαραβολή με την αρχαϊκή ησιόδεια μορφή της πολεμόχαρης γυναίκας, κατά την
ετυμολογική προέλευση του ονόματός της. Το θέμα της προσφυγιάς προσέτι και η
Κύπρις, κεντρικός ιστός στην ερωτική τραγωδία των δύο πρωταγωνιστών,
συνυφαίνουν συνειρμικές προεκτάσεις και σημεία κορύφωσης στον ποιητικό αυτό καμβά,
τον φιλοτεχνημένο με τα ποικιλόχρωμα νήματα μιας αριστοτεχνικής ποιητικότητας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Αντιστικτικά εμβληματικό
και το σχέδιο του εξωφύλλου, που εξεικονίζει τη μεσαιωνική συγγραφέα και
ποιήτρια του μύθου και της Ιστορίας Χριστίνα ντε Πιζάν, ηρωίδα ενός εκ των
ποιημάτων, που προφανώς αντιπαρατάσσει στο φονικό <i>φάσγανο </i>τα ειρηνόφιλα σύνεργα του μελανοδοχείου και της
δημιουργικής της γραφίδας. Αλλά δεν είναι μόνο την Ενετοπαρισινή αυτή, πρώτη
επαγγελματία γυναίκα συγγραφέα και πρόδρομη του φεμινισμού, που παραστατικά
επικαλείται. Αν ο Ελύτης δικαιωματικά αποκαλεί τον εαυτό του «μακρινό εξάδελφο»
της Σαπφούς, η δική μας ποιήτρια παρακαλεί να <i>καταστεί</i> «ιέρεια του ναού της», εφόσον το «γλυκύπικρον αμάχανον<i> </i>όρπετον» της Σαπφικής λυρικής ποίησης, εμπνέει
την πλημμυρίδα των γυναικείων ερωτικών της συναισθημάτων. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ωστόσο, και άλλες
ξεχωριστές μορφές, που σχετίζονται άμεσα με τις ιστορικές παρακαταθήκες, τις
πολυκύμαντες καμπές και τα πεπρωμένα της Κύπρου, αναδεικνύουν τα μακρόστιχα ώς
επί το πλείστον πλην ολιγοσύλλαβα ποιήματα της συλλογής. Ποικιλότροπες
γλωσσικές υπομνήσεις τοπωνυμίων, πρόσωπα και δρώμενα της Ιστορίας και του
θρύλου μέσα από τις καταγραφές των Χρονογράφων μας και απαράγραπτες μνήμες προφορικών
παραδόσεων από τους αιώνες, κυρίως, των Φράγκων και των Ενετών, ίσαμε την πρώτη και τη δεύτερη Τουρκοκρατία της
σημερινής κατοχής της πατρίδας μας μαρτυρούν την ανεξίτηλη σφραγίδα της
αθάνατης ελληνικότητάς της. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Εξ υπαρχής αποκαλυπτικά μιας
τέτοιας πάλλουσας πατριδογνωσίας και ιστοριογραφίας τα πρώτα τρία ποιήματα, που
διαρρέει ένας πακτωλός συμπυκνωμένης ποιητικής ουσίας: «Η Ελλάς ζει» αναφωνεί
ελπιδοφόρα στον ακροτελεύτιο στίχο του πρώτου, ενώ στο δεύτερο και στο τρίτο με
τοπωνυμική αυτογνωσία μνημοτεχνικής επαναφοράς και επίγνωση της γλωσσικής της
ταυτότητας υπομιμνήσκει: «Κάθομαι και ασκώ τη μνήμη μου / Ασκώ τη μνήμη μου /
Να μην ξεχνώ». «Μες στα βαθιά πηγάδια / Ν’ ακούσω τον αντίλαλο / Φίλτατο φώνημα
της γλώσσας μου».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Με την απαραχάρακτη και
επώδυνη αυτή μνήμη και με την αναλλοίωτη φωνή της γλωσσικής της καλλιέπειας δεν
απαθανατίζει μόνο οικισμούς της γενέτειράς της τής Καρπασίας, καθώς και άλλους
τόπους της πατρώας γης. Μέσα από τα κατάλοιπα των
ερειπίων και των αναφορών τους και με τα μαγικά φίλτρα της υψηλής τέχνης της
Ποιήσεως η Παταπίου μεταστοιχειώνει σε ζωντανούς συνοδοιπόρους και συνομιλητές
της ξεχασμένες ή άγνωστες μορφές της Ιστορίας τους, όπως: τον Φλώριο
Βουστρώνιο, τον Στέφανο Λουζινιάν και την πρόγιαγιά του Ισαβέλλα, τον εικοσαετή
Λεονάρδο, τον <i>ερωτομανέστατο</i> Πέτρο,
τη Σουηδή Βιργίτη των <i>Αποκαλύψεων </i>με <i>τις φοβερές της προφητείες για την Αμμόχωστο
</i>και σύμφωνα με τα ομότιτλα ποιήματα τον «Ιερώνυμο <span lang="EN-US">Maggi</span>» και
την «Άννα Λουζινιάν» ή τη θρυλική <i>νεράιδα
των πύργων και των κάστρων </i>«Μελουζίνη», που την <i>είπαν</i> <i>μικρή αδελφή </i>της.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Από τους σφριγηλούς και
συνάμα τρυφερούς στίχους της ποιήτριας, που συνοδεύονται από τις κραδαίνουσες
χορδές μιας ξεχωριστής ευαισθησίας, αναπηδά το πάθος του έρωτα <i>ως ορμητίας ίππος</i>, αλλά και ο πόθος της άδολης
αγάπης σαν το πρωτόγνωρο μητρικό χάδι. Για τούτο, άλλοτε θέλει να <i>πετάξει</i> «Ασάνδαλη» με τον φτερωτό ίμερο,
«κομίζοντας τα οιστρογόνα / του έρωτα» και άλλοτε ως «Θαυματοποιός του έρωτα»
και ως άλλη Πλατωνική Διοτίμα προμηνύει την παιδαγωγία της ανθοφορίας του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Το βαθύτερο, όμως, αίσθημα,
που μας διαπερνά, εντρυφώντας στα ποιήματα της Νάσας Παταπίου με μια μελέτη Ποιητικής
της Ιστορίας ή μυθοπλαστικής ιστορικής Ποίησης είναι ο ασίγαστος έρωτας της
«Γενέθλια[ς] Πόλ[ης]», κατά το ομώνυμο ποίημα και ολάκερης της <i>θαλασσοαιματωμένης </i>Πατρίδας. Έτσι, μέσα
από την προσωπική λεπταίσθητη γραφίδα των ποιητικών ειρμών και των
βαθυστόχαστων συνειρμών της η φωνή της γίνεται το εύλαλο ηχείο αναμετάδοσης του
Οδυσσειακού της νόστου. Ανυπότακτη και ανατρεπτική επιχειρεί ενάντια στο ρεύμα
και στον αντίξοο άνεμο των <i>ανάλγητων
πειρατών </i>τον δικό της «Ανάπλου», <i>διεκδικώντας
τις ρίζες της</i>,<i> το χώμα που την ανέθρεψε και δηλώνοντας
αυτοφυής λευκή ανεμώνη</i>. Κι άλλοτε πάλι, ακραιφνής Ελληνίδα, απεγκλωβίζοντας
τα ελληνικά της φωνήεντα μαζί με τα Ομηρικά σύμφωνα της παρήχησής της και με
τον Αισχύλειο <i>μνησιπήμονα πόνο</i> του ανεκπλήρωτου
ονείρου επικαλείται τη μάνα Ελλάδα: «Στο ακρωτήριο Δεινάρετο / Έλα Ελλάς / Έλα
κυμάτισέ με».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Αντί άλλου επιλόγου για τη
μακρόπνοη ποίηση της Νάσας Παταπίου, την υψηλά ανεβασμένη στην Καβαφική σκάλα,
παραθέτουμε τον υποβλητικό επίλογο του τελευταίου ποιήματος της συλλογής της, που
παραληρεί με Σολωμικούς και Ελυτικούς
απόηχους· ωστόσο, ενδεικτικού της <i>φασγάνου
δίχα </i>καθήλωσής μας: «Προς τα Νερά τα Σέλενα / Τόσο φως τόση πορφύρα / Τόση
κυανή τρικυμία / Τόση θαλπωρή τέτοια όψη / Τέτοια αιχμηρότατη κόψη / Αυτή είναι
αυτή είναι / Αναφώνησα / Και η ανάσα μου / Θάμπωσε τον καθρέφτη σου Πατρίδα».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: large;">Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή <i> </i> <o:p></o:p></span></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: large;"> </span><span style="font-size: small;"><o:p></o:p></span></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-135143517702106722014-09-29T16:16:00.003-07:002014-10-09T15:07:47.588-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhdk9Duhny-um0Ep_2ib1lXbh1bLTC8ou2kDLPIN21UvZeLZ6CEOTsXlvfloipPxvDLV1xAM4-LJMniwc4y4LF6QQYzLA5kmGvQ3Sgv8y3zVSmP2r6Osw6ohanYBSrEoO6tHaAAtKP_uzV/s1600/MAYRHS+COVER+(2).jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhdk9Duhny-um0Ep_2ib1lXbh1bLTC8ou2kDLPIN21UvZeLZ6CEOTsXlvfloipPxvDLV1xAM4-LJMniwc4y4LF6QQYzLA5kmGvQ3Sgv8y3zVSmP2r6Osw6ohanYBSrEoO6tHaAAtKP_uzV/s1600/MAYRHS+COVER+(2).jpg" height="320" width="228" /></a></div>
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Χρήστου Μαυρή <i>Στις πολιτείες των αλλόκοτων πουλιών<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Ένας ποιητής πτηνοπαρατηρητής<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Μιας και γίνεται στις μέρες μας πολύς λόγος για την αξιοποίηση της
βιοποικιλότητας, της πανίδας και της χλωρίδας, καθώς και της πτηνοπαρατήρησης
στον τόπο μας τόσο από ξένους όσο και από δικούς μας φυσιολάτρες περιηγητές,
μια ποιητική συλλογή του Χρήστου Μαυρή επανέρχεται στο προσκήνιο. Η συλλογή,
εκδομένη το 2010 με επιμέλεια του Γιώργου Μύαρη, τιτλοφορείται <i>Στις πολιτείες των αλλόκοτων πουλιών</i> και
χωρίζεται σε δύο ισοδύναμες αριθμητικά ενότητες από δώδεκα ποιήματα η καθεμιά
με τους υπότιτλους «Οι ικέτιδες φωνές» και «Ο ανελέητος Αύγουστος», χωρίς, ωστόσο, σαφή θεματική διάκριση· πράγμα
που υποβάλλει στον αναγνώστη ότι μέσα από την ποικιλωνυμία των επί μέρους τίτλων
και τη διαφορετικότητα των «πτερωτών» ποιητικών εναυσμάτων ο ποιητής ξαναγυρνά
στους ίδιους εναέριους, αλλά και στεριανούς και θαλασσινούς τόπους μιας επίμονης
λυρικής πτηνοπαρατήρησης.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Λεπτοφυής περιγραφή και αισθαντική υποβλητικότητα με εναλλασσόμενες εικόνες
και σκηνικά στιγμιότυπα σε όλο το φάσμα της αισθητηριακής τους πρόσληψης μαζί
με τη στοχαστική έκφραση ενός ευαίσθητου ψυχισμού αποτυπώνουν τα σημαίνοντα και
τα σημαινόμενα της ενιαίας αυτής ποιητικής μεταστοιχείωσης. Και δεν είναι
τυχαίο, που ένας ποιητής, καταφέρνοντας να θεαθεί και ν’ αφουγκραστεί σε
πλατύτερους ορίζοντες και βαθύτερους μυστικούς κόσμους, επιτυγχάνει μιαν τέτοια
προσομοίωση· εφόσον των πτηνών η όραση, η ακοή και η οπτική γωνία της
παρατηρητικότητάς τους είναι πεντάκις πιο ανεπτυγμένη από εκείνη του
καθημερινού ανθρώπου. Αποκρυπτογραφεί, λοιπόν, ο Χρήστος Μαυρής με το χάρισμα
της δικής του μούσας τη γλώσσα των πουλιών, τους κραδασμούς και τα μιλήματα της
φωνής τους, αποκωδικοποιώντας ταυτόχρονα τους συμβολισμούς των ποικιλόσχημων
μορφών και των χρωμάτων τους, τ’ ανασκιρτήματα και τους οιωνούς των εμβληματικών
τους κινήσεων: από το αναφτερούγισμα ώς τα χαμηλοπετάγματα, την άνοδο της
ισορροπίας τους, αλλά και την απότομη πτώση και την καταβαράθρωσή τους, το
ανεβοκατέβασμά τους σε ποταμούς και θάλασσες, όπως και τις μακρινές μεταναστευτικές τους πτήσεις πότε σε
έναστρους και πότε σε σκοτεινούς επίφοβους ουρανούς. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Μέσα από μιαν τέτοια πτηνόμορφη ανθρωποποποίηση των ενδημικών, αποδημητικών
και διαβατάρικων πουλιών της κυπριακής φύσης, μα και της προσωπικής του
ποιητικής ενόρασης, ο ποιητής θα ζωντανέψει τους φτερωτούς φίλους των πηγαίων
εμπνεύσεων και των ορμέμφυτων εξάρσεών του, των πόθων, των ονείρων και των οραμάτων του, καθώς και των
ακαταλάγιαστων σπαραγμών τού ανθρώπινου πόνου και της πικρής οδύνης. Αλλά και
με οδηγό τη μνήμη και πυξίδα την προσδοκία θα ταξιδέψει μαζί τους για τις
«πολιτείες» της άνοιξης με τις φωτεινότερες μέρες. Συνταξιδεύουμε κι εμείς με
τα ανθρωπόμορφα αυτά «αλλόκοτα» πουλιά
του Χρήστου Μαυρή, που μας θυμίζουν στην όψη εκείνα τα ξεχασμένα των δημοτικών μας τραγουδιών με τη δική τους,
ωστόσο, ξεχωριστή ιδιότυπη λαλιά, συνομιλώντας με μερικά απ’ αυτά μέσα από τους
αντίστοιχους ποιητικούς τίτλους: τα μαύρα, τα άγρια, τα πληγωμένα και τα
πολύχρωμα εξωτικά πουλιά, τα αλλοδαπά, ξενιτεμένα, ταξιδιάρικα και τα
ερωτευμένα πουλιά, τα γέρικα, τα φλεγόμενα, τα σχιζοφρενικά και τα πανικόβλητα
πουλιά, τα περιπλανώμενα και τα ελεύθερα πουλιά. Προσδίδοντάς τους ανθρώπινες
ιδιότητες και κοινωνικές συμπεριφορές, οικεία συναισθήματα, σκέψεις,
αναστοχασμούς και προβληματισμούς, που συνυπάρχουν με τους αμφίβολους καιρούς και τον δύσμοιρο
τόπο μας, μάς υπομιμνήσκει τα δεινά και τους ασίγαστους καημούς μας. Εντούτοις,
στο λεύτερο αναπέταγμά τους σε ψηλότερες περίβλεπτες κορφές με το καινούργιο
φύσημα του αγέρα και το προφητικό τους ράμφος νιώθουμε συνάμα να ενσταλάζουν
μέσα μας βάλσαμο λυτρωτικό την ελπίδα της εγκαρτέρησης και την απαντοχή της
επιστροφής στα γνώριμα αγαπημένα χώματα της παλιννοστούσας πατρίδας. Ενδεικτικά
παραθέτουμε την καταληκτική στροφή του τελευταίου ποιήματος της συλλογής: «Οι
νύχτες / ερμητικά κλειστές σαν κάστρα / αγκαλιάζουν θανάσιμα τον κάμπο. / Μόνο
ελεύθερα πουλιά / ακολουθώντας μυστικά περάσματα / μπαινοβγαίνουν στο σκηνικό /
μεταφέροντας ακατάπαυστα / στις στιβαρές ράχες τους / νερό, πηλό και πέτρες /
για να ξανακτίσουν / το γκρεμισμένο ξωκλήσι».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">© Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή <o:p></o:p></span></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-37349407115664603642014-09-26T12:44:00.000-07:002014-10-09T15:10:32.842-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8vJZV8Nt7RZAZH69IjueZINedrHYBuVauDXK-GDTWCQTzvtTQPQ9ABfIICn3qRc-NK7Uw85ZdTMrdUiIWlYwIq7Xne0LeQDeKnGE6HUEuCjCU8o1ehwKMkV_0n2D-EIpV4j_3DibPWkdZ/s1600/DIADROMI+(1).jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8vJZV8Nt7RZAZH69IjueZINedrHYBuVauDXK-GDTWCQTzvtTQPQ9ABfIICn3qRc-NK7Uw85ZdTMrdUiIWlYwIq7Xne0LeQDeKnGE6HUEuCjCU8o1ehwKMkV_0n2D-EIpV4j_3DibPWkdZ/s1600/DIADROMI+(1).jpg" height="320" width="238" /></a></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<b><span style="font-size: small;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Δημήτρη Λεβέντη <i> Η Διαδρομή των Γυμνασίων της Αμμοχώστου</i><o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><i><span style="font-size: large;">από το 1955 μέχρι το 1974<o:p></o:p></span></i></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η πρόσφατη έκδοση του
Συλλόγου Αποφοίτων και Φίλων Ελληνικών Γυμνασίων Αμμοχώστου με επιχορήγηση τόσο
της Σχολικής Εφορείας Αμμοχώστου όσο και του προσφυγικού μας Συλλόγου αποτελεί
άλλη μια κεφαλαιώδη κατάθεση μνήμης και αγωνιστικής εγρήγορσης στα πλαίσια της
πολυσχιδούς εκδοτικής του δραστηριότητας. Το βιβλίο, υπό τον τίτλο <i>Η διαδρομή των Γυμνασίων της Αμμοχώστου από
το 1955 μέχρι το 1974</i>,<i> </i>συνέγραψε
ο Δημήτρης Λεβέντης, ένας από τους λαμπρούς απόφοιτους και ευπαίδευτους
φιλολόγους καθηγητές του Ε.Γ.Α. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Είναι ενδεικτικά του στόχου
της έκδοσης αυτής τα όσα επισημαίνει μεταξύ άλλων στον χαιρετισμό του ο
δραστήριος πρόεδρος του Συλλόγου Μιχάλης Κλεοβούλου: «Η διατήρηση της μνήμης
και η σωστή αξιολόγηση της σημασίας της, όπως επιχειρείται και προωθείται με το
ανά χείρας πόνημα, συντηρεί και εμβαθύνει τις διάφορες μορφές του αγώνα, που
όλοι μας, οι Αμμοχωστιανοί, πρέπει να διεξαγάγουμε μέχρι την ημέρα της απελευθέρωσης
και επιστροφής».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Το βιβλίο επιμερίζεται στα
σχολικά δρώμενα από το 1955 μέχρι τη βίαιη διακοπή τους από τον Τούρκο εισβολέα
το 1974, που καλύπτουν τα πρώτα πέντε κεφάλαια σε συνάρτηση με τα κυριότερα
ιστορικοπολιτικά γεγονότα της ταραγμένης εκείνης εικοσαετίας, καθώς και στο
Προσάρτημα που αποτελούν οι κατάλογοι των καθηγητών και των αποφοίτων των ετών
1955 – 1974. Εκ προοιμίου, τονίζουμε την αρχειακή και ιστορική σημασία των
καταλόγων αυτών, που με τόσο μόχθο εντοπίστηκαν και συγκεντρώθηκαν στον παρόντα
τόμο από μέλη του Δ.Σ. με πρωτεργάτιδα την ακούραστη κ. Φοίβη Ιακώβου Ιωάννου,
όπως εμφαντικά υπογραμμίζει και ο
πρόεδρος στον χαιρετισμό του, που προτάσσεται του βιβλίου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Στον πρόλογό του ο συγγραφέας
αιτιολογεί μέσα από τον εύγλωττο τίτλο του έργου τον στόχο του δύσκολου
συγγραφικού του εγχειρήματος: τα όσα καταγράφονται στοιχειοθετούν το <i>χρονικό</i> μιας διαδρομής, «όπως την έζησαν
οι γυμνασιάρχες, οι καθηγητές, οι μαθητές και οι μαθήτριες» των σχολείων μας.
Μια <i>διαδρομή</i>, που με νοσταλγία
καταφέρνει να μας ταξιδέψει στα αλησμόνητα εκείνα χρόνια που βιώσαμε στα θρανία
της μαθητικής μας ζωής, αλλά και από τις έδρες διδασκαλίας, όσοι είχαμε την
εξαιρετική τιμή να διδάξουμε στα πνευματικά φυτώρια της πόλης του Ευαγόρα. Συναισθανόμαστε,
ακόμα, ότι ήταν μια <i>διαδρομή</i>, που
συνεχίστηκε <i>στην προσφυγιά</i>, όπως ορθά
υπονοεί και ο τίτλος του 6<sup>ου</sup> και τελευταίου κεφαλαίου του βιβλίου,
αλλά και στα κατοπινότερα χρόνια μέχρι σήμερα, εφόσον <i>η πόλις </i>με τα σχολεία της μας ακολουθεί σε κάθε άλλη διαδρομή της
ζωής μας, τόσο που «πάντα στην πόλι αυτή θα φθάνουμε» κατά τον Καβάφη.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Στην προϊδεαστική εισαγωγή
του ο Δημήτρης Λεβέντης επεξηγεί αδρομερώς το περιεχόμενο, τη δομική διάρθρωση
και τον τρόπο αποτύπωσης των ανά κεφάλαιο αναφορών του σχετικά με τις
δραστηριότητες και τις επιδόσεις των μαθητών κάτω από την εμπνευσμένη
καθοδήγηση των Γυμνασιαρχών και καθηγητών τους. Η παράθεση των στοιχείων αυτών,
χωρίς συστηματικές αξιολογικές προσεγγίσεις, δεν θα μπορούσε να γίνει, ασφαλώς,
παρά επιλεκτικά ενδεικτική της εκπαιδευτικής και πολιτιστικής ζωής στα Γυμνάσιά
μας: το Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου, το Ελληνικό Γυμνάσιο Θηλέων Αμμοχώστου,
το Οικονομικό Γυμνάσιο (ή Β΄ Γυμνάσιο) Αμμοχώστου και το Γ΄ Γυμνάσιο. Νοουμένου
ότι τα αρχεία των σχολείων είχαν χαθεί με την κατάληψη της πόλης μας,
διευκρινίζει με πόνο ψυχής ο συγγραφέας, θα έπρεπε να καταφύγει σε προσβάσιμες
πηγές, όπως τα σχολικά περιοδικά, τους φακέλους αλληλογραφίας με το Γραφείο ή
το Υπουργείο Παιδείας, σε δημοσιεύματα εφημερίδων, σε βιβλιοθήκες, δημόσια και
ιδιωτικά αρχεία της ελεύθερης Κύπρου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Το βιβλίο που αποτελεί
συνέχεια εκείνου του Κώστα Κύρρη <i>Ιστορία
της Μέσης Εκπαιδεύσεως Αμμοχώστου ιδίως του Ε.Γ.Α.</i>, αν και με διαφορετική
υφολογική και αξιολογική προσέγγιση, καλύπτει τις περιόδους από τον Αγώνα της
ΕΟΚΑ μέχρι τα τελευταία χρόνια, πριν την κατάληψη της Αμμοχώστου από τους
Τούρκους με ενδιάμεσους σταθμούς την περίοδο της ανάπτυξης μετά την ανακήρυξη
της Κυπριακής Δημοκρατίας, τα μετέπειτα χρόνια της Τουρκανταρσίας και τα πρώτα
χρόνια της δικτατορίας στην Ελλάδα στα αντίστοιχα κεφάλαια. Στη χρονική αυτή
έκταση αναφέρονται συνοπτικά κατά σχολική χρονιά οι επιδόσεις του κάθε σχολείου
στο θέατρο, τον αθλητισμό, τις εκδοτικές και άλλες σημαντικές δραστηριότητες,
καθώς και οι κυριότερες βραβεύσεις και διακρίσεις των μαθητών και μαθητριών.
Ωστόσο, στις 240 σελίδες της αξιόλογης αυτής έκδοσης δεν θα μπορούσαν να μην
περιληφθούν και κάποια χαρακτηριστικά φωτογραφικά στιγμιότυπα, που ζωντανεύουν
τα σχολικά εκείνα δρώμενα, που τίμησαν όχι μόνο τους πρωταγωνιστές τους,
δασκάλους και μαθητές, αλλά και ανέδειξαν ώς ένα μεγάλο βαθμό την πολιτισμική
ταυτότητα της κατεχόμενης πόλης μας. Το βιβλίο τεκμηριώνεται και εμπλουτίζεται
με διαφωτιστικές παραπομπές και υποσημειώσεις, με ευρετήριο εικόνων και
βιβλιογραφικές αναφορές.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Διαβάζοντάς το από το πρώτο
του κεφάλαιο, όπου με δέος βλέπουμε να παρελαύνουν ηρωικά ονόματα και αγωνιστικές
δράσεις των παλικαριών – μαθητών του, που έγραψαν τις ενδοξότερες σελίδες του
επικού μας Αγώνα, νιώθουμε ιδιαίτερη περηφάνια. Αλλά διατρέχοντας και τα άλλα
κεφάλαια της ολοζώντανης αυτής διαδρομής αισθανόμαστε να μας κατακλύζουν ρίγη
συγκίνησης και ιερής νοσταλγίας. Για τούτη τη νοσταλγία και τον πόθο της
επιστροφής στη <i>Βασιλεύουσα </i>της ζωής
και των ονείρων μας χρωστούμε ένα μεγάλο ευχαριστώ σ’ εκείνους που μας την
ξαναζωντάνεψαν μέσα από της σελίδες του ξεχωριστού αυτού βιβλίου: στον
ακαταπόνητο συγγραφέα του και συμπολίτη μας Δημήτρη Λεβέντη, καθώς και στον
Σύλλογο Αποφοίτων και Φίλων Ελληνικών Γυμνασίων Αμμοχώστου, που έκαμε το όραμα
πράξη εμψύχωσης και τις ωραίες αναμνήσεις ακοίμητη μνήμη παλιννόστησης.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή <o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-42469873588098663372014-09-25T15:30:00.002-07:002014-10-09T15:15:52.568-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXgIYQjFfOE7IAJzOxKBL4x4Fs5HFqDZpXHeH7pRCTNhxQObuJ61JF3eBOs90lTxCsF6l4lGoAHshUzK5y2OTjDBgrvUE9xqhl88yJwAIAe14IWTulR8TvM-ahUhzeFhk8PzBJqZgXD-ww/s1600/%CE%94%CE%99%CE%98%CE%91%CE%9B%CE%91%CE%A3%CE%A3%CE%9F%CE%A5+%CE%95%CE%9E%CE%A9%CE%A6%CE%A5%CE%9B%CE%9B%CE%9F.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXgIYQjFfOE7IAJzOxKBL4x4Fs5HFqDZpXHeH7pRCTNhxQObuJ61JF3eBOs90lTxCsF6l4lGoAHshUzK5y2OTjDBgrvUE9xqhl88yJwAIAe14IWTulR8TvM-ahUhzeFhk8PzBJqZgXD-ww/s1600/%CE%94%CE%99%CE%98%CE%91%CE%9B%CE%91%CE%A3%CE%A3%CE%9F%CE%A5+%CE%95%CE%9E%CE%A9%CE%A6%CE%A5%CE%9B%CE%9B%CE%9F.jpg" height="320" width="302" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Νίκου Νικολάου – Χατζημιχαήλ <i>Διθαλάσσου<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Ο Νίκος Νικολάου – Χατζημιχαήλ με τα ποιήματα
- <i>πήματά</i> του αυτά εκπονεί <i>μνησιπήμονα</i> διατριβή στις ανατροπές των
πικρών καιρών και στις εναγώνιες προσδοκίες των πολύχρονων δεινών της
κατεχόμενης πατρίδας. Ειδικότερα, εστιάζει τη διεισδυτική όραση του νου και την
προφητική ενόραση της καρδιάς στα πάθη της εγκλωβισμένης Καρπασίας και των
εύψυχων ελευθέρων πολιορκημένων της, καθώς με στοχασμό και μ’ όνειρο τού το
υπαγορεύει το ενδοσκόπιο του λεπταίσθητου ψυχισμού του. Άλλωστε, στη γη που τον
γέννησε και τον έθρεψε με τις προγονικές υποθήκες των Αχαιών και τα μυρωμένα
νάματα των Αγίων και των μαρτύρων της ήταν ένα ελάχιστο οφειλόμενο χρέος: κάτι
σαν τάμα ατομικό κι αφιέρωμα συλλογικής μνήμης, να ξορκίσει το δαιμονικό με την
επίκληση και την προσμονή του θαύματος, για να τελετουργήσει ξανά στον τόπο των
ιερών και των οσίων του. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Έτσι, με την πολύμοχθη σκαπάνη μιας
αριστοτεχνικής ποιητικής γραφίδας ανασκάπτει βαθιά το πανάρχαιο χώμα τούτης της
γης, εξορύσσοντας τα πλούτη των αμύθητων θησαυρών της και ανασύροντας από τα
έγκατά της παμπάλαιες ιστορίες και παραδόσεις, ηρωικές μορφές του μύθου και
θρυλικές φυσιογνωμίες ανθρώπων μιας
αλλοτινής αυθεντικής εποχής μαζί με τα αρχοντικά ήθη και τα αρχέγονα έθιμά τους.
Όλες εκείνες τις έντονες παραστάσεις μιας ατέλειωτης κληρονομιάς βιωμάτων και καθημερινών
δρώμενων, τουτέστιν των <i>έργων και ημερών</i>
ενός ολόκληρου κόσμου, που δεν κατάφερε να τις ξεθωριάσει ο χρόνος μήτε να τις
αλλοτριώσει ή να τις ξεριζώσει κανένας άνεμος υποβολιμαίας λήθης σε πείσμα του
ανενδοίαστου κατακτητή. Γιατί, ακριβώς, μέσα από τούτη την ολιγοσέλιδη αλλά
μεστή περιεχομένου συλλογή του μάς το θυμίζει περίτρανα ο ποιητής: πως ο Κάρβας<i>, που φυσά από τη μεριά της</i> <i>Καρπασίας</i>, όπως μας προειδοποιεί στην
επεξηγηματική αναφορά για τον λογότυπο των ομώνυμων εκδόσεών του, κομίζει ως
άλλος αγγελιαφόρος το μήνυμα της <i>Καρβασίας</i>
κατά τον Στέφανο Βυζάντιο, της αρχαίας <i>Βοός
ουράς.</i> Και άλλοτε μάς το μεταφέρει μέσα από τα χρώματα και τις ανταύγειες
του <i>φωτός </i>της ή στο ράμφος των ποικιλόμορφων
<i>πουλιών </i>της σε μια εναρμόνια <i>συμφωνία</i> είτε ακόμα με την πεισμονή του <i>τζίτζικα </i>στο <i>μονότονο τραγούδι</i> του και μέσα από το θρόισμα των φύλλων του <i>αόρατου</i>. Κι άλλοτε πάλι μάς το φέρνει με
τη νοσταλγική αύρα του θαλασσινού της
φλοίσβου ως αρχαίο <i>άνθος αλός</i>,
αλλά και ως κραυγή <i>οιμωγής </i>και
ταυτόχρονα υπόμνησης και προσταγής μέσα από «ένα βράχο με το κύμα του» ή με το
δυνατό χλιμίντρισμα των Σαλαμίνιων <i>αλόγων.</i>
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Διαβάζουμε και ξαναδιαβάζουμε τα δεκαοχτώ
ποιήματα της άρτια επιμελημένης συλλογής του Νίκου Νικολάου – Χατζημιχαήλ,
ανατρέχοντας στις διαφωτιστικές σημειώσεις, τις διανθισμένες με χαρακτηριστικά
φωτογραφικά και σχεδιαστικά στιγμιότυπα, που παραπέμπουν στην ανθρωπογνωσία,
στη θρησκευτική ζωή και την αρχαιολογία της θαυμαστής αυτής ιστορικής χερσονήσου.
Μη παραλείποντας εκ προοιμίου τη γενική αίσθηση που συναποκομίζουμε,
υπογραμμίζουμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μιαν αποκάλυψη. Είχαμε, βεβαίως, γνωρίσει
στα διηγήματά του την ευφάνταστη πλοκή ενός δομημένου αφηγηματικού λόγου, που
απέπνεε τους λυρικούς τόνους μιας ποιητικότητας κάτω από τη γνησιότητα μιας δημιουργικής
προσωπικής σφραγίδας. Ωστόσο, την αποτύπωση της δόκιμης ποιητικής του γραφής
μόλις φέτος ευτυχήσαμε να δούμε στο φως της δημοσιότητας, εφόσον η πρώτη του
συλλογή του 1984, που επιγράφεται <i>Καρπασία</i>,
είναι χειρόγραφη έκδοση εκτός εμπορίου, όπως αναγράφεται στη σχετική του
εργογραφία. Δεν είναι τυχαίο, επομένως, ότι μέχρι στιγμής εισέπραξε τόσον εδώ
όσο και στον ελλαδικό χώρο διθυραμβικές κριτικές. Καταθέτοντας με τη σειρά μας
το γενικό στίγμα της δικής μας αποτίμησης, θα επισημαίναμε απερίφραστα ότι το
κάθε ποίημα είναι και ένα καλοδουλεμένο ακριβό κέντημα, φιλοτεχνημένο στον
καμβά του καλλιτεχνικού αισθητηρίου του δημιουργού του με τα κεντίδια ενός
άμεμπτου πολυτονικού. Το γλωσσικό ένδυμα, ανάλογο των μεταφορικών αλληγορικών
συμβολισμών και των υποβλητικών εννοιολογικών σχημάτων, εμπλουτίζεται από λόγια
και διαλεκτικά στοιχεία στην πληρότητα
της ποικιλομορφίας και την άρρηκτη συνοχή της γλώσσας μας. Όχι μόνο απηχεί το
κάλλος του <i>ηδυσμένου</i> ποιητικού λόγου,
που αποδίδεται με τα σύνεργα μιας αφομοιωμένης εμβάθυνσης στα έργα των μεγάλων
ποιητών μας, εξού και οι κάποιες φραστικές ή νοηματικές συνηχήσεις γόνιμων
επιδράσεων. Στις στροφές μιας αισθητικής στιχουργικής συμμετρίας, καθώς και στις
επιγραμματικές ή εκτενέστερες ενότητες των ποιημάτων του δεν διαφαίνεται απλώς,
αλλά επαρκώς πιστοποιείται η αβίαστη έμπνευση επαγωγικών συλλήψεων, μέσα από τις συνεχείς
αναζητήσεις και τις μεταρσιωτικές κατανυκτικές ανατάσεις στην <i>υψηλή της Ποιήσεως </i>Καβαφική <i>σκάλα.</i> Κι όσο κι αν είναι <i>δύσκολο </i>και <i>σπάνιο</i>, ο Νίκος Νικολάου – Χατζημιχαήλ επιτυγχάνει να
πολιτογραφηθεί <i>εις των</i> ποιητικών <i>ιδεών την πόλι.<o:p></o:p></i></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Βαδίζουμε, λοιπόν, και περιδιαβάζουμε μαζί με
τον ποιητή, συνταξιδιώτες και συνοδοιπόροι, στη στενή λωρίδα της γενέθλιας γης
του, της <i>Διθαλάσσου</i>, πλημμυρισμένοι
από τα δάκρυα των δυο θαλασσών της, που σμίγουν τα σμαραγδένια νερά τους
ανάμεσα στο ακρωτήρι του Αποστόλου Αντρέα και τις Κλείδες των γλάρων. Τούτη η
γη, στ’ αλήθεια, μαζί με την παρούσα συλλογή που τη μνημονεύει και την
ανιστορεί ποιητικά, δεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν πιο εύστοχα, παρά από
ένα τέτοιο αρχαιοελληνικό επίθετο, που συνειρμικά σημαδεύει τις πέτρες των
ερειπίων της και τις αμμουδιές των ακτών της, όπου έφτασαν οι απόγονοι του Τεύκρου
πρώτοι οικιστές. Της <i>διθαλάσσου</i> αυτής
γης σαφής συνδήλωση, επιπλέον, είναι η συνάντηση του ελληνικού και του
χριστιανικού κόσμου, όπως καταφαίνεται από την οικοδομική διαστρωμάτωση των
αρχαιοπρεπών κτισμάτων και του πλήθους των βυζαντινών εκκλησιών της. Τούτο τον
διφυή κόσμο συνέχισαν οι επίγονοι με το δέος της πανάρχαιας φυλετικής καταγωγής
και την πίστη της θρησκευτικής τους ευλάβειας. Έτσι, και η διήκουσα γραμμή των
ποιημάτων της <i>Διθαλάσσου</i> δεν μπορεί να διασπάσει τον συνδετικό ειρμό της σφαιρικής
τους σύνθεσης σε επί μέρους νοηματικές ενότητες. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Το «φως» ως προανάκρουσμα της συλλογής
συνέχει τα ποιήματα στη συνθετική τους ενότητα, φωτίζοντας το πνεύμα της
ταυτότητάς τους. Ένα «φως» μιας απέραντης κοσμογονικής φωτοχυσίας σ’ όλες τις
αποχρώσεις και τους ιριδισμούς του, που φανερώνει αποκαλυπτικά τους παλμούς της
Καρπασίτικης φύσης μαζί με τους κραδασμούς του ποιητή, που συνεκδοχικά
αντιπροσωπεύει τους συντοπίτες του: τους ελάχιστους εκείνους, αλλά αδέκαστους
και ανένδοτους εγκλωβισμένους, «όπου στην ζωή των ώρισαν και φυλάγουν
Θερμοπύλες», καθώς και εκείνους που αναγκάστηκαν να πάρουν τον δρόμο της
προσφυγιάς. Για τούτο και αφειδώλευτα μοιράζεται μαζί τους ο ποιητής και κατ’ επέκταση
με όλους εμάς τους ακατασίγαστους πόθους και τις ανειρήνευτες έγνοιες του για
τη μοίρα του έσχατου οχυρού της ελληνικότητάς μας στις ακρώρειες και τις
εσχατιές της μοιρασμένης μας νήσου. «Εδώ γεννήθηκα» διαλαλεί με περηφάνια, αλλά
και με πόνο ψυχής εδώ επιστρέφει νοερά, οδηγώντας μας στη «μικρή περιήγηση» τού
αντίστοιχου ποιήματος στην πατρογονική εστία του σπιτιού του «με τους κίονες».
Είναι εδώ, όπου «κι αντί να τραγουδ[ά] γλυκά σαν τα πουλιά», οδυνόμενος
«ανακαλ[ιέται]. Εδώ «μέσ’ από φωτογραφίες την Ελένη μελετ[ά]» μαζί με τους <i>αστερισμούς των παιδικών του χρόνων.</i> Εδώ
κι η ανεπούλωτη πληγή της <i>Παναγίας της
Κανακαριάς</i> μέσα από τους ελεγειακούς στίχους του ομώνυμου ποιήματος. Εδώ
είναι, επίσης, όπου ξετυλίγονται μπροστά του, ανεξίτηλα ιστορικά τεκμήρια, οι
«παλιές σφραγίδες», «τα άλογα», που ζωντανεύουν από τους τάφους της Σαλαμίνας
«έτοιμα για αναχώρηση». Σ’ αυτό το μοιρόγραφτο σημείο της Κυπριώτισσας γης <i>εμμένει </i>ο ποιητής να αντιπαραβάλλει <i>εικόνες </i>της αλλοτινής ευτυχισμένης ζωής,
που έθαλλε στο σκίρτημα των <i>αιωνόβιων
θάμνων</i>, των λουλουδιών, και των γοργοφτέρουγων ενδημικών πουλιών, με τις
δυσοίωνες σκηνές του πολέμου και της συμφοράς, όπως σκιαγραφούνται με μουντές
σκιές στο ποίημά του «χαράκωμα».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Προεκτείνοντας, ωστόσο, την απερίσπαστη
οπτική της θέασής του, φτάνει μέχρι την πόλη – φάντασμα της Αμμοχώστου, όπου τώρα
βλέπει να ξαναζωντανεύουν μπροστά του το ονομαστό Γυμνάσιο της φοίτησής του και
στα ιωνικά του προπύλαια ο κήπος με τις γιορτινές πορτοκαλένιες διακοσμήσεις. Η
αθάνατη μορφή του γυμνασιάρχη του δρος Κυριάκου Χατζηιωάννου τού εμπνέει το
ελπιδοφόρο όραμα της «αναγέννησης», που, σύμφωνα με τους δυο τελευταίους
στίχους του ομότιτλου ποιήματος, με αισιόδοξο κέλευσμα προστάζει: «Στης
χαλκοφόρου το στερέωμα / Να ξαναλάμψει». Σύροντας, εξάλλου, τα βήματα προς τη
θάλασσα, αναστοχάζεται με φιλοσοφική διάθεση την τραγική μοίρα του ξενοδοχείου
«Σαλαμίνια» και του άτυχου νέου, που ξεψύχησε
μετέωρος ανάμεσα στα βομβαρδισμένα συντρίμμια κι έμεινε εκεί να κοιτάζει
την «πατρίδα ανάποδα γυρισμένη». Δεν διστάζει, όμως, σ’ ένα άλλο ποίημα να
προφητέψει με στεντόρεια φωνή τα εξής: «Και η Καμήλα / Θ’ ανασηκώσει την
καμπούρα της / Θα ξεσηκώσει κύματα / Θα ξυπνήσει τα μισοκοιμισμένα
θαλασσοπούλια». Αυτή την εσπευσμένη
εγρήγορση τη νιώθει ως επιτακτική αναγκαιότητα ο ποιητής στον «μονόλογο» της
πνιγηρής μοναξιάς του, όπου συναισθάνεται με κρίση εναγώνιας υπαρξιακής
συνείδησης τη δουλική χαμέρπεια των προδομένων ιδανικών και τη ματαίωση του
τραγικού αδιεξόδου. Γι’ αυτό και η αμφισημία της <i>πλάκας</i> στο προτελευταίο ποίημα: είτε το κακόγουστο αστείο πρέπει να
σταματήσει είτε η ταφόπλακα του χρόνιου ενταφιασμού οφείλει να <i>ραγίσει</i>, για να βγούμε, επιτέλους στο
φως, θρυμματίζοντας τα αδιέξοδα. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Στο τελευταίο ποίημα, που επιστεγάζει τη
συλλογή, ο «Ανθέμιος Καλοκαίρης» είναι μια υποβλητική μετωνυμία, που κομίζει το
κατ’ εξοχήν αισιόδοξο μήνυμα κατάφασης της ζωής, αλλά και του τόπου της
ονειρικής ειρηνικής μας διαβίωσης. Το ποίημα αποτελεί μιαν αναθηματική ωδή
αγάπης και ευγνωμοσύνης στον <i>φίλο και
Διδάσκαλό </i>του, τον αείμνηστο Θεοδόση Νικολάου, στη μνήμη του οποίου
στοιχειοθετεί ανασυνθετικά στίχους, που αποσπά από ποιητικές του συλλογές, για
να υπομνήσει αποφθεγματικά στον επίλογό του: «Και στο φεγγάρι ρίχνοντας ματιά
ευγνωμοσύνης / Τι στον μικρό σκαντζόχοιρο το μονοπάτι ανάβει».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Αντί άλλου σχολίου ή πρόσθετης αναφοράς και επισήμανσης,
μεταφέρουμε ως ακροτελεύτιο αυτούσια τη
φωνή του ποιητή από το ποίημά του «Καρπασία», όπως καταγράφεται μέσα από τον
νόστο της πατρώας γης και την αγωνιστική αφύπνιση για απελευθέρωση και
επιστροφή: «Κάθε πρωί / Ακονίζω τη μνήμη μου / Κι ένα μαχαίρι / Ανάμεσα σε
θάλασσες που ματώνουν / Σε δυο κομμάτια με χωρίζει. / …/ Ας αρχίσει λοιπόν ο
αγώνας / Κι ας μην είναι <i>διά την δόξαν / </i>Ας
είναι για τα καπνολούλουδα / Και τις σκορπισμένες ψηφίδες / Της διθαλάσσου
πεφιλημένης πατρίδας».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή <o:p></o:p></span></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-66029150639873747342014-09-25T15:16:00.002-07:002014-10-09T15:17:29.879-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiGcpj_iwhsIGhPNWEzkoFLwI1QGvv7bIR1GNBqwJ0lJhU6RO7uz_6yamQbiDdYBk8ahW7cmHNl56QNc7qhRTYdjMwB0EKxq3qpgX_bdIbMqh6KBJnLH9OD1_qcNd1LBYbKUXz5fAmg92Zo/s1600/CHRYSCOVER127.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiGcpj_iwhsIGhPNWEzkoFLwI1QGvv7bIR1GNBqwJ0lJhU6RO7uz_6yamQbiDdYBk8ahW7cmHNl56QNc7qhRTYdjMwB0EKxq3qpgX_bdIbMqh6KBJnLH9OD1_qcNd1LBYbKUXz5fAmg92Zo/s1600/CHRYSCOVER127.jpg" height="320" width="233" /></a></div>
<o:p></o:p></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><b><br /></b></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><b><br /></b></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><b><br /></b></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="font-size: x-large;">Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή</b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"> </span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><b><i>Με τη δική τους έκφανση του ωραίου<o:p></o:p></i></b></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Κριτικά δοκίμια<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις <span lang="EN-US">Literatura</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">et</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Artes</span> το βιβλίο της Χρυσοθέμιδος Χατζηπαναγή υπό τον τίτλο <i>Με τη
δική τους έκφανση του ωραίου.<o:p></o:p></i></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Το βιβλίο της γνωστής φιλολόγου, συγγραφέως και κριτικού Λογοτεχνίας
συνιστά στις 340 σελίδες του μιαν άρτια επιμελημένη έκδοση από φιλολογικές
μελέτες και κριτικά δοκίμια παρουσίασης σημαντικών πτυχών του έργου εννέα
κορυφαίων ποιητών της πανελλήνιάς μας Γραμματείας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Αφορμή για τα κείμενα που συγκεντρώνονται στην παρούσα έκδοση έδωσε μια
διπλή τιμητική επέτειος τη χρονιά που μας πέρασε: το έτος συμπλήρωσης 70 χρόνων
από τον θάνατο του Κωστή Παλαμά και 150 χρόνων από τη γέννηση μαζί με τα 80
χρόνια από την εκδημία του Κωνσταντίνου Καβάφη. «Τόσο για τον πατριδολάτρη
μεγαλόπνευστο ποιητή της εθνικής μας συνείδησης και της πνευματικής αναγέννησης
του σύγχρονου Ελληνισμού όσο και για τον μεγάλο Αλεξανδρινό της ελληνικής
διασποράς και τον καταξιωμένο πρωτοπόρο δημιουργό της οικουμενικής ακτινοβολίας
θα άξιζε έστω κι ένας ασήμαντος δικός μας οβολός συνεισφοράς ως ένδειξη
ελάχιστου χρέους και ταυτόχρονα ως πολλαπλάσια ανταμοιβή της περηφάνιας που μας
κληροδότησαν», σημειώνει προλογικά η συγγραφέας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ωστόσο, η Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή στο αξιόλογο πόνημά της δεν περιορίστηκε
αποκλειστικά στους δύο μεγάλους σκαπανείς της νεότερης ελληνικής ποίησης, αλλά
θέλησε να εμπλουτίσει τις σελίδες του βιβλίου με την αναφορά σε καίριες οπτικές
του έργου και άλλων επιφανών δημιουργών της πανελλήνιάς μας ποιητικής
λογοτεχνίας και οι οποίοι σχετίζονται άμεσα μαζί τους: είτε ως προς την κριτική
αποτίμηση της τέχνης τους είτε ως προς τις καταλυτικές επιδράσεις που δέχτηκε
από αυτούς τους μέντορές τους η δική τους ποίηση. Έτσι, κατά σειράν
παρουσιάζονται θεματικές όψεις από το μνημειώδες έργο των δυο τιμημένων με
Νόμπελ ποιητών μας, του Γιώργου Σεφέρη και του Οδυσσέα Ελύτη, του Τάκη
Παπατσώνη και του Γιάννη Ρίτσου, καθώς και των τριών διαπρεπών ποιητών της
Κύπρου, του Κώστα Μόντη, του Κύπρου
Χρυσάνθη και του Κυριάκου Χαραλαμπίδη. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η επιλογή, σημειώνουμε, δεν είναι
τυχαία, εφόσον ο Παλαμάς, κατά την ίδια οξυδερκή πρόβλεψη που εκφράστηκε
ευνοϊκά για τον Καβάφη, παρέδωσε με εμπιστοσύνη τη σκυτάλη της διαδοχής στον
Σεφέρη εν όψει της ιστορικής του <i>Στροφής</i>
κυριολεκτικά και μεταφορικά για την καταξίωση των ποιητικών μας πραγμάτων σε
παγκόσμια κλίμακα. Αλλά και ο Σεφέρης απεκάλεσε τον Παλαμά <i>τελευταίο διδάσκαλο του Γένους</i> και μαθήτευσε οπωσδήποτε στην
περιώνυμη Καβαφική σχολή. Ο Ελύτης δεν υπήρξε μόνο από τα ιδρυτικά μέλη του
«Κύκλου Παλαμά», αλλά και για τον πρώτο του δάσκαλο στην ποίηση, τον Καβάφη,
ένιωθε <i>μια βαθιά περιέργεια, ένα βαθύ
ενδιαφέρον και ένα βαθύ θαυμασμό.</i> Ο Τάκης Παπατσώνης, ο ποιητής του
μυστικιστικού και θεολογικού στοχασμού, δεν άντλησε μόνο δάνεια από την
Καβαφική τεχνοτροπία, αλλά και η πρώιμη εκδήλωση εκτίμησης και θαυμασμού για το
έργο του Αλεξανδρινού φανερώνεται και από τις μεταφράσεις ποιημάτων του στα
Γαλλικά, που μελοποίησε ο Δημήτρης Μητρόπουλος. Επιπλέον, για τον Γιάννη Ρίτσο,
τον ποιητή της Ρωμιοσύνης, η ζωή και το έργο του Καβάφη στάθηκαν πηγή έμπνευσης
για τη δημιουργία των «Καβαφικών» του ποιημάτων. Ο πολυγραφότατος, επίσης,
ποιητής μας Κώστας Μόντης έχει αφομοιώσει με την ιδιότυπη γραφίδα της ποίησής
του γόνιμα στοιχεία από τον Καρυωτάκη, αλλά και από τον Καβάφη. Όσον αφορά στον
Κύπρο Χρυσάνθη, που ο ευπαίδευτος κριτικός μας Κώστας Προυσής απεκάλεσε
«χρυσορρόα ποιητή και Κωστή Παλαμά της Κύπρου», το ογκώδες ποιητικό του έργο
σφραγίστηκε από τον γενάρχη του νεοελληνικού ποιητικού μας λόγου. Τέλος, η
ποίηση του Κυριάκου Χαραλαμπίδη ανατροφοδοτείται δημιουργικά και ανανεωτικά
γονιμοποιείται από την Καβαφική και Σεφερική ποιητική.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η συγκροτημένη φιλολογική γραφίδα της κ. Χρυσοθέμιδος Χατζηπαναγή μέσα από το
αξιόλογο αυτό βιβλίο της καταδεικνύει ότι οι πιο πάνω μεγάλοι ποιητές μας είναι
περισσότερο σήμερα παρά ποτέ επίκαιροι και κεντρομόλοι στο επίκεντρο των
σκέψεων, των συναισθημάτων και των στοχασμών μας με τις προφητικές τους φωνές
και τις προβλεπτικές προειδοποιητικές τους υποδείξεις. Γιατί έχουν πολλά να μας
πουν ακόμα και άλλα τόσα να διαμηνύσουν στους χαλεπούς καιρούς μας μέσα από το
πολύκροτο έργο τους. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> <i> <o:p></o:p></i></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-22976145611589007942014-09-25T14:45:00.001-07:002014-10-09T15:19:18.409-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjsFA0GHcvUNroqWrgA6zXbiqZhCXrRY-PxLdqF8-w3jJOAynV20KKQt9M7vwSNU11T6R6Pne0cHd2ViB3GLTErrHsm6riPMhFPTzMUh8tO-e8x5XP1fnL4uat8yihCPtGNKpWbnkFg7Xlg/s1600/MORFITHS.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjsFA0GHcvUNroqWrgA6zXbiqZhCXrRY-PxLdqF8-w3jJOAynV20KKQt9M7vwSNU11T6R6Pne0cHd2ViB3GLTErrHsm6riPMhFPTzMUh8tO-e8x5XP1fnL4uat8yihCPtGNKpWbnkFg7Xlg/s1600/MORFITHS.jpg" height="320" width="223" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"> Ανδρέα Μορφίτη
<i>Το Μεταναστευτικό και οι
επιπτώσεις του<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><i><span style="font-size: large;">Σκέψεις – Προβληματισμοί – Παρεμβάσεις – Εισηγήσεις<o:p></o:p></span></i></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ποιος δεν θα συμφωνούσε με τις άκρως επίκαιρες, τις εξόχως τεκμηριωμένες
και τις επωφελώς εποικοδομητικές απόψεις του κυρίου Ανδρέα Μορφίτη, όπως με
οξυκόρυφη ευστοχία και ρηξικέλευθη δορίμαχη παρρησία τις διατυπώνει στο βιβλίο
του υπό τον ως άνω τίτλο. Ένας συγκεντρωτικός τόμος της πολύχρονης αρθρογραφίας
και των συστηματικών παρεμβάσεών του στα ΜΜΕ ως προς το επίμαχο μεταναστευτικό
μας πρόβλημα, που αριθμεί πέραν των 200 πυκνογραμμένων σελίδων γλωσσικής
αρτιότητας και που κυκλοφόρησε ευρέως κατά την περσινή χρονιά από τις εκδόσεις
Επιφανίου. Η ένθερμη υποδοχή, της οποίας έτυχε τόσο από τους άμεσα ενδιαφερομένους
σε θέματα μεταναστευτικής πολιτικής όσο και από το πλατύτερο αναγνωστικό κοινό,
προοιωνίζεται στα επαινετικά σχόλια και τις διθυραμβικές αποτιμήσεις, που
προτάσσονται των εύληπτων άρθρων και των συγκροτημένων συνεντεύξεων, καθώς και
των συμπληρωματικών παραρτημάτων του βιβλίου. Οι χαιρετισμοί και τα σύντομα
βιβλιοκριτικά σημειώματα από εκκλησιαστικούς και πολιτειακούς άρχοντες,
πολιτικούς αρχηγούς, πρώην υπουργούς και έγκριτους δημοσιογράφους προϊδεάζουν την
επί μέρους θεματική τής αντικειμενικής διαλεκτικής προσέγγισης και ευσύνοπτα
επισημαίνουν τα σημεία αιχμής της διαχρονικής προβληματικής του επαΐοντος συγγραφέως:
ενός όχι μόνο αρμόδιου τεχνοκράτη λειτουργού, αλλά, προπάντων, εν ονόματι της
πατριωτικής αρετής και της απτόητης τόλμης τού εναγωνίως μαχόμενου ενεργού
πολίτη στο εχθρικό πεδίο των ιδεοληπτικών αντιπαραθέσεων, της μικροκομματικής
πολεμικής και της παρελκτυστικής τακτικής για ένα μείζον ζωτικό ζήτημα ύψιστης
προτεραιότητας, που εξακολουθεί να απειλεί με τις καταλυτικές επιπτώσεις και τις προβλεπτές του διαστάσεις την εθνική και πολιτισμική επιβίωση του τόπου μας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Στην εκ προοιμίου εισαγωγή του ο συγγραφέας διαγράφει αδρομερώς το στίγμα
αυτών των αγώνων από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 με τις διαφωτιστικές
εισηγητικές του προτάσεις και τις αποκρυσταλλωμένες του θέσεις, με τα πύρινα
άρθρα του στον τύπο, τις επιστολές προς τους ιθύνοντες της πολιτείας και της
εκκλησίας, τη διοργάνωση σχετικών σεμιναρίων, τη συγκέντρωση επίσημων
στατιστικών στοιχείων και την αξιολόγηση αξιόπιστων συμπερασμάτων τρίτων γύρω
από την ανεξέλεγκτη «κατακλυσμιαία εισροή» του μεταναστευτικού κύματος, που
έχει καταλήξει σε τσουνάμι μιας ψευδεπίγραφης πολυπολιτισμικότητας. Ομολογεί,
επιπλέον, ότι οι άοκνες αγωνιστικές του προσπάθειες, προσκρούοντας, δυστυχώς,
στην αρνητική αντιμετώπιση ατελέσφορων προσχημάτων και ασύγγνωστων προσκομμάτων
από τους μέχρι τούδε εμπλεκόμενους παράγοντες, τον είχαν οδηγήσει όχι στην
αδράνεια, προφανώς, της ενδοτικής παραίτησης, παρά στην αξιοπρέπεια της πρόωρης
αφυπηρέτησης. Συγκεφαλαιώνοντας, ωστόσο,
το προανάκρουσμα της εισαγωγής του για αφύπνιση και ευαισθητοποίηση,
υπογραμμίζει την αντισωβινιστική και αντιρατσιστική του πρόθεση προς τον
συνάνθρωπο μετανάστη, αλλά, ταυτόχρονα, την επιστράτευση του ορθολογιστικού
ρεαλιστικού χειρισμού για τη σωστή επίλυση του μεταναστευτικού προβλήματος σε
μια μοιρασμένη πατρίδα, που δεν πρέπει να διαιωνίσει το φάσμα του τρίτου
Αττίλα, καθώς προειδοποιεί μέσα από την πλειάδα των δημοσιευμάτων της
αρθρογραφίας του στη συνέχεια.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Με το μέτρο της ευθυκρισίας, της υπεύθυνης τεχνογνωσίας και μιας αψευδούς
μακρόπνοης διορατικότητας και ανατρέποντας φρούδες εξαγγελίες εθνικού σχεδίου
δράσης της προηγούμενης κυβέρνησης, στεγανές ιδεολογικοπολιτικές πεποιθήσεις
και αγκυλώσεις, επικαλείται, προσφυώς, τα προς αποφυγήν παθήματα άλλων χωρών:
της Ελλάδας, σύμφωνα με τον πρώην αρμόδιο Υπουργό, για τη σύγχρονη «κάθοδο των Δωριέων», που
«πρόκειται για βόμβα στα θεμέλια της κοινωνίας και του κράτους», καθώς και τη
δήλωση της Μέρκελ περί αποτυχίας του πολυπολιτισμικού μοντέλου και της
εφαρμογής της πολυπολιτισμικής κοινωνικής ενσωμάτωσης στην πανίσχυρη Γερμανία.
Είναι αξιοσημείωτες, επίσης, και ουδόλως παρωχημένες οι σκέψεις του Μαρξ, που
επιτάσσει ως επίλογο του βιβλίου για τη λαθρομετανάστευση, όπως ενδεικτικά παραθέτουμε:
«Σκοπός της εισαγωγής ξένων εργατών είναι η διατήρηση της δουλείας και η
ακύρωση όλων των διεκδικήσεων των ντόπιων εργατών για μισθούς και συνθήκες
εργασίας».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Εντούτοις, ο συγγραφέας στα αλλεπάλληλα αρθρογραφικά του κείμενα δεν
περιορίζεται, απλώς, με την παράθεση επίσημων στατιστικών πινάκων σε θεωρητικές
διαπιστώσεις για τις αρνητικές παρενέργειες της εισαγόμενης, κυρίως, εκ των
κατεχομένων λαθρομετατανεύσης και της παράνομης εργασίας, αλλά εισηγείται τη
λήψη άμεσων πρακτικών μέτρων για την απάμβλυνση του προβλήματος. Και δεν είναι
μόνο τα όσα, επωδύνως, αδιανόητα καταθέτει στο βιβλίο του, μοναδικό στο είδος
του στην κυπριακή βιβλιογραφία. Ο αγώνας του συνεχίζεται δυναμικός και ακάθεκτος,
όπως θα έπρεπε και του καθενός μας, συνειδητοποιώντας και μόνο τα νούμερα:
94908 αλλοδαποί και κοινοτικοί απασχολούμενοι μέχρι τον Απρίλιο του τρέχοντος
έτους και από το 2010 μέχρι το 3<sup>ο</sup> τρίμηνο του 2013 η εξαγωγή του
μεταναστευτικού συναλλάγματος ανήλθε στα €782 εκατομμύρια, σύμφωνα με στοιχεία
της Κεντρικής Τράπεζας. Πώς θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν οι αριθμοί αυτοί
μπροστά στη μάστιγα της οικονομικής κρίσης σε έναν τόπο υπό κατοχήν και τη
ραγδαία άνοδο της ανεργίας στο 17%; Διερωτάται εύλογα ο Ανδρέας Μορφίτης,
καταθέτοντας πρόσφατα ως Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Δημογραφικής και
Μεταναστευτικής Πολιτικής τους προβληματισμούς και τις εισηγήσεις του ενώπιον
του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Προέδρου της Βουλής, καθώς και των
συναρμοδίων Υπουργών, οι οποίοι και υποσχέθηκαν να επιληφθούν του θέματος.
Ίδωμεν;<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> <b><i> <o:p></o:p></i></b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-indent: 36.0pt;">
<b><span style="font-size: large;"> <span lang="EN-GB"> <o:p></o:p></span></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-54446339615042092532014-09-25T13:48:00.002-07:002014-10-09T15:20:32.741-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEge_LweSBjweHj9N0ooGscy3H3GO-gHVsWd4X9lYoUi80xfxQqwpSXAT-A7UfeyRXw4WawdYLEprf4TOq-S5MQJs62K4MGZhMMqMiQoeRCXTof7Yfu9k_vIoDLNanWqjiO4qGYDoibuTUc1/s1600/SIMITIKA+COVER+(1)%2B(2).jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEge_LweSBjweHj9N0ooGscy3H3GO-gHVsWd4X9lYoUi80xfxQqwpSXAT-A7UfeyRXw4WawdYLEprf4TOq-S5MQJs62K4MGZhMMqMiQoeRCXTof7Yfu9k_vIoDLNanWqjiO4qGYDoibuTUc1/s1600/SIMITIKA+COVER+(1)%2B(2).jpg" height="320" width="217" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Σοφοκλή Λαζάρου <i>Σύμμικτα<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Με τον ανωτέρω τίτλο κυκλοφόρησε ήδη περί το τέλος του 2012 από τις
εκδόσεις του περιοδικού <i>Ακτή </i>στη
σειρά Ελληνομνήμων ο συγκεντρωτικός τόμος ποικιλώνυμων και πολυθεματικών
εργασιών του Σοφοκλή Λαζάρου. Τα επιλεγμένα κείμενα, παρόλο που δεν
επιμερίζονται ονομαστικά σε θεματικές ενότητες, για να συνάδουν, ενδεχομένως,
με τη συμμιγή μορφή του περιεχομένου του βιβλίου, ωστόσο είναι διακριτοί οι
νοητοί άξονες της θεματολογικής κατηγοριοποίησης και της περιπτωσιολογικής τους
κατάταξης, νοουμένου ότι ορισμένα από αυτά γράφτηκαν στα πλαίσια διαφόρων εκδηλώσεων
ή άλλων ευκαιριακών δραστηριοτήτων. Ο ίδιος αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής
προϊδεαστικά στο εισαγωγικό του σημείωμα: «Η οπτική των κειμένων είναι εμφανής·
είναι η οπτική μου ως εκπαιδευτικού και πνευματικού δημιουργού αλλά και ως
ατόμου που αγωνίστηκε και πόνεσε για την ελευθερία της Κύπρου. Μια οπτική που
εκπορεύεται από μια ιδεολογική αποκρυστάλλωση κληρονομημένη αταβιστικά, μπορώ
να πω, ένα υποσυνείδητο και εκκρεμές χρέος προς τον γενέθλιο τόπο». <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Συγκεκριμένα, ο παλαίμαχος εκπαιδευτικός, ο ευπαίδευτος φιλόλογος και καταξιωμένος
λογοτέχνης στις 280 σελίδες, που αριθμεί το έργο της σημαντικής αυτής
συγκομιδής του, επαναφέρει συγκεντρωμένα εδώ σύντομα και εκτενέστερα μελετήματα
γύρω από εκπαιδευτικά, παιδαγωγικά και φιλολογικά θέματα διαχρονικής εμβέλειας,
φιλοσοφικούς ποιητικούς αφορισμούς και πατριωτικά κείμενα, εμπνευσμένα από τον
Αγώνα της ΕΟΚΑ, συνεντεύξεις, που αφορούν στο έργο του και ειδικότερα σε
ορισμένες πτυχές του, καθώς και παρουσιάσεις του εκπαιδευτικού, λογοτεχνικού,
καλλιτεχνικού και αγωνιστικού έργου επιφανών ανθρώπων του τόπου μας. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Μελετώντας και αποτιμώντας συνοπτικά τα «σύμμικτα» αυτά αποθησαυρίσματα του
Σοφοκλή Λαζάρου, όπου η εμβριθής φιλολογική γραφίδα σμίγει με το πηγαίο
ποιητικό ύφος του φιλολόγου-λογοτέχνη, δεν σπουδαιολογούμε μόνο το εύρος των
γνώσεων και την εντρύφηση των ενδιαφερόντων του σε πολλαπλά πεδία του
εκπαιδευτικού και φιλολογικού επιστητού, αλλά και την ορθοκρισία, τη σαφήνεια και
την αμεσότητα της δημιουργικής του γραφής, που αναδεικνύει ένας στιβαρός
δοκιμιακός λόγος διαλεκτικής συλλογιστικής, νοηματικής αρτιότητας και
αισθητικής καλλιέπειας. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Είναι για τούτο, ακριβώς, που αναλογίζεται κανείς τη μοίρα αφενός των τήδε
κακείσε εγκατεσπαρμένων κειμένων ή ομιλιών και αδημοσίευτων είτε δημοσιευμένων
ακόμη εισηγήσεων στα κατά καιρούς και κατά τόπους πολιτισμικά δρώμενα και αφετέρου
το δέον γενέσθαι μιας τέτοιας συγκροτημένης έκδοσης· και όχι απλώς επειδή κατά
το γνωστό λατινικό «<span lang="EN-US">scripta</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">manent</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">verba</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">volant</span>», αλλά και γιατί τα γραπτά αυτά,
που στοιχειοθετούν τον μόχθο μιας ζωής και μαζί μια κατάθεση ψυχής, τίθενται
στην υπηρεσία των σημερινών αναγνωστών και των αυριανών μελετητών όχι, ασφαλώς,
ως νοσταλγικές αναπολήσεις μιας αλλοτινής εποχής, αλλά ως αξιοπρόσεχτα σημεία
αναφοράς και συγκριτολογικής εμβάθυνσης.
<i> </i> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Συγκεκριμένα, οι πρώτες εκατόν σελίδες των <i>Συμμίκτων</i> περιλαμβάνουν ιστορικές ανασκοπήσεις και βιωματικές
μνήμες, καίριες προσεγγίσεις, εμπεριστατωμένες αναλύσεις και διαφωτιστικές
παρεμβάσεις σε ένα πολυπρισματικό φάσμα ζητημάτων στον αμιγή χώρο της
εκπαίδευσης και στο εκπαιδευτικό γίγνεσθαι μιας πολυδιάστατης παιδαγωγίας με
γενικότερες πολιτικοκοινωνικές προεκτάσεις αγωγής και παιδείας. Εξού και δεν
είναι τυχαία η αποφθεγματική ρήση του Αντιφώντος, που προτάσσει ο συγγραφέας ως
προμετωπίδα στο εναρκτήριο κείμενο του βιβλίου του: «Πρώτον, οίμαι, των εν
ανθρώποις εστί παίδευσις». Μετά την αδρομερή ιστορική αναδρομή της δεκαετίας
1950 – 1960 για «Το Ελληνικό Γυμνάσιο Πάφου» με ειδική αναφορά στον ήρωα-ποιητή
Ευαγόρα Παλληκαρίδη, που υπήρξε τελειόφοιτος μαθητής του τον πρώτο χρόνο του
διορισμού του στο ιστορικό αυτό Γυμνάσιο της γενέτειράς του και την αποσπασματική
αναφορά του για το Λύκειο Αγίου Νικολάου Λεμεσού, που υπηρέτησε ως διευθυντής
τη δεκαετία 1973 – 1983, ακολουθούν κείμενα εκπαιδευτικής προβληματικής, σημαντικών
πτυχών της σχολικής αγωγής και διδακτικής, της αισθητικής καλλιέργειας, καθώς και
της πολύπλευρης προσφοράς τού εκπαιδευτικού προς τον μαθητή. Μελετώντας τα
κείμενα αυτά, κι ας πέρασαν κάποιες δεκαετίες από τότε που γράφτηκαν, ελάχιστα
θα μπορούσε να προσθέσει ή να διαφοροποιήσει κανείς αναπροσαρμόζοντάς τα στις
σημερινές συνθήκες των σχολικών – παιδευτικών δρώμενων. Είναι, ωστόσο, και
πολλά άλλα που παραμένουν ως θέσφατα για τη σωστή διαπαιδαγώγηση και την
ουσιαστική μόρφωση του μαθητή, όπως ο ρόλος της λογοτεχνίας στην εκπαιδευτική
πράξη, που με αδιάσειστα εμπειρικά τεκμήρια αποτυπώνει ο Λαζάρου μέσα από το
αντίστοιχο κείμενό του της ενότητας αυτής, απ’ όπου και αντιγράφουμε την
κατακλείδα: «Καταληκτικά, αν το άξιο λογοτέχνημα, ως γέννημα της εποχής του,
εκφράζει την εποχή του αλλά και όλες τις εποχές, γιατί εκφράζει τον διαχρονικό
άνθρωπο, αν, όπως λέγει ο Μαλρώ, είναι μια διόρθωση του κόσμου κι αν ο σκοπός
της εκπαίδευσης είναι η αγωγή και μέσω της η κάποια ευτυχία του ατόμου, που δεν
είναι άλλο από την αρμονία του εαυτού μας με την ύπαρξή μας, τότε αναντίρρητα η
λογοτεχνία πρέπει ν’ αποτελεί το βασικότερο και σημαντικότερο μάθημα σε κάθε
εκπαίδευση». <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Βαθυστόχαστες απόψεις και εποικοδομητικές θέσεις ενός φιλολόγου-λογοτέχνη
με οραματικές προσλήψεις και διαχρονικές αντιλήψεις, όπως διαφαίνονται και από
τα δοκιμιακά κείμενα της επομένης ενότητας με φιλολογικό, φιλοσοφικό και
λογοτεχνικό περιεχόμενο. Από τις εισηγητικές του επισημάνσεις υπογραμμίζουμε
την ανάγκη διεθνοποίησης της ελληνικής γλώσσας ως φορέα ανθρωποκεντρικού
πολιτισμού για την πολιτιστική παγκοσμιοποίηση, καθώς και την ανάγκη του
εξανθρωπισμένου ανθρώπου για την καλή διαχείριση της ηλεκτρονικής τεχνολογίας.
Σε μιαν, όντως, επιμορφωτική του διάλεξη, που ενσωματώνεται εδώ για την ποίηση
ο ποιητής Σοφοκλής Λαζάρου δεν επικαλείται μόνο τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη,
αλλά και νεότερους Έλληνες και ξένους ποιητές και λογοτέχνες, όχι για να
υπερασπιστεί αχρείαστα την ποίηση, μα για να μεταδώσει παιδαγωγικά το βαθύτερο
νόημα και το μεγάλο ανθρωπιστικό της μήνυμα, εφόσον «αφυπνίζει τις ψυχικές και
νοητικές δυνάμεις του ανθρώπου, τον βοηθάει να ζήσει στιγμές έξαρσης και
συγκίνησης και τον μαθαίνει, έτσι, να ζει πιο πνευματικά». Ανθρωποκεντρικοί,
επίσης, με αποφθεγματική ποιητικότητα είναι και οι «Στοχασμοί» της δεύτερης
αυτής τρίπτυχης ενότητας, από την οποία δεν θα παραλείπαμε να τονίζαμε την
εύληπτη περιεκτική μελέτη για το «Δημοτικό τραγούδι», που, σύμφωνα με τη
σχετική υποσημείωση, «εκδόθηκε σε ευρύτερη μορφή το 1976 από το Τμήμα Ανωτέρας
και Μέσης Εκπαιδεύσεως για την Δ΄ τάξη Γυμνασίου (Α΄ Λυκείου) ως διδακτικό
εγχειρίδιο».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ως τιμημένος αγωνιστής του Απελευθερωτικού μας Αγώνα ο Σοφοκλής Λαζάρου
συσσωματώνει στα <i>Σύμμικτά </i>του
πανηγυρικούς, ομιλίες, χαιρετισμούς, ειδικές αναφορές και συνοπτικά χρονικά για
τον Αγώνα της ΕΟΚΑ. Και, ομολογουμένως, τα πατριωτικά αυτά κείμενα δεν έχουν μόνο
τον συναισθηματικό βιωματικό χαρακτήρα μιας εθνεγερτικής προτροπής, αλλά και
μιας νηφάλιας αντικειμενικής αποτίμησης για το ήθος και το πνεύμα της αθάνατης
Κυπριακής εποποιίας. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Στην τελευταία ενότητα, εκτός από την εκ βαθέων ανατομία του δικού του
ποιητικού και πεζογραφικού έργου μέσα από δύο συνεντεύξεις, παρουσιάζει με
εύστοχες αναφορές σε δύο βιβλιοκριτικές του την Ποιητική Ανθολογία της
Εταιρείας Λογοτεχνών Πάφου με θεματική την εισβολή και την κατοχή, καθώς και το
τρίτομο έργο του Φώτη Παπαφώτη <i>Η Καρπασία
στον αγώνα της ΕΟΚΑ.</i> Επιπλέον, με τα σύνεργα μιας αριστοτεχνικής γραφίδας σκιαγραφεί
την εικόνα του Σωκράτη ως ιστορικού προσώπου, μας μιλά για τη ζωή και το έργο
των αείμνηστων εκπαιδευτικών Πασχάλη Πασχαλίδη και Νικόλα Χατζηκωστή, για την
ποίηση του αντιστασιακού αγωνιστή-ποιητή Δώρου Λοΐζου, καθώς και τη ζωγραφική
του Γιώργου Κοτσώνη, δείγμα της οποίας κοσμεί το εξώφυλλο του βιβλίου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Με το έργο του αυτό ο Σοφοκλής Λαζάρου μάς θυμίζει ότι δεν είναι μόνο ένας
εκλεκτός λογοτέχνης της ποίησης και της αφηγηματογραφίας, αλλά και ένας εξόχως
επιδέξιος χειριστής της δοκιμιακής και φιλολογικής γραφίδας σε όλες τις
εκφάνσεις της θεματικής της πολυμορφίας. Για τούτο και αντιστρέφουμε το δίστιχο
του Πετράρχη, που προτάσσει ως
προμετωπίδα στα <i>Σύμμικτά </i>του: «Δεν
ανήκω πουθενά, / παντού είμαι ένας ξένος». Ο δικός μας συγγραφέας, ο οικείος
της εμπνευσμένης ποίησης και της πολυειδούς πεζογραφίας, Σοφοκλής Λαζάρου
επαξίως ανήκει στην πανελλήνια εθνική μας Λογοτεχνία.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">© Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή </span><o:p></o:p></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-9822996117763275502014-09-25T09:56:00.001-07:002014-10-09T15:23:07.750-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEho_tVSBM2JX34kfa_qr0aU6CmPLEoKizksm_flaa4hTN8Z-naprwh7oldaytMp_B2oeBfZOrctL2qwM0ofdzUz72baIqw3SOTZ4KqaQxOHCdDY4aN9b0UZz0hvwKNp0jICjbHEvnrqcn43/s1600/PALAMAS+COVER.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEho_tVSBM2JX34kfa_qr0aU6CmPLEoKizksm_flaa4hTN8Z-naprwh7oldaytMp_B2oeBfZOrctL2qwM0ofdzUz72baIqw3SOTZ4KqaQxOHCdDY4aN9b0UZz0hvwKNp0jICjbHEvnrqcn43/s1600/PALAMAS+COVER.jpg" height="320" width="219" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><b>Βιβλιοπαρουσίαση</b></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Πάτροκλου
Σταύρου <i>Ο Παλαμάς και η Κύπρος<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Εξ αφορμής μιας επιπλέον υστερογενούς παρουσίασης του
βιβλίου του Πάτροκλου Σταύρου, ας μου παραχωρηθεί το δικαίωμα κάποιων
γενικότερων σκέψεων και προβληματισμών για τη θέση και τον ρόλο του Παλαμά στα
σημερινά πολιτισμικά μας δρώμενα. Εξάλλου, δεν θα μπορούσαμε να αποφύγουμε την
πυροδότηση σε ένα εκτενέστερο προοίμιο από το έναυσμα του ίδιου του τίτλου, που
επιδέχεται κατ’ αντιστροφή και προέκτασή του και άλλες ερμηνευτικές διαστάσεις:
η Κύπρος και ο Παλαμάς σήμερα ή πιο διευκρινιστικά η Κύπρος και οι Παλαμικές
υπομνήσεις. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Έτσι, η φετινή επέτειος των 70 χρόνων από την εκδημία του
μεγάλου βάρδου της Φυλής και του άλλου εθνικού μας ποιητή Κωστή Παλαμά όφειλε,
πιστεύουμε, να συσσωρεύσει μεγαλύτερη κομιδή φιλολογικών εκδηλώσεων, ειδικών
αφιερωμάτων σε περισσότερα τεύχη λογοτεχνικών περιοδικών και μιας σειράς εκλαϊκευμένων,
έστω, άρθρων στον ημερήσιο τύπο γύρω από θεματικές πτυχές του πολύκροτου Παλαμικού
έργου, όπως και συγκροτημένων, κατ’ εξοχήν, μελετών κάτω από την ανανεωμένη
διαφωτιστική ματιά ενδιαφερομένων μελετητών του. Όχι μόνο γιατί εμείς εδώ στην
Κύπρο, που τόσο αγάπησε και γνοιάστηκε ο μεγάλος ραψωδός του νεότερου
Ελληνισμού τόσο με τον εμπνευσμένο ποιητικό και πεζό του λόγο όσο και με τις
πολιτικές του πράξεις, παραμένουμε ανεξόφλητοι οφειλέτες του, αλλά γιατί στους
χαλεπούς καιρούς που διανύουμε σήμερα <i>χρείαν
έχομεν πολλήν</i> των διαχρονικών του παραινέσεων και των επίκαιρων προτροπών
του. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Η πικρή αλήθεια είναι πως το ενδιαφέρον για το Παλαμικό
έργο, αν δεν σώπασε εντελώς, τουλάχιστον, μειώθηκε αισθητά από τα μεταπολεμικά έως
τα κατοπινότερα χρόνια με την εμφάνιση διαφορετικών αισθητικών ρευμάτων, νεωτερικών
τεχνοτροπικών αποτυπώσεων και καινούργιων δήθεν ιδεολογικών προσλήψεων.
Μελετώντας, όμως, ξανά και εγκύπτοντας στη βαθύτερη ουσία του μακρόπνοου αυτού
κολοσσιαίου οικοδομήματος, δεν ανακαλύπτουμε, απλώς, τη διαχρονία της
δημιουργικής του εμβέλειας και την αψευδή προφητικότητα της φωνής του, αλλά και
νεοφανείς αστείρευτες πηγές άρδευσης στο ποιητικό τοπίο και τη δοκιμιακή κριτική
σκέψη των πιο πρωτοποριακών συλλήψεων. Ως εκ τούτου, πέραν των ευρύτερων
Παλαμικών εντρυφήσεων, το χρέος του Κυπριακού Ελληνισμού δεν πρέπει να
περιοριστεί στη συνέχιση των πάλαι ποτέ λαμπρών
Παλαμικών εορτασμών στην Πάφο,<a href="file:///F:/%CE%A0%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9F%20%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82.doc#_ftn1" name="_ftnref1" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="color: black; font-size: 14pt;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></a>
αλλά και στην επέκταση του θεσμού και στις άλλες μας πόλεις, ούτως ώστε να
μελετηθεί εκ νέου το πολύτομο και πολύπλευρο έργο του Ελληνολάτρη ποιητή μας,
ένα σημαντικό κεφάλαιο του οποίου αποτελούν οι πνευματικές του σχέσεις με την Κύπρο
και οι καταλυτικές του επιδράσεις σε δικούς μας σημαντικούς δημιουργούς. Υπό το
φως, μάλιστα, των σύγχρονων πολιτικοκοινωνικών συνθηκών και ηθικοπνευματικών
μεταπτώσεων, αλλά και των οδυνηρών επιπτώσεων στον τόπο μας από την παγκόσμια οικονομική
κρίση και την αλλοτριωτική παραχάραξη του αξιακού κώδικα των ελληνοπρεπών
ιδεωδών μας προέχει η αξιοποίηση των υποθηκών και των καίριων μηνυμάτων του·
εφόσον ο χαλκέντερος μέγας Παλαμάς δεν υπήρξε μόνο ο Ελληνοκεντρικός πατριδολάτρης
ποιητής, μα και αναδείχθηκε σε έναν από τους οικουμενικούς ποιητές της
πανανθρώπινης συνείδησης, ο χαλαστής του κακού κι ο πλάστης του καλού, που
ευαγγελίζεται τη λύτρωση «για τ’ ανέβασμα ξανά» τόσο στη δική μας πατρίδα όσο
και ανάμεσα στις πατρίδες του κόσμου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Εστιάζοντας, λοιπόν, ζωηρότερο το ανακτημένο μας ενδιαφέρον
και το ανανταπόδοτό μας χρέος απέναντι στον Κωστή Παλαμά, ανατρέχουμε πρώτιστα στις
τεκμηριωμένες πληροφορίες και τις αναλυτικές προσεγγίσεις του έγκριτου μελετητή
του κ. Πάτροκλου Σταύρου, ο οποίος, ήδη, το 1968 εξέδωσε στην Αθήνα το βιβλίο του
<i>Ο Παλαμάς και η Κύπρος</i>,<a href="file:///F:/%CE%A0%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9F%20%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82.doc#_ftn2" name="_ftnref2" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="color: black; font-size: 14pt;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></a>
που αποτέλεσε έκτοτε αξιόπιστο καταφύγιο αναφοράς, καθώς και ορμητήριο
έμπνευσης για τη συγγραφή διαφόρων άλλων μελετών γύρω από το θέμα. Ένα έργο
ζωής και αξιοθαύμαστο πόνημα 200 περίπου σελίδων, που δίκαια βραβεύτηκε τον
επόμενο χρόνο από την Ακαδημία Αθηνών<a href="file:///F:/%CE%A0%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9F%20%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82.doc#_ftn3" name="_ftnref3" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="color: black; font-size: 14pt;">[3]</span></span><!--[endif]--></span></a>
ως καταξίωση του συγγραφέα για τα νέα Παλαμικά στοιχεία που έφερε στο φως και
μαζί ως αναγνώριση για άλλη μια φορά του ιδρυτή της Νέας Αθηναϊκής ή Παλαμικής
Σχολής. Το βιβλίο, με φιλοτέχνηση του εξωφύλλου από τον ζωγράφο και χαράκτη Α.
Τάσσο, εμπνευσμένη από κυπριακό μοτίβο, καθώς και στην προμετωπίδα του με
σχέδιο από τον ίδιο καλλιτέχνη της στοχαστικής μορφής του Παλαμά ανάμεσα στα
βιβλία και τα χαρτιά του, <i>αφιερώνεται
στον Εθνάρχην Μακάριον</i>, του οποίου, ως γνωστόν, υπήρξε στενός συνεργάτης
και επί έτη υφυπουργός παρά τω προέδρω.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Το έργο, που πλην της ομώνυμης μελέτης και του ανέκδοτου
Παλαμικού υλικού διανθίζουν τα υπό αναφοράν ανθολογημένα ποιητικά και πεζά
κείμενα, άγνωστα ως επί το πλείστον στους πολλούς, έτυχε, όπως ήταν αναμενόμενο,
ένθερμης υποδοχής και ευμενέστατων σχολίων, σύμφωνα με δημοσιεύματα στον
κυπριακό και αθηναϊκό τύπο:<a href="file:///F:/%CE%A0%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9F%20%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82.doc#_ftn4" name="_ftnref4" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="color: black; font-size: 14pt;">[4]</span></span><!--[endif]--></span></a>
«Το βιβλίο του κ. Σταύρου επροκάλεσε το γενικώτερο ενδιαφέρο του πνευματικού
και λογοτεχνικού κόσμου της χώρας και ιδιαίτερα των “Παλαμιστών” που έχουν
αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της πνευματικής δημιουργίας και δραστηριότητάς
των στην έξαρση, ερμηνεία και τοποθέτηση του εμπνευσμένου Παλαμικού έργου
(ποιητικού και πεζού) μέσα στην πολυτάραχη νεοελληνική πνευματική ζωή των
τελευταίων εκατόν χρόνων. […] Ο εκλεκτός πνευματικός άνθρωπος και φίλος κ.
Κατσίμπαλης, ο γνωστός Έλληνας μελετητής του παλαμικού έργου, που αφιέρωσε όλη
τη ζωή του και το πνευματικόν ταλέντο του στη συγκέντρωση, αποδελτίωση,
αξιολόγηση, τοποθέτηση και επανέκδοση ολόκληρου του Παλαμικού έργου, παίρνοντας
αφορμή από τη δημοσίευση των πέντε ανέκδοτων επιστολών του Κωστή Παλαμά,
αφιερώνει στο “Βήμα” (30 Ιουνίου) ολοσέλιδο κριτικό σημείωμα γύρω από το βιβλίο
του κ. Σταύρου, υπογραμμίζοντας “τα αληθινά και ενδιαφέροντα νέα στοιχεία που
φωτίζουν όχι μόνο τις σχέσεις του Παλαμά με την Κύπρο, αλλά και τη φυσιογνωμία
του ίδιου του ποιητή”». Όσον αφορά στο τελευταίο, τονίζουμε με τη σειρά μας ότι
ο αξιοπρόσεχτος τούτος συγγραφικός καρπός του δικού μας εμπνευσμένου Παλαμιστή
δεν συνιστά μόνο σταθμό στα Παλαμικά μας πράγματα, εμπλουτίζοντας ακόμη
περισσότερο τη δαψιλή παραγωγή τους, ποσοτική και ποιοτική, αλλά και προσθέτει
εμφανείς ψηφίδες στην ψυχογράφηση της προσωπογραφίας του Παλαμά, που
αντανακλούν τις πάλλουσες χορδές του ευαίσθητου ψυχισμού του και τα ευγενή
οράματα ενός αεικίνητου ουμανιστικού πνεύματος. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Στον προϊδεαστικό του πρόλογο ο Πάτροκλος Σταύρου, πλήρης
ευγνωμοσύνης κατά πρώτο λόγο προς τον Παλαμά για τους αμοιβαίους δημιουργικούς
του δεσμούς με την Κύπρο και κατά δεύτερο λόγο προς όσους έθεσαν στη διάθεσή
του ανέκδοτες επιστολές, επεξηγεί στον αναγνώστη τη δομή του περιεχομένου: «Στο
πρώτο μέρος του περιλαμβάνεται μελέτη των αναφορών του Παλαμά στην Κύπρον και
σε Κυπρίους. Στο δεύτερο δημοσιεύονται δέκα ανέκδοτα γράμματα του ποιητού προς
Κυπρίους, έξι προς την Μαρίαν Ελευθερίου και τέσσερα προς τον Σίμον Μενάρδον.
Στο τρίτο μέρος συνεκεντρώθησαν τα κείμενα των αναφορών του Παλαμά στην Κύπρον
και σε Κυπρίους. Για την περισυλλογήν των έγινε επίμονος αναδίφησις του έργου
του ποιητού στα βιβλία του και σε περιοδικά και εφημερίδες. Η εξέτασις των
μελετών ή, γενικά, των αναφορών Κυπρίων για το έργον του Παλαμά, που θα ήταν
και μια μορφή Κυπριακής παλαμικής βιβλιογραφίας, θα ημπορούσε να αποτελέση σκοπόν
ενός ιδιαιτέρου βιβλίου». Τα όσα επισημαίνει προλογικά ο συγγραφέας
επιβεβαιώνονται μέσα από την ορθολογική και εύληπτη δόμηση του βιβλίου του και
στοχεύουν, αναντίλεκτα, μέσα από το περιεχόμενό του στην παροχή κινήτρων για τη
συστηματική περαιτέρω ενασχόληση με το Κυπρολογικό Παλαμικό έργο. Η κοπιώδης
αναζήτηση και η άοκνη προσπάθεια για εντοπισμό και άλλων συναπφότερων αναφορών
φαίνεται ότι εξακολουθεί να αμείβεται,<a href="file:///F:/%CE%A0%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9F%20%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82.doc#_ftn5" name="_ftnref5" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="color: black; font-size: 14pt;">[5]</span></span><!--[endif]--></span></a>
όπως και η παρακίνηση για την συγγραφή σχετικών βιβλίων ή μονογραφιών με βάση
τις υπάρχουσες μελέτες και τις νεότερες αναφορές θα έχει μεγαλύτερο αμειπτικό
όφελος.</span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Εν πρώτοις, η μελέτη, υπομνηματισμένη με 70 υποσημειώσεις
και παραπομπές, που ευρετηριάζονται στον «πίνακα προσώπων και πραγμάτων», ο
οποίος επιτάσσεται του βιβλίου, αποτελεί στην αρχική της μορφή διάλεξη που δόθηκε
κατά την «Παλαμικήν Εορτήν 1966» του Φυσιολατρικού Ομίλου Πάφου, το 1967 στον
Ελληνικό Πνευματικό Όμιλο Λάρνακας και τον επόμενο χρόνο συμπληρωμένη στον
Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός» στην Αθήνα, καθώς και στο Θέατρο της Εταιρείας
Μακεδονικών Σπουδών στη Θεσσαλονίκη. Με μια φιλολογική γραφίδα άρτιας
δοκιμιακής έκφρασης και αυστηρού κριτικού λόγου, αλλά και γλαφυρής καλλιέπειας,
ανάλογης της Παλαμικής ποιητικότητας, παραθέτει και σχολιάζει είτε αυτούσια
είτε αποσπασματικά ποιητικά και πεζά κείμενα με αναφορές στην Κύπρο, σε
πνευματικές μορφές και ηγετικές φυσιογνωμίες, σε ιστορικά γεγονότα και
μυθολογικά δρώμενα, στους θρύλους και στις παραδόσεις της. Η μελέτη μάς
καλωσορίζει με το ιστορικό εκείνο καλωσόρισμα του ποιητή της κυπριακής
αντιπροσωπίας στα πλαίσια της «Κυπριακής Έκθεσης» στην Αθήνα το 1901 μέσα από
το ποίημά του «Κύπρος», που ο συγγραφέας χαρακτηρίζει «διθυραμβικό της
λευτεριάς τραγούδι, που γέννησε και γεννάει σκιρτήματα υπερηφάνειας στις
καρδιές, που επιβεβαιώνει την αθανασία της ακατάλυτης Ελληνικής ψυχής, που μέσα
στης Κύπρου<i> “τ’ ωραίο πολύπαθο κορμί δεν
έσβυσε. Και ζη, και ζη, και ζη</i>”». Σημειώνει, επίσης, ότι δημοσιεύεται στο
περιοδικό <i>Κυπριακά Γράμματα </i>με
παραλειπόμενους στίχους λόγω της λογοκρισίας, που ασκούσαν οι Άγγλοι
κατακτητές, όπως και σε άλλα Παλαμικά κείμενα. Και ενώ το ποίημα είναι
αφιερωμένο στον Ν. Γ. Πολίτη το άλλο πολύστιχο υμνητικό του ποίημα με τον
παρεμφερή τίτλο «Η Κύπρος πάλι» «αφιερώνεται στο φίλο Ν. Κ. Λανίτη, τον Κύπριο
πρωταθλητή» και είναι εμπνευσμένο από το
επαναστατικό κίνημα της Κύπρου εναντίον των Άγγλων στις 21 Οκτωβρίου 1931. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Μεταξύ των αφιερωμένων ποιημάτων στη Μαρία Ελευθερίου, που
δόνησε τις χορδές του Παλαμά, περιλαμβάνεται και η μετάφραση του ποιήματος του </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US;">No</span><span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">μπελίστα Γάλλου ποιητή </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US;">Sully</span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US;">Prudhomme<a href="file:///F:/%CE%A0%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9F%20%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82.doc#_ftn6" name="_ftnref6" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-US" style="color: black; font-size: 14pt;">[6]</span></span><!--[endif]--></span></a></span><span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;"> «</span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US;">Caresses</span><span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">» («Τα χάιδια»). Ωστόσο, εκτός
από τα αυτοτελή ερωτικά ποιήματα, «Τα τραγούδια μου», «Στη γραμμένη
ακρογιαλιά», «Δεν είναι μονάχα τ’ αηδόνια», «Παθητικός ύμνος», «Όλες τις
αγάπες», «Όλα τ’ αηδόνια» και «Αφιέρωμα», γραμμένα για την αγαπημένη του ωραία
και φιλόμουση συμπατριώτισσά μας και δημοσιευμένα σε διάφορες ποιητικές
συλλογές, αφιερώνει δυο τετράστιχα στον εξόριστο εθνικό μας αγωνιστή στην Αθήνα
Νικόλαο Κλ. Λανίτη και στις δυο του κόρες Δομνίτσα και Ισμήνη. Εξάλλου, μέσα
από τον πόνο της Μικρασιατικής καταστροφής και του ξεριζωμού από τη γη της
Ιωνίας θα αφιερώσει στον Σίμο Μενάρδο «Το τραγούδι των προσφύγων», σημαδιακά
προφητικό για τη μετέπειτα δική μας τραγωδία της προσφυγιάς. Με επιπλέον ένα
ποίημα «Στο Σίμο Μενάρδο» θα τιμήσει τον μεγάλο Κυπρολόγο Φιλόλογο, όπως και «Στον
ποιητή Γλαύκο Αλιθέρση», με τον οποίο αλληλογραφεί συστηματικά, θα αφιερώσει το
ομώνυμο ποίημα. Στίχους με αναφορές στην Κύπρο συναντούμε και σε άλλες
ποιητικές του συνθέσεις, καθώς το νησί της Αφροδίτης και οι μακροχρόνιοι άνισοι
αγώνες του για ελευθερία στάθηκαν για τον Παλαμά διαρκής πηγή έμπνευσης και
βωμός ποιητικής κατάθεσης των πιο αληθινών του αισθημάτων. Έτσι, με σύντομους
σχολιασμούς και εύστοχες φιλολογικές παρατηρήσεις ο Σταύρου μάς υπενθυμίζει τα
ποιήματα: «Ο Ύμνος της Αθηνάς», «Η Αφροδίτη στον Πυγμαλίωνα», «Η ξενητεμένη»,
«Οι θεοί», «Το κελλί», «Το κορμί».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Ο Παλαμάς με την πληθωρικότητα της έμπνευσης και της
πολυεπίπεδης συγγραφικής του διάνοιας γράφει, ακόμα, κριτικά μελετήματα και άρθρα
για ποιητικά έργα Κυπρίων, όπως του Δημήτρη Λιπέρτη, του Πάνου Χ. Παπαδόπουλου,
του Πέτρου Βασιλικού, του Ζήνωνος Ρωσσίδη, του Παύλου Κριναίου και άλλων. Δεν
παραλείπει, επίσης, να εξυμνήσει τα πετραρχικά σονέττα και τα κυπριακά δημοτικά
τραγούδια, να επαινέσει κυπριακά έντυπα
της εποχής και να αποφανθεί με εύστοχες κρίσεις για την πνευματική ζωή της
Κύπρου. Αλληλογραφεί με σημαίνουσες προσωπικότητες, όπως τον Μ. Δ. Φραγκούδη
και τον Μ. Νικολαΐδη, δίνει συνεντεύξεις και συναντάται με Κυπρίους των
Γραμμάτων, όπως τον Άντη Περνάρη. Προς τον τοποτηρητή του Αρχιεπισκοπικού
θρόνου της Κύπρου Μητροπολίτην Πάφου Λεόντιον γράφει μεταξύ άλλων το 1936:
«…πληροί ανέπαφον την σκέψιν μου η εικών της Κύπρου, Ελληνίδος απαραγράπτου από
αιώνων, παρ’ όλας τας εθνικάς εναντιότητας». Οι σκέψεις του, όμως και οι
ποιητικές του ενατενίσεις δεν μένουν μόνο στα χαρτιά, αλλά γίνονται
επαναστατικές πράξεις ζωής και έμπρακτες εκδηλώσεις αντίστασης, όταν ο ποιητής,
όπως προσθέτει ο συγγραφέας, «αποτελεί μέλος της 45μελούς υπό τον ναύαρχον
Κουντουριώτην “Κεντρικής επί του Κυπριακού Επιτροπής”» και συνυπογράφει τη
σχετική προκήρυξη για συμπαράσταση προς τον αγωνιζόμενο λαό της Κύπρου. Την
προτεραία του πολιτικού μνημόσυνου για τους πεσόντες του 1931, που οργανώθηκε
δυο χρόνια αργότερα από την Κυπριακή Φοιτητική Νεολαία στον «Παρνασσό»,
δημοσιεύει ενυπογράφως το εξής μήνυμα: «Η Κύπρος και τα Δωδεκάνησα είναι και
πρέπει να είναι η Μεγάλη Ιδέα της Ελληνικής ψυχής». Ενώ η επιστολή του προς την
Κυπριακή Νεολαία τον επόμενο χρόνο επ’ ευκαιρία τελετής για την Κύπρο στον
Μνημείο το Άγνωστου Στρατιώτου βρίθει εθνεγερτικών πατριωτικών μηνυμάτων: «Η
Κυπριακή Νεολαία δεν πρέπει να παύση από του να κρατή και να ανυψώνη σε κάθε
περίστασι το λάβαρο της πατριδολατρείας και της διαμαρτυρίας». Ο συγγραφέας
στον επίλογο της περιεκτικής αριστοτεχνικής του μελέτης, μνημονεύοντας την
έκφραση της ευγνωμοσύνης του ποιητή προς την Κύπρο που τίμησε με πανηγυρικούς εορτασμούς την
πεντηκονταετηρίδα του το 1926, μας μεταφέρει το σοφό παράγγελμα του Παλαμά, που
απηχεί περισσότερο παρά ποτέ σήμερα πιο εύγλωττα και επιτακτικά: «Αυτό θα ήταν
το ιδεώδες, αν ο κόσμος αυτός μπορούσε να τα εφαρμόζη τα ιδανικά, κι όχι μονάχα
να τα ονειροπολή».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Στο Β΄ μέρος του βιβλίου ενσωματώνονται τα <i>έξι</i> <i>γράμματα</i>
του Παλαμά <i>προς την Μαρίαν Ελευθερίου</i>
(Γκαφφιέρο), τα τρία εκ των οποίων και σε αυτόγραφη μορφή, που προτάσσονται των
επιστολών, γραμμένων από τον Σεπτέμβριο του 1923 μέχρι τον Δεκέμβριο του 1925,
καθώς και <i>τέσσερα γράμματα</i> <i>προς τον Σίμον Μενάρδον</i>, που εκτείνονται
χρονικά από τον Αύγουστο του 1921 έως τον Φεβρουάριο του 1929. Από το πολύτιμο
αυτό επιστολικό αρχείο καταγράφονται χρήσιμες πληροφορίες όχι μόνο ως προς τη
συναισθηματική και ψυχολογική κατάσταση του ποιητή κατά την περίοδο εκείνη, την
πνευματική ατμόσφαιρα της εποχής στην Αθήνα και την Κύπρο και κάποια ελλαδικά
πανεπιστημιακά δρώμενα, αλλά και αποτιμήσεις του ποιητή για ορισμένα έργα του.
Ενδεικτικά, προς το τέλος του <i>Στ΄
γράμματος</i> σημειώνει: «Τα καλύτερα κομμάτια του βιβλίου [<i>Πεντασύλλαβοι</i>] είναι, υποθέτω, η πρώτη
σειρά των “Παθητικών κρυφομιλημάτων”». <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Στο Γ΄ μέρος, που τεκμηριώνει το Α΄ μέρος της μελέτης του
Πάτροκλου Σταύρου, συγκεντρώνονται τα <i>κείμενα</i>,
που είτε έχουν αναφερθεί ως τίτλοι είτε έχουν ακροθιγώς σχολιαστεί,
επισημαίνοντας τις περί Κύπρου μονολεκτικές ή εκτενέστερες αναφορές. Στο μέρος
αυτό, που αριθμεί και τις περισσότερες σελίδες, αφήνεται να ακουστεί η φωνή του
ποιητή, που μας κάνει με τα όσα ενδιαφέροντα, γνώριμα ή λησμονημένα μας
θυμίζει, να την αφουγκραστούμε μέσα από τους μελωδικούς κραδασμούς και τα εξαίσια
ποιητικά της σκιρτήματα, καθώς και τον πλούτο των γνώσεων μαζί με τις ευθύβολες
παρατηρήσεις και τις οξυδερκείς του κρίσεις πάνω σε κυπριακά θέματα και
κείμενα. Εκτός από τα <i>ποιήματα</i> και τα
<i>γράμματα </i>προς φίλους του ποιητή και
προς οργανωμένα σύνολα, παρατίθενται ολοκληρωμένα είτε αποσπασματικά<i> άρθρα </i>– <i>χρονογραφήματα </i>– <i>μελέτες</i>,
που όχι απλώς μαρτυρούν, αλλά και υπογραμμίζουν με τον εμφαντικότερο τρόπο την
πηγαία Κυπρολατρία του Παλαμά ως αδιάσπαστο ομφάλιο λώρο της Ελληνολατρίας του
και μάλιστα σε κορυφαίες στιγμές των σύσσωμων αγώνων του έθνους. Ενδεικτικό
παράδειγμα ένα απόσπασμα από άρθρο του, γραμμένο το 1908 και αναδημοσιευμένο
στην εφημερίδα <i>Αλήθεια</i> της Λεμεσού το
1938 και που δεν θα μπορούσε παρά να μας μεταδώσει σήμερα τις πιο καίριες
υποδείξεις: «Στη γλώσσα του Κυπριώτη λαού νομίζω πως απόμεινε τόνομα Έλλην με
τη σημασία του αντρειωμένου. Κι αλήθεια, χρειάζεται μια πνοή ηρωϊσμού να φυσήξη
στες καρδιές των Ελλήνων, πέρα και πέρα. Και ηρωϊσμό λέγοντας εννοώ το θάρρος
και την ενέργεια και τη δουλειά για την ιδέα, για την ιδέα που είναι αλήθεια
και που είναι εθνοσώστρα, έξω από κάθε φανταστικό παραστράτισμα, έξω από τα
μικροσυμφέροντα της τσέπης».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Ο Κωστής Παλαμάς, ο ποιητής του <i>Δωδεκάλογου του Γύφτου</i>, <i>της
Φλογέρας του Βασιλιά</i> και των <i>Τραγουδιών
της πατρίδας μου</i>, έπραξε στο ακέραιο το καθήκον του απέναντι στη μικρή μας
πατρίδα, αφιερώνοντάς της το πιο γλυκό τραγούδι της αγάπης του μέσα από τους
τρυφερούς του στίχους και τα ρωμαλέα του λυρικά κείμενα. Ο Πάτροκλος Σταύρου,
ένας από τους λάτρεις και σημαντικούς μελετητές του Παλαμικού έργου έπραξε,
επίσης, στο ακέραιο το καθήκον του απέναντι στον εθνικό ποιητή της Ρωμιοσύνης. Το
έργο του <i>Ο Παλαμάς και η Κύπρος</i> δεν
είναι μόνο ένα φωτεινό ορόσημο αναφοράς, αλλά και ανεκτίμητο <i>κτήμα εσαεί</i>, που μας καλεί επειγόντως να
μελετήσουμε με καινούργια όραση τα μεγάλα οράματα του Κυπρολάτρη Ποιητή και τα
αγέραστα οικουμενικά του μηνύματα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;">Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή <i> </i> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;"> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;"> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EL;"> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
<div>
<!--[if !supportFootnotes]--><br clear="all" />
<hr align="left" size="1" width="33%" />
<!--[endif]-->
<br />
<div id="ftn1">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///F:/%CE%A0%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9F%20%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82.doc#_ftnref1" name="_ftn1" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10pt;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span lang="EN-GB"> </span>Βλ. Γεωργίου Σ. Ηλιάδη, <i>Ο Παλαμάς και
η Πάφος</i>, Πάφος 1981.<o:p></o:p></div>
</div>
<div id="ftn2">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///F:/%CE%A0%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9F%20%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82.doc#_ftnref2" name="_ftn2" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10pt;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span lang="EN-GB"> </span>Ο τίτλος του βιβλίου συμπληρώνεται με τον υπότιτλο «<i>Δέκα ανέκδοτα γράμματα του ποιητού</i>», ενδεικτικό των ερευνητικών
επισημάνσεων του συγγραφέα για ανέκδοτες πτυχές του Παλαμικού έργου.
Προσδιορίζεται, επίσης, με ακριβολογικό και υπαινικτικό κατά προέκταση νόημα ως
μελέτη η ειδολογική του κατάταξη, εφόσον οι 35 πρώτες σελίδες αποτελούν το
αμιγές του μελέτημα «Ο Παλαμάς και η Κύπρος», ενώ τα άλλα κείμενα, ανέκδοτα ή
δημοσιευμένα στα βιβλία του Παλαμικού <span lang="EN-US">corpus</span> και εγκατεσπαρπένα στον
ημερήσιο ή περιοδικό τύπο συνιστούν, όπως και ο συγγραφέας τονίζει στον πρόλογό
του, πρόσφορες πηγές Παλαμικών μελετών. <o:p></o:p></div>
</div>
<div id="ftn3">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///F:/%CE%A0%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9F%20%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82.doc#_ftnref3" name="_ftn3" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10pt;">[3]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span lang="EN-GB"> </span>Ο Πάτροκλος Σταύρου υπήρξε ο πρώτος Κύπριος, που βραβεύτηκε από την
Ακαδημία Αθηνών το 1969. Ήταν μαζί μια έμμεση επιβράβευση του Παλαμικού έργου
και μια συνέχεια της βράβευσης του Παλαμά το 1925 με το Αριστείο Γραμμάτων και
Τεχνών της Ακαδημίας Αθηνών, της οποίας
διορίστηκε μέλος το 1926, ενώ το 1929 εξελέγη πρόεδρός της. <o:p></o:p></div>
</div>
<div id="ftn4">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///F:/%CE%A0%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9F%20%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82.doc#_ftnref4" name="_ftn4" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10pt;">[4]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span lang="EN-GB"> </span>Βλ. εφ. <i>Ο Φιλελεύθερος</i>, 4 / 7 /
1968, σ. 3.<o:p></o:p></div>
</div>
<div id="ftn5">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///F:/%CE%A0%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9F%20%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82.doc#_ftnref5" name="_ftn5" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10pt;">[5]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span lang="EN-GB"> </span>Ο Ανδρέας Σοφοκλέους έχει εντοπίσει πρόσφατα<o:p></o:p></div>
</div>
<div id="ftn6">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///F:/%CE%A0%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9F%20%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82.doc#_ftnref6" name="_ftn6" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10pt;">[6]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span lang="EN-GB"> </span>Απ’ όλους τους ξένους ποιητές που μεταφράζει ο Κωστής Παλαμάς στο βιβλίο
του <i>Ξανατονισμένη Μουσική</i> ο <span lang="EN-US">Sully</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Prudhomme</span><span lang="EN-US"> </span>κατέχει την πρώτη θέση, εφόσον μετέφρασε 30
ποιήματά του. Εξάλλου, ο Γάλλος Παρνασσιστής με την ελληνολατρία και τον
φιλοσοφικό του στοχασμό ενέπνευσε στο Παλαμικό έργο γόνιμες επιδράσεις. <o:p></o:p></div>
</div>
</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-87631986166814710862014-09-25T08:32:00.002-07:002014-10-09T15:26:57.530-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiRARZPo6IdGVAE9HdsP38nnMC4HutIpw7jcbu8uGSrxmXZpYvykvW4zOWh_iGQ12zQSLhyphenhyphen0IbLcIUOMGynVcYdhj1Z2FOCj8hUJ6fMDmNAgjB8cz0A3f2OTOlNCfxcgjkG8wHkYeODl_m_/s1600/$RSLEOV5.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiRARZPo6IdGVAE9HdsP38nnMC4HutIpw7jcbu8uGSrxmXZpYvykvW4zOWh_iGQ12zQSLhyphenhyphen0IbLcIUOMGynVcYdhj1Z2FOCj8hUJ6fMDmNAgjB8cz0A3f2OTOlNCfxcgjkG8wHkYeODl_m_/s1600/$RSLEOV5.jpg" height="320" width="229" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Bιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Κλαίρης Αγγελίδου <i>Λιτανεία</i><o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Στον επετειακό παλμό του Έπους του απελευθερωτικού μας Αγώνα και στον
απόηχο των ημερών της μνήμης, της περισυλλογής και του αναστοχασμού για τα ανεπανάληπτα
εκείνα χρόνια της δόξας και της περηφάνιας μας, πήρα ξανά να διαβάσω ηρωικούς
στίχους. Για τρεις λόγους: γιατί, κατά την υπόμνηση του Αριστοτέλη,
«φιλοσοφότερον και σπουδαιότερον ποίησις ιστορίας εστίν»· γιατί, κατά πώς
ορμηνεύει ο Μόντης, «όταν όλα κοιτάν χάμω / η ποίηση κοιτάει ψηλά» και καθώς «ο
Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός», κατά τον Έλιοτ, δεν είχα παρά να επιλέξω την
Καβαφική υπόμνηση: «Εις σε προστρέχω Τέχνη της Ποιήσεως / που κάπως ξέρεις από
φάρμακα·»· και γιατί στα ποιήματα που θα ξαναδιάβαζα, θ’ αφουγκραζόμουν μαζί με
τους αισθαντικούς κραδασμούς των επικολυρικών τους τόνων την αλήθεια της
ποιήτριάς τους, βγαλμένης μέσα από τα αγωνιστικά βιώματα της ποιητικής της
ψυχής.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Και, ασφαλώς, μιλώ για την τελευταία ποιητική συλλογή της Κλαίρης Αγγελίδου
με τον εμβληματικό του περιεχομένου της τίτλο «<i>Λιτανεία</i>», που κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2012 από τις εκδόσεις Ιωλκός.
Συγκινητικό το αναθηματικό προανάκρουσμα
των ποιημάτων: «Στους επιφανείς και αφανείς ήρωες του Έπους της ΕΟΚΑ 1955 – 59, στις
χιλιάδες αγωνιστών που πολέμησαν και ονειρεύονται ακόμα τη Λευτεριά της Κύπρου».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Στην πρώτη ομώνυμη ενότητα η μακρόπνοη επικολυρική σύνθεση, ομόηχη
αποτύπωση του πνεύματος και του νοήματος του επικού μας Αγώνα, ιστορεί ποιητικά
τις σημαντικότερες πτυχές και τις συγκλονιστικότερες σελίδες της νεότερης
Ιστορίας μας, που έγραψαν με το αίμα της νιότης τους οι μάρτυρες της Κυπριακής
Ελευθερίας. Η ποιήτρια με δέος
δοξαστικής κατανυκτικής λιτάνευσης των εξαγιασμένων εικόνων και των ηρωικών
μορφών των αγωνιστών υμνεί το ήθος της αρετής και της τόλμης τους, τα κατορθώματα
της αντρειοσύνης και τα απτόητα άγια πάθη τους μπροστά στα βασανιστήρια και το
ικρίωμα της αγχόνης· χωρίς να παραλείπει, βέβαια, την απόδοση της πρέπουσας
τιμής στη γενναιοφροσύνη της μάνας και του πατέρα, που έδωσαν περήφανοι κι ολόρθοι
στον βωμό της πατρίδας άξια τέκνα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Σε κάθε σελίδα της αριστοτεχνικής αυτής σύνθεσης ολιγοσύλλαβες λέξεις και μικρόστιχες
έως μονόστιχες στροφές είναι ως να χαράσσουν με λυρικούς ελληνοπρεπείς φθόγγους
και δωρικά σύμβολα ηρωικά επιγράμματα στις προτομές, τα μνημεία και τα
Φυλακισμένα Μνήματα των αθάνατων παλικαριών της ΕΟΚΑ. Και οι επιγραμματικοί
τούτοι στίχοι, που απηχούν τους αρχαιοελληνικούς νικηφόρους αγώνες και τα
τραγούδια της κλεφτουριάς του ’21, καταγράφουν τη συνέχεια της προγονικής φυλής
και της ανά τους αιώνες ένδοξης Ελληνικής Ιστορίας: «Κι ας μην ήταν πολέμαρχοι
/ παρά μόνο ψυχές / με πύρινες φλόγες / αλκής προγόνων. / Σαλαμίνιος Τεύκρος, /
Ονήσιλος, / ρασοφόρος Δεσπότης, / Μαρία Συγκλητική, / κάστρα απόρθητα».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ψαλμός και παιάνας, θούριος και ωδή αναδύονται μέσα από τους στίχους της
ποιήτριας για τα άθλα αρετής, το αγωνιστικό απαράμιλλο σθένος και την υπέρ
πίστεως και πατρίδος υπέρτατη θυσία των ηρώων μας, αλλά και θρήνος και ελεγεία
και ικετήρια προσευχή για την απελευθέρωση της γης μας, της ποτισμένης με το
αίμα της παλικαριάς τους. Από τον Μαχαιρά ώς το Δίκωμο και το Λιοπέτρι, κι από
τα σκαλοπάτια της Λευτεριάς του Παλληκαρίδη ώς τα λημέρια και τ’ αετοράχια των
ανταρτών αντιλαλεί τούτη η φωνή, που σμίγει με την κραυγή του σκλαβωμένου
τόπου. Από τη συνήχηση της ποιητικής αυτής αντίστιξης παραθέτουμε δύο
ενδεικτικά αποσπάσματα: «Παλληκαρίδης ήταν / τ’ όνομα Ευαγόρας / βλαστός
ελληνικής ψυχής». «Ο Γολγοθάς / θα φέρει την Ανάσταση. / Η λιτανεία της ψυχής /
άρχισε εν σκότει / και θα τελειώσει εν φωτί, / σε πάνσεπτες / της γης μας
πολιτείες».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η «λιτανεία», ωστόσο, της τελετουργικής αυτής πομπής με μπροστάρηδες τους
επικούς Αγωνιστές της ΕΟΚΑ στα κορφοβούνια του ύψιστου χρέους και σε τόπους
θυσιαστηρίων συνεχίζει την πολύχρονη πορεία της μέσα από την ποιητική κατάθεση
της Κλαίρης Αγγελίδου. Στη δεύτερη ενότητα, που επιγράφεται «Ο Αντιφωνητής του
Νόστου», η κουρσεμένη από τον Αττίλα εκκλησία στον Πενταδάκτυλο, σύμφωνα και με
τις διευκρινιστικές σημειώσεις που επιτάσσονται στο τέλος της συλλογής, απηχεί
με τον προφανή συμβολισμό της αμφισημίας του τα ποιητικά αντίφωνα της ποιήτριας:
μέσα από την πληγωμένη «Μνήμη» για τη «Νεκρή Πολιτεία», καθώς και τον πόθο για
«Επιστροφή» του ασίγαστου «Νόστου» της, όπως τιτλοφορεί τα αντίστοιχα ποιήματα,
αναδύεται η συλλογική συνείδηση του προγονικού χρέους και η απαντοχή της
ελπίδας. Προπομποί μηνυμάτων αισιοδοξίας οι στίχοι του τελευταίου πιο πάνω
ποιήματος: «Χτίζουμε το λιθόστρωτο της Μνήμης / με τα παιδιά και τα εγγόνια
μας. / Μα πίσω μας ατέλειωτη σειρά /…/ παππούδες και προπάπποι μας /…/ στο
χοροστάσι της ελπίδας».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Από το λαμπρό χτες στο σήμερα μας καλεί και με τα ποιήματά της αυτά η
Κλαίρη Αγγελίδου να οδεύσουμε και να συνοδοιπορήσουμε για το αύριο μιας λεύτερης
πατρίδας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">© Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή <span style="background: rgb(245, 227, 208); color: #444940; font-family: Verdana;"><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> <span class="apple-converted-space"><span lang="EN-GB" style="background: white; color: #545454; font-family: Arial;"> </span></span><span lang="EN-GB"> </span> </span><o:p></o:p></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-2378967348715613352014-09-25T08:14:00.003-07:002014-10-09T15:28:42.685-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBYt70oEQ2g77U6iNznJAVkGQDKHgkR0ST5HFvAG0IXafrJEuAO5D1gfkzmgEfwnv_nQJaLh2rEjnqAqjws4F2JwPHGLmG8d6-CeZ1Pc2oA8PvLhq1sqBEKh6ARdaWl3gRFFQVq5e9A0Mj/s1600/$RBB4VP4.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBYt70oEQ2g77U6iNznJAVkGQDKHgkR0ST5HFvAG0IXafrJEuAO5D1gfkzmgEfwnv_nQJaLh2rEjnqAqjws4F2JwPHGLmG8d6-CeZ1Pc2oA8PvLhq1sqBEKh6ARdaWl3gRFFQVq5e9A0Mj/s1600/$RBB4VP4.jpg" height="320" width="209" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Νίκου Νικολάου-Χατζημιχαήλ <i>20 Διηγήματα</i><o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ανεπιφύλακτα αποφαινόμαστε ότι ο Νίκος Νικολάου-Χατζημιχαήλ με τη δεύτερη
συλλογή διηγημάτων του, που τιτλοφορεί με τον αριθμητικά και απέριττα
ενδεικτικό τίτλο του περιεχομένου της <i>20
Διηγήματα</i>, καθιερώνεται πλέον στα εκδοτικά δρώμενα της ποιοτικής μας
διηγηματογραφίας. Από την πρώτη του συλλογή <i>Η
κόρη του δραγουμάνου</i>, που εκδόθηκε στην Αθήνα το 2003 και τιμήθηκε με το
Κρατικό Βραβείο Διηγήματος, πέρασαν δέκα χρόνια, για να φυσήξει ο γνώριμος αλλά
και ανανεωμένος άνεμος της υφολογικής του γραφής με καινούργιες υποσχέσεις μεταφορικά
και ακριβολογικά· εφόσον ο Κάρβας των εκδόσεών του, όπου ανήκει η νέα
δημιουργική του συγκομιδή, «φυσά από τη μεριά της Καρπασίας», σύμφωνα με τον
Στέφανο Βυζάντιο, τον οποίο και επικαλείται στην αρχική επεξηγηματική σελίδα
του βιβλίου, προσωποποιώντας, μάλιστα, τον Καρπασεώτη ή «Καρβάσιο» αυτό άνεμο
της γενέτειράς του μέσα από το μινιμαλιστικό σχέδιο του λογότυπού του από
βυζαντινή τοιχογραφία του Φώτη Κόντογλου. Σημειωτέον, επίσης, ότι τα
αριστοτεχνικά ζωγραφικά μικροκοσμήματα, που πλαισιώνουν το κάθε διήγημα είναι
φιλοτέχνηση του ιδίου του συγγραφέα, προεκτείνοντας τους συμβολισμούς του και
δίνοντας με τη χαρισματική του δεξιοτεχνία μιαν άλλη όψη στις 140 σελίδες της
κομψής αυτής έκδοσης με φιλολογική επιμέλεια του Θεοδόση Πυλαρινού.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Αναντίλεκτα, ιστορίες υπάρχουν πολλές, βγαλμένες μέσα από τις βιωματικές
εμπειρίες των έργων και των ημερών του καθενός μας. Το θέμα δεν έγκειται μέχρι
και στην πιο κοινότυπη υπόθεσή τους, αλλά πώς να επιλέγεις εκείνες που θα
αγγίξουν τον ψυχισμό και τη νοητική πρόσληψη του αναγνώστη, αξιοποιώντας και
μεταπλάθοντάς τις με έξυπνους συγγραφικούς χειρισμούς σε λογοτεχνία, όπως μου είχε
επισημάνει κάποτε ο ίδιος σε μια μας συνομιλία. Έχει, λοιπόν, ο καλός μας
διηγηματογράφος την επίγνωση των ορθών υποκειμενικών κριτηρίων, αλλά και της
αντικειμενικοποίησής τους τόσο για την αφύπνιση τού αυξημένου ενδιαφέροντος και
της αισθητικής δεκτικότητας του αναγνώστη όσο και για τις ιδιαίτερες απαιτήσεις
του είδους και τις υψηλές προδιαγραφές του· γιατί ως προς την ελληνική γραμματολογία και τον κυπριακό της κλάδο
παραμένουν ανεξίτηλα τα καθοδηγητικά ίχνη της απαράμιλλης διηγηματικής σφραγίδας
του Παπαδιαμάντη, του Καρκαβίτσα και του συνονόματού του Νίκου Νικολαΐδη, καθώς
και των Ντίκενς, Τσέχωφ και Μωπασάν, για
να θυμηθούμε ορισμένα μόνο εκατέρωθεν κορυφαία παραδείγματα από τη δική μας και
την παγκόσμια παλαιότερη διηγηματογραφία.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Σημειολογικά θα μπορούσαμε να τονίσουμε τις διηγηματογραφικές αρετές του
Νίκου Νικολάου-Χατζημιχαήλ, όπως: την επινοητική σύλληψη και την ευφάνταστη
αποτύπωση πτυχών της ανέλιξης της πλοκής με την κορύφωση μιας απρόσμενης κατάληξης,
που αφαρπάζει και προβληματίζει μαζί. Πέραν της νοηματικής πληρότητας και
δομικής αρτίωσης των διηγημάτων στο μέτρο της έκτασης και των επαρκών
μορφολογικών τους γνωρισμάτων, η εκφραστική δωρική λιτότητα μιας εύληπτης
διατύπωσης και η φωτογραφική ή ζωγραφική εικονοπλασία μιας ανάγλυφης ζωηρής
περιγραφής των επί μέρους σκηνικών στιγμιότυπων επενδύουν σε συνεκτική
συναρμογή τη διηγηματική ανατρεπτική τεχνική του αιφνιδιαστικού μετεωρισμού
(σασπένς) και μια γοητευτική αφηγηματική ροή απ’ αρχής μέχρι τέλους. Έτσι,
πιστεύω, πως το διηγηματικό πρόταγμα της συλλογής υπό τον τίτλο «Ο γητευτής των
μυρμηγκιών» αντανακλά έμπρακτα το διηγηματικό ήθος του συγγραφέως ως σαγηνευτή
των πιο ασήμαντων και ελάχιστων, που μεγιστοποιεί με τα σύνεργα μιας
αρχιτεκτονικής μεγέθυνσης και μιας αλληγορικής καθολικότητας. Αυτό, εξάλλου,
δεν υπαγορεύουν και οι νόμοι του κλασικού και νεοτερικού διηγήματος; Εν ολίγοις
πολλά, που σε μικρογραφία να συγκροτούν τις επιμηκύνσεις και τις προεκτάσεις
στις πηγές και τις εκβολές του μυθιστορήματος.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ως προς τη θεματολογία τα διηγήματα έλκουν την καταγωγή τους από τις
παιδικές και νεανικές μνήμες του δημιουργού τους. Θα λέγαμε ότι συνιστούν
συλλήβδην ένα χρονικό παλιννόστησης και «Επιστροφής στην ευτυχία», σύμφωνα με
έναν από τους τίτλους: ήτοι, στα ευτυχισμένα χρόνια της αθωότητας στον πάλαι
ποτέ όλβιο γενέθλιο χώρο της νυν εγκλωβισμένης Καρπασίας με λεκτική παραφθορά
των τοπωνυμίων της, για να παραπέμπουν τόσο στους συγκεκριμένους αγαπημένους
τόπους όσο και γενικότερα σ’ όλα τα κατεχόμενα εδάφη της πατρίδας, καθώς και ονομαστικά
στην Αμμόχωστο των μαθητικών του χρόνων. Στο εκτενέστερο αριστουργηματικό διήγημα
της συλλογής «Η πόλη όλη» η συμβολική πολυσημία του τίτλου, που προϊδεάζει τα
πολλαπλά σημαινόμενα του περιεχόμενου του, συνιστά μέσω του ανθρωπομορφισμού
του παπαγάλου – πρωταγωνιστή του το συγγραφικό <span lang="EN-US">alter</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">ego</span><span lang="EN-US"> </span>του παντογνώστη αφηγητή, που μετά την εγκατάλειψη της πόλης τον τραγικό
Αύγουστο του ’74 παραμένει εγκαταλελειμμένος μέσα στον κήπο της, μπροστά από τα
εμβληματικά προπύλαια του Γυμνασίου της. Ωστόσο, μετά την απελευθέρωση από τον
εγκλωβισμό του την περιδιαβάζει και την εποπτεύει «όλη», επαναλαμβάνοντας στον
κατακτητή και σ’ όλους όσους την επισκέπτονται την στεντόρεια ετυμηγορία: «την
πόλη έκτισε ο Τεύκρος, ο γιος του Τελαμώνα, ο Τεύκροοοοος…».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Άραγε, ο στοιχειωμένος παπαγάλος της Αμμοχώστου και της ευρηματικής
γραφίδας του Νίκου Νικολάου-Χατζημιχαήλ θέλησε να πετάξει μέχρι την εντός των
τειχών παλιά Αμμόχωστο, για να παρακολουθήσει τη φετινή ακολουθία του Επιταφίου
στην ιστορική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου Εξορινού; Δεν αποκλείεται. Όχι για να
πάρει το κλειδί της πόλης, αφού δεν γνοιαζόταν για τέτοιου είδους «τελετουργίες»,
αλλά για να δεηθεί στον άγιο να εξορίσει τους κατακτητές της και ολάκερης της
σκλαβωμένης πατρίδας…<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">© <b>Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή <o:p></o:p></b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: large;"> <o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-62331418677129441722014-09-25T08:10:00.002-07:002014-10-09T15:37:13.929-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhLt2mDc43PhrrXqZqKjfI1WNtaiIYB7q6WuYP3sIlV-iiod8m30CnhSlNd2MoAFX03cYQ4zORd5istQbQDe-xxgqkDNMF4wniaQRXJqZSNW85k5FNqiGiw9iVNw3AbRDB6Osnk_RD21wlJ/s1600/DSC01280+(3)%2B%CE%A3%CF%84%CE%AD%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%82%2B%CE%96%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82.JPG" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhLt2mDc43PhrrXqZqKjfI1WNtaiIYB7q6WuYP3sIlV-iiod8m30CnhSlNd2MoAFX03cYQ4zORd5istQbQDe-xxgqkDNMF4wniaQRXJqZSNW85k5FNqiGiw9iVNw3AbRDB6Osnk_RD21wlJ/s1600/DSC01280+(3)%2B%CE%A3%CF%84%CE%AD%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%82%2B%CE%96%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Στέφανος Ζυμπουλάκης<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Μια ποιητική φωνή της Αμμοχώστου<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις μήτε επιπρόσθετες εύφημες μνείες για
τη διαχρονική πορεία του Στέφανου
Ζυμπουλάκη μέσα από τα σκοτεινά ή φωτεινά μονοπάτια και τους δύσκαμπτους ανηφορικούς
δρόμους της ποίησης. Ο φίλος Αμμοχωστιανός ποιητής έχει διανύσει τις αποστάσεις
τους με μακρόπνοη αντοχή μαραθωνοδρόμου, άλλοτε ασθμαίνοντας εναγωνίως και
άλλοτε επωδύνως προστρέχοντας σε «<i>Αναζητήματα</i>»
και «<i>Λευκές αϋπνίες</i>» είτε
μεταπλάθοντας και ανασυνθέτοντας τον ποιητικό του ιστό με τα επιδέξια σύνεργα
και τους προσωπικούς έντεχνους τρόπους των «<i>Μεταβολισμών</i>»
του, για να θυμηθούμε τις τρεις πρώτες ομώνυμες ποιητικές του συλλογές,
εκδομένες στην Αμμόχωστο το 1965, 1967 και 1970 αντίστοιχα. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Μερικά από τα ποιήματα εκείνα σίγουρα θα τα έγραφε «εν φαντασία και λόγω»,
καθισμένος στον δικό του πάγκο, απέναντι από το γυάλινο κουβούκλιο του
υπεύθυνου της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Αμμοχώστου και σπουδαίου μας λογοτέχνη Γιώργου Φιλίππου Πιερίδη, του αιωνίως
βυθισμένου μέσα στα χαρτιά του. Αναπολώ με ακατανίκητη νοσταλγία και τους δυο
και τον νεαρό τότε βιβλιοθηκονόμο Στέφανο με απέραντη ευγνωμοσύνη, καθώς ολοπρόθυμος
μού κατέβαζε από τα ράφια βιβλία και
τόμους, για να μελετήσω επί τόπου. Τον ευχαριστώ ακόμα, που μου ξαναθύμισε σε
τέσσερα επιγραμματικά του ποιήματα τους αντίστοιχους εικαστικούς θησαυρούς του
Χριστόφορου Σάββα, του Τηλέμαχου Κάνθου, του Αδαμάντιου Διαμαντή και του Γ.
Πολ. Γεωργίου, που κοσμούσαν με μιαν πλειάδα αξιόλογων έργων τη σημαντική
πινακοθήκη της πόλης μας, στον επάνω όροφο της Βιβλιοθήκης. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Περιδιαβάζοντας ξανά με αγάπη και περισσό ενδιαφέρον τα πρωτοφανέρωτα
εκείνα γεννήματα της πηγαίας έμπνευσης και του χαρισματικού «ηδυσμένου» του
λόγου, αποφαίνομαι ανεπιφύλακτα πως η παλαιότερη σοδειά ήταν καλή και υποσχόταν
μιαν πλουσιότερη συγκομιδή από ακόμα πιο μεστωμένους καρπούς. Εκτός από τη
συγκροτημένη μελέτη του για τον ομότεχνό του Παύλο Μεράνο το 1971 και τα
πολυγραφημένα τετράτομα «<i>Ανθολόγια
Λογοτεχνικής Κριτικής</i>», παίρνοντας τη στράτα της προσφυγιάς, για να τον
υιοθετήσει, καθώς λέει ο ίδιος, η άλλη αγαπημένη πόλη του Ζήνωνα, ο αμητός
εμπλουτίστηκε με έξι επιπλέον βιβλία ποίησης: «<i>Ποιήματα</i>» (1975), «<i>Ιστόρημα</i>»
(1993), «<i>Χειρ Κυρίου</i>» (1994), «<i>Ερωτικά της Εύης</i>» (1996), «<i>Λούλλα Γιάγκου Ρώσσου</i>» (1997) και «<i>Της πίκρας μου βιολί</i>» (2000). Όλα
διαποτισμένα με τα νάματα ενός υπερεκχειλίζοντος λεπταίσθητου ψυχισμού, που
αναδύονται από τα βάθη μιας συγκινημένης σκέψης ή μιας στοχαστικής συγκίνησης,
για να παραπέμψουμε κατά παράφραση στη γενική αποτίμηση του αείμνηστου
Χριστόδουλου Παπαχρυσοστόμου, που είχε προλογίσει τη δεύτερη ποιητική του
συλλογή. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Μέσα από τις πολλαπλές αναγνώσεις πρόσληψης της ποίησης και της ποιητικής
του Ζυμπουλάκη και πίσω από τη λυρική σκηνογραφία της περιγραφικής αφήγησης ή
της αφηγηματικής εξιστόρησης των ευφάνταστων ποιητικών του συλλήψεων και των
ορμέμφυτων ενοραματικών του δρώμενων αποκρυπτογραφούμε τους αλληγορικούς
συμβολισμούς στο παλίμψηστο της διαστρωμάτωσής τους: η υπαρξιακή αγωνία, που
κορυφώνεται με ρυθμούς κρετσιέντο στη σφαδάζουσα καθημερινή έγνοια για τον
άνθρωπο και την τραγική του μοίρα σε έναν κόσμο αβέβαιου μέλλοντος και συνεχών
ανατροπών, η φιλοσοφική ενατένιση της ζωής και η αεικίνητη αναζήτηση του
νοήματός της στη διαιώνιση τής μετά θάνατον αθανασίας της μέσα από μια βαθιά
θρησκευτικότητα ενσυνείδητης χριστιανικής πίστης. Πέρα από την αδελφική αγάπη
για τον άνθρωπο στα σταυροδρόμια μιας συμπαντικής φιλίας, τον έρωτα της φύσης
και τη λατρεία της αιώνιας γυναίκας στα πρόσωπα της συζύγου και της μητέρας
του, είναι οι αλγεινές μνήμες της προδομένης και τουρκοπατημένης πατρίδας μαζί
με τον αθεράπευτο νόστο για τη γενέθλια πολυφίλητη πόλη του. «Οι κραδασμοί της
καρδιάς του συμφωνούν κι εναρμονίζονται με το κύλημα της ύπαρξης σε μια γη
γεμάτη ιστορία», είχε γράψει κάποτε ο <span lang="EN-US">G</span>. <span lang="EN-US">H</span>. <span lang="EN-US">Aufr</span>è<span lang="EN-US">re</span><span lang="EN-US"> </span>για τα νεανικά ποιητικά του πετάγματα. Από τότε έως σήμερα αφουγκραζόμαστε τους
εγκάρδιους εκείνους αναπαλμούς και τους νοηματισμένους κραδασμούς να σμίγουν με
τις κραδαίνουσες χορδές του βιολιού του σ’ όλες τις μείζονες, τις ελάσσονες και
τις χρωματικές κλίμακες της δικής του εναρμόνιας αντιστικτικής σύνθεσης, για να
μιλήσουμε μεταφορικά με μουσικούς όρους, καθώς ταιριάζει ισάξια στον δημιουργό
των ποιητικών φθόγγων και των μουσικών ήχων. Γιατί, ακριβώς, σε τούτο το
ευτυχισμένο συνταίριασμα πάτησε και ρίζωσε η ποίηση του Στέφανου Ζυμπουλάκη κι
έδωσε απ’ τα νιοβλάσταρα εύοσμα άνθη και εύχυμους καρπούς παρά τους άγριους
ανέμους και τους σκληρούς άνυδρους καιρούς, που πλάκωσαν τους λειμώνες της
ποιητικής του ψυχής. Δεν είναι τυχαίο που ολόκληρες ποιητικές του συλλογές
μεταφράστηκαν, σημαντικοί άνθρωποι μίλησαν για την ποίησή του και ποιήματά του
έχουν μελοποιηθεί. Μήτε είναι συγκυριακοί οι τίτλοι αφενός της τελευταίας
εκδομένης ποιητικής του συλλογής και αφετέρου σε επί μέρους ποιήματα στο «<i>Ιστόρημα</i>», που αφιερώνει στον Νταλάρα,
για να αναφερθούμε μόνο σε ορισμένες ενδεικτικές επισημάνσεις: «<span lang="EN-US">Fortissimo</span>», «<span lang="EN-US">Toccata</span>», «Παραλλαγές»,
«Τόνοι», «<span lang="EN-US">Prelude</span>». <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ωστόσο, στο παρόν σημείωμα, μέρες που έρχονται του σαραντάχρονου
αποχωρισμού του ποιητή από τη θαλασσοφίλητή του πόλη, επιλέγουμε να μοιραστούμε
μαζί του κάποιους σημαδιακούς στίχους από τα «Αμμοχωστιανά» του ποιήματα, που
απηχούν προφητικές-προορατικές φωνές για όσα γράφτηκαν πριν την εισβολή, αλλά
και εξομολογητικούς τόνους τού ακαταλάγιαστου πόθου του για επιστροφή όλα τούτα
τα δίσεκτα χρόνια του ξεριζωμού. Ως άλλος μάντης κακών με σπαραγμό προλέγει στο
ποίημά του «Η πόλη» από τα «<i>Αναζητήματα</i>»:
«Η πόλη / πάνω / απ’ τα ανήθικα / τ’ ατόρνευτα / της πλάκας μέρη / πλανιέται /
σαν αράχνη / [...] / Τα συρματοπλέγματα / σαν σύνορα / στον τονοδότη / του
πενταγράμμου / αποπαίρνουν / τις αλαλιασμένες φωνές / των <span lang="EN-US">night</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Clubs</span> / να προδώσουνε / την
ΠΟΛΗ». Στη δεύτερη ενότητα της συλλογής «<i>Χειρ
Κυρίου</i>» ανασταίνουμε μέσα από τις «Συνομιλίες της Αμμοχώστου» την προδομένη
νεκρή μας πόλη: «Της Φαμακούστας τις ομώνυμες φωνές / τις παίρνει τ’ ακρογιάλι
/ οδυνηρά χτυπάει το φάντασμα / μα κείνη ανασαίνει». Η Ιστορία, η μνήμη, η
προσμονή και η πίστη του γυρισμού αναπηδούν μέσα από το πρόσφατό του ποίημα
«Ανθός Πορτοκαλιάς», που απάγγειλε μεταξύ άλλων στις 27 Ιουνίου στην εκδήλωση
«Μνήμες Αμμοχώστου 40 χρόνια νοσταλγίας» του Σωματείου Νέα Σαλαμίνα.
Παραθέτουμε τους πρώτους στίχους, που μας ταξιδεύουν με πονεμένες νοσταλγικές
θύμησες στα πιο εμβληματικά σημεία της αγαπημένης μας πόλης: «Ανθός πορτοκαλιάς
η Αμμόχωστος / ανθός επιστροφής / με του Ακταίου τα όνειρα / στη μνήμη του
Φαλήρου. / Θα ξανάρθω αγαπημένη, θα ξανάρθω / στη Σαλαμίνια γη μου / με τις
ευχές της προσευχής / με την αγάπη του κεριού / με το φτερούγισμα τ’ Άη Νικόλα.
/ Μες στα καντούνια του Σταυρού / τ’ αηδόνι ανασαίνει. / Αηδόνισμα ρυθμού /
Ελληνικό Γυμνάσιο, / Λύκειο Ελληνίδων / καθώς αηδόνια της πορτοκαλιάς / τραγούδι
επιστροφής να σιγομουρμουρίζουν».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: large;">©
Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή </span><o:p></o:p></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-78287246100184025482014-09-25T08:05:00.001-07:002014-10-09T15:40:54.552-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiG4hUa8otaMColFkXJwHJb5zU8mSlwyXNbM3RQr36cfAEsgCT_m9CmMBuSh-v5mXovVke95FiKez2R6lI7bJi_qTMloLl6H6UayYTYYXGakH7q1Qg3pXyb35y6i2DBrJ1JXNIY13XdSU_X/s1600/$RADUXUH.PNG" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiG4hUa8otaMColFkXJwHJb5zU8mSlwyXNbM3RQr36cfAEsgCT_m9CmMBuSh-v5mXovVke95FiKez2R6lI7bJi_qTMloLl6H6UayYTYYXGakH7q1Qg3pXyb35y6i2DBrJ1JXNIY13XdSU_X/s1600/$RADUXUH.PNG" height="320" width="237" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">40 χρόνια Κατοχή 40 Χρόνια αγώνας<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Λεύκωμα Αφίσας<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Υπό τον πιο πάνω τίτλο κυκλοφόρησε πρόσφατα στην Ελλάδα και στην Κύπρο μια
αξιόλογη έκδοση καλαίσθητης εκδοτικής αρτιότητας, που αποτυπώνει με εύγλωττη
καλλιτεχνική ευαισθησία το δράμα της σαραντάχρονης τουρκικής κατοχής της
πατρίδας μας και του πολυεπίπεδου μακροχρόνιου αγώνα μας τόσο επιτοπίως όσο και
στο εξωτερικό. Πρέπει να τονίσουμε ότι το βιβλίο, μεγέθους 23Χ30 με σκληρόδετο
εξώφυλλο και που αριθμεί 290 σελίδες, είναι μοναδικό στο είδος του ως προς την
πρωτοτυπία της θεματικής του σύλληψης και τη διάταξη του περιεχομένου του.
Υπογραμμίζουμε, επίσης, ότι για την υλοποίηση του μνημειώδους αυτού τόμου την
εμπνευσμένη ευγενή πρωτοβουλία είχε εξ αρχής η συμπατριώτισσά μας Ευανθία
Μηλιώτη-Τσόκα, επίτιμος πρόεδρος του Σωματείου «Συμπαράσταση Αγώνα Κύπρου», που
ως κάτοικος Αθηνών από χρόνια δραστηριοποιείται στην ελλαδική πρωτεύουσα για
την υπόθεση του Κυπριακού με απαράμιλλο αγωνιστικό ζήλο. Έτσι, με τις άοκνες
προσπάθειές της είχε πείσει τόσο το ΣΑΚ όσο και τη Συντονινιστική Επιτροπή
Υποστήριξης Αγώνα για Ελεύθερη Κύπρο (ΣΕΥΑΕΚ) να προβούν στην έκδοση του ωραίου
αυτού λευκώματος, που αποτελεί σημαντικό έργο αναφοράς, μελέτης και διαφώτισης
για τα μέχρι τούδε αγωνιστικά πολιτισμικά μας δρώμενα στην Κύπρο, την Ελλάδα
και παγκοσμίως. Τα εύσημα, ωστόσο, απονέμονται και στους άλλους συνεργάτες μιας
τέτοιας πολύχρονης αρχειακής έρευνας, πολύμοχθης εκδοτικής εργασίας και της φιλότεχνης
αισθητικής παρουσίασής της.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ο στόχος των εκδοτών συνοψίζεται στον επίλογο του εισαγωγικού τους
σημειώματος: «Το Λεύκωμα της Έκθεσης Αφίσας συμβάλλει, στο μέτρο που του
αναλογεί, στο να μείνει ζωντανή η επιταγή του 1974: <b>ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ</b>». Για το περιεχόμενο, εξάλλου, και την αποστολή του έργου
μιλούν στις αρχικές του σελίδες, μεταξύ άλλων επισημάνσεων, οι Αρχιεπίσκοποι Αθηνών και Κύπρου, καθώς και
η επίτιμος Πρόεδρος του ΣΑΚ στα μηνύματα και τους χαιρετισμούς τους, που
στοιχειοθετούν τον εύληπτο συμβολισμό συναδέλφωσης και κοινής αγωνιστικής
συμπόρευσης. Προτάσσονται, επίσης, αποσπάσματα της ομιλίας του Βάσου Λυσσαρίδη
και η ομιλία της Ντόρας Ηλιοπούλου-Ρογκάν στα πλαίσια της Έκθεσης Αφίσας, που
πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 25 Οκτωβρίου 2010. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Το Λεύκωμα, που συσσωματώνει σε ένα ενιαίο corpus τις ιστορικές κατά
καιρούς αφίσες, φιλοτεχνημένες από Ελλαδίτες και Κύπριους καλλιτέχνες, με την
ευκαιρία διαφόρων δραστηριοτήτων και επετειακών εκδηλώσεων, διανθίζεται από ποιήματα
παλαιότερων και νεότερων ποιητών από την Ελλάδα και την Κύπρο. Ενορχηστρώνεται,
έτσι, ένας παλμώδης και δυναμικός διάλογος μεταξύ του ποιητικού λόγου και της
τέχνης του σχεδίου, του σκιτσογραφήματος και της ζωγραφικής σύνθεσης με σημειολογικά σχόλια και προσφυείς
χρωματισμούς. Και είναι, ακριβώς, ο παραπληρωματικός συνδυασμός και των δύο
τούτων καλλιτεχνικών πεδίων, που επιτυγχάνει τη στόχευση της υπόμνησης και της
προτροπής, του προβληματισμού, της αφύπνισης και της εγρήγορσης για τη
διεκδίκηση των δικαίων μας. Ωστόσο, μέσα
από τη διαλεκτική αυτή συνοχή εικαστικής και ποιητικής δημιουργίας είναι διακριτές
οι θεματικές ενότητες: Εισβολή – Κατοχή, Αγώνας, Εξελίξεις και Προοπτικές,
καθώς και τα δύο Παραρτήματα που επιτάσσονται του βιβλίου με ζωγραφιές παιδιών
το πρώτο και φωτογραφικά στιγμιότυπα το δεύτερο, ενδεικτικά της καταστροφής και
της σύλησης των κατεχόμενων εκκλησιαστικών μας μνημείων.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Και όταν ακόμα τελειώσεις την επώδυνη περιδιάβαση μέσα από τις συγκινητικές
σελίδες του Λευκώματος, δεν μένεις μόνο με την εντύπωση του εξωφύλλου με τη
γνωστή αφίσα της σφαδάζουσας Κυπρίας γυναίκας, αλλά και με το δίπτυχο της
αφίσας και του αντίστοιχου ποιήματος του Κυριάκου Χαραλαμπίδη «Παιδί με μια
φωτογραφία». Μένεις, ακόμα, να σιγοψιθυρίζεις κάποιους στίχους της Ρούλας
Ιωαννίδου-Σταύρου, σημαδιακούς της διαχρονικής αξίας και της αισθαντικής
απήχησης του ιστορικού αυτού Λευκώματος: «Δεν ξέρω / από πόσο μακριά / έρχεται
ετούτη η αγάπη / κι ούτε μπορώ να λογαριάσω / πόσο μακριά μπορεί να φτάσει. /
Αν είναι να τη μετράς / με τα χρόνια που πέρασαν / τότε πρέπει να ’ναι πολύ
μακρινή / μ’ αν είναι πάλι / να τη λογαριάζεις / με τους κτύπους της καρδιάς /
τότε πες πως γεννιέται αυτή τη στιγμή».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">©Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">* Όσοι ενδιαφέρονται για το Λεύκωμα μπορούν να αποταθούν στα τηλέφωνα
22433297 και 99541221 (Κύπρος), <span lang="EN-GB"><a href="tel:210%203826319" target="_blank"><span lang="EL" style="color: black; mso-ansi-language: EL; text-decoration: none; text-underline: none;">210 3826319</span></a></span><span lang="EN-GB" style="color: #676767; mso-ansi-language: EL;"> </span>(Αθήνα). <b><span lang="EN-GB" style="color: #676767;">e</span></b><b><span style="color: #676767; mso-ansi-language: EL;">-</span></b><b><span lang="EN-GB" style="color: #676767;">mail</span></b><span style="color: #676767; mso-ansi-language: EL;">: </span><span lang="EN-GB" style="color: #676767;"><a href="mailto:perardin@gmail.com" target="_blank">perardin<span lang="EL">@</span>gmail<span lang="EL">.</span>com</a></span><span style="color: #676767; mso-ansi-language: EL;">, </span><span lang="EN-GB" style="color: #676767;"><a href="mailto:enallaktikesekdo@gmail.com" target="_blank">enallaktikesekdo<span lang="EL">@</span>gmail<span lang="EL">.</span>com</a> </span><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Διατίθεται στη χαμηλή τιμή των 20 ευρώ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> <o:p></o:p></span></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-25609998108516944412014-09-25T07:52:00.000-07:002014-10-09T15:42:19.277-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFNTxmvGTnHxUSraDkBJkznZvPGEYimj3gGeqwHndr4G33lyGlvvOOh271tcnX4L7TK4SUfB6r6gHJzhPX-NwLirOrnfYeSu62JN3nzTuMOtBDhGYQoTYEB_-nTsNTfcZ-QxWHl6EEcizk/s1600/MANTRA+COVER+(1).jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFNTxmvGTnHxUSraDkBJkznZvPGEYimj3gGeqwHndr4G33lyGlvvOOh271tcnX4L7TK4SUfB6r6gHJzhPX-NwLirOrnfYeSu62JN3nzTuMOtBDhGYQoTYEB_-nTsNTfcZ-QxWHl6EEcizk/s1600/MANTRA+COVER+(1).jpg" height="320" width="220" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Ανδρέα Ονουφρίου <i>Η Μάντρα<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ο Αμμοχωστιανός συμπολίτης μου Ανδρέας Ονουφρίου με τη διαχρονική παρουσία
του στα λογοτεχνικά μας πράγματα και τη μέχρι τούδε εύκαρπη συγκομιδή τού
διηγηματικού και μυθιστορηματικού του έργου κατατάσσεται αναντίλεκτα στους ποιοτικούς
πεζογράφους του τόπου μας. Γιατί δεν ξέρει μόνο να χειρίζεται με έμφυτη
χαρισματική δύναμη και αριστοτεχνική ευστοχία τον έντεχνο αφηγηματικό λόγο,
αλλά και με επάρκεια επικοινωνιακής αμεσότητας να συνδιαλέγεται γόνιμα με τον
αναγνώστη του. Διαβάζοντας και ξαναμελετώντας τη δημιουργική του γραφή, αποκομίζεις ό,τι και ο ίδιος θα έχει
συνειδητοποιήσει μέσα από τα προσωπικά του επιλεκτικά διαβάσματα και τις δικές
του συγγραφικές αποδόσεις, συνηγορώντας με τη συγγραφέα τής Μ<span lang="EN-US">ary</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Poppins</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">P</span>. <span lang="EN-US">L</span>. <span lang="EN-US">Travers</span>: «Ένας συγγραφέας
είναι το μισό μόνο από το βιβλίο του. Το άλλο μισό είναι ο αναγνώστης».<span lang="EN-US"><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"><b><i><span lang="EN-US">H</span></i></b><b><i><span lang="EN-US"> </span></i></b><b><i><span lang="EN-US">M</span></i></b><b><i>άντρα</i></b> είναι το δωδέκατο
εκδομένο βιβλίο του το 2012 από τις εκδόσεις Πάργα, πριν από την αναμενόμενη
έκδοση και άλλων έξι έντιτλων μυθιστορημάτων του, καθώς εξαγγέλλει στην τελευταία
σελίδα. Και η επιλογή της παρουσίασης του παρόντος μυθιστορήματος σήμερα, που άλλωστε
τού τη χρωστούσα από καιρό, συμπλέει με την επικαιρότητα των επετειακών ημερών
και τη συμπλήρωση 40 χρόνων εισβολής και κατοχής. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Σύμφωνα με το εισαγωγικό σημείωμα του συγγραφέα, που δεν συνιστά τη
συμπερασματική του αποτίμηση μετά την ολοκλήρωση και αυτού του μυθιστορηματικού
του εγχειρήματος αλλά την προλογική του εφόρμηση, τα μυθιστορηματικά δρώμενα
και τα δομικά στοιχεία της πλοκής τους διαφοροποιούνται από την πρωτογενή
συγγραφή τού 1968 στην Αμμόχωστο, που «χάθηκε μέσα στη λαίλαπα της καταστροφής
του 1974 μαζί με άλλα κείμενά» του. Και όπως εξομολογητικά μας πληροφορεί πιο κάτω,
ο βασικός ιστός συνυφαίνεται με καινούργια νήματα εμπλουτισμού και προσαρμογής
στην εποχή μας, εμπνευσμένα στις επινοητικές τους συλλήψεις από τους αλλοτινούς
οραματισμούς και τις νεανικές του ιδέες για την αναζήτηση του αληθινού και του
ιδανικού.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η ανασύνθεση και η ανασυγκρότηση της νέας μυθιστορηματικής αποτύπωσης
ουδόλως τον διαψεύδουν στις 230 σελίδες του βιβλίου, που αναδεικνύουν στη
συνισταμένη τής συμπύκνωσής τους την αντίθεση δύο κόσμων είτε την αιώνια
Ηρακλείτεια ή Ηράκλεια πάλη μεταξύ του κακού και του καλού και την κατίσχυση
του καλού στη διαλεκτική τους σύνθεση. <b><i>Η μάντρα</i></b><i> </i>του εύληπτου μυθιστορηματικού τίτλου στον μεταφορικό της
συμβολισμό αποτελεί την αγωνιστική κονίστρα της αέναης αυτής διαμάχης, ενώ στον
κυριολεκτικό της αποσυμβολισμό το εκκλησιαστικό ποίμνιο ενός χωριού, που με
συνεκδοχικούς όρους δεν κατονομάζεται. Και ο καλός ποιμένας αυτής της «μάντρας»
δεν είναι, ασφαλώς, άλλος από τον πρωταγωνιστή της ιστορίας, που πέρα από τα
πλαίσια της ευφάνταστης μυθοπλασίας της ανήκει στον υπαρξιακό χώρο του πραγματικού.
Το οξύμωρο, ωστόσο, της αντίφασης εδώ είναι ότι οι εκτός της «μάντρας» λύκοι,
που ακυρώνουν την αποστολή του θεάρεστου έργου της βρίσκονται κατ’ επίφαση εντός
και επιβουλεύονται τα αγαθά «λογικά πρόβατα», τους φτωχούς δηλαδή συγχωριανούς και
δεινοπαθημένους πρόσφυγες, που αναγκάζονται από την κακοποίηση των
«λυκάνθρωπων» να παραμένουν εκτός. Ο πάτερ Λαμπριανός, όμως, διάδοχος του
παλιού μισητού ιερέα, δεν είναι μόνο ένας εμπνευσμένος θεολόγος και
καλλιεργημένος κληρικός, αλλά με την ανθρωπιστική του δράση αποδεικνύεται και
ένας συμπαραστάτης των εμπερίστατων συνανθρώπων του, που με το έμπρακτο
παράδειγμα της ολόπλευρης προσφοράς του τους οδηγεί στη μάντρα της διαποίμανσής
του. Δεν χαρίζει μόνο στη μικρή Μαργαρίτα ένα βιβλίο της Κερυνειώτισσας
συμπατριώτισσάς της Ρήνας Κατσελλή, αλλά και βοηθεί μια φτωχή χήρα να γλυτώσει
το κτήμα της από τα χέρια του εκμεταλλευτή κοινοτάρχη. Ξεσκεπάζει ακόμα τη
συνωμοσία του με τον αρχιμανδρίτη, που κλέβοντας από το σκευοφυλάκιο τα ιερά
τιμαλφή, τα μεταφέρουν στον κλεπταποδόχο χρυσοχόο γαμπρό του τελευταίου.
Επιπλέον, καταφέρνει να παντρέψει τον άξεστο επαναστάτη Στασή, που για χρόνια, μη
πατώντας στην εκκλησία, έμενε αστεφάνωτος με τρία παιδιά. Στην ποίμνη του καλού
ποιμένος, εξάλλου, δεν χωρεί ο διαχωρισμός μεταξύ εθνικοφρόνων και υποκριτικά
θρησκευόμενων δεξιών και αριστερών δήθεν άθεων και ανεκκλησίαστων. Έστω κι αν
από τους αντίπαλους υποσκάπτεται, λοιδορείται και καταγγέλλεται με ανυπόστατα
ψεύδη στον Μητροπολίτη, που τον θέτει προς στιγμή σε αργία, ο παπά-Λαμπριανός
με την υποστήριξη του πολυπληθούς πλέον εκκλησιάσματός του και έχοντας παρά το
πλευρό του τη συνοδοιπόρο πρεσβυτέρα του θα συνεχίσει στη «μάντρα» του το
ποιμαντικό του έργο. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Παρά την τοπική και χρονική απροσδιοριστία της ευθύγραμμης ανέλιξης της
μυθιστορηματικής υπόθεσης, τα συμφραζόμενα του προσφυγικού πληθυσμού και οι
ηλικιακές συνδηλώσεις των κύριων και δευτερευόντων προσώπων, καθώς και οι
αντιδράσεις της νοοτροπίας τους παραπέμπουν στα πρώτα χρόνια της εισβολής, της
προσφυγιάς και του ξεριζωμού με τις έντονες ιδεολογικές διαφορές ανάμεσα στα
δυο ξεχωριστά καφενεία του χωριού και τον αγώνα προσαρμογής των προσφύγων
μακριά από τα σπίτια τους. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Αντί άλλου σχολιασμού ή
συγκεφαλαιωτικού επιλόγου με επισημάνσεις πολλαπλών μηνυμάτων και εύγλωττων
διδαγμάτων, ας δώσουμε τον λόγο στον καλό μας συγγραφέα Ανδρέα Ονουφρίου να μας
αφηγηθεί ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα, όπου καταφαίνεται η αρμονική σύζευξη του
λογοτεχνικού δοκιμίου και της δόκιμης λογοτεχνικής αφήγησης με τους προσωπικούς
τόνους μιας βιωματικής εγχάραξης: «Λίβας καυτός σάρωσε τη ζωή τους κι άφησε τ’
αποτυπώματά του στη φλούδα της ψυχής τους. Ανεξίτηλα κι άσβηστα από θάλασσες
δακρύων.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Εκείνο το “επάρατον καλοκαίρι”! Μνήμες με δεκανίκια το κουφάρι της ζωής
τους. Να ’ναι καλοδεχούμενος ο θάνατος στο δράμα του χαμού…Να πέσουν οι
αγαπημένοι σου στα χέρια των Αγαρηνών και να μην ξέρεις πια σαν τι κουρέλια
έγινε η ζωή τους!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">“Μπήκαν οι Τούρκοι στο χωριό τους”! Και μετά, ο τρόμος. Διαφυγή; “Δεν έχει
πλοίο, δεν έχει οδό” για σένα πια. Σκόρπισε ο Θεός από τούτα τα μέρη.
Έλεος!...Έλεος! Ποιος φωνάζει; Και ποιος να σ’ ακούσει! Οι ισχυροί της γης δεν
μετράνε έτσι τα δίκαια του ανθρώπου. Η αρπαγή και η λεηλασία λέγεται
“μετατόπιση περιουσιών”. Οι Αττίλες είναι οι εκτελεστές της εντολής. Οι ψυχές
μας δεν μετράνε. Τυχεροί όσοι σκοτώθηκαν. Οι αγνοούμενοι είναι μια μικρή
υποσημείωση στα κιτάπια της Ιστορίας. Ποιος διαβάζει τις υποσημειώσεις; Σημασία
έχει το κύριο κεφάλαιο.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η μάνα και η αδελφή του, και χιλιάδες άλλοι, στον μαύρο κατάλογο. Έπεσαν
“εις χείρας αλλοφύλων”. Αιχμάλωτοι πολέμου. Αγνοούμενοι. Ρωμιοί δεν βαριέσαι!
Άνθρωποι δεύτερης κατηγορίας. Υποσημείωση. Μικρά γράμματα, κανείς δεν τα
διαβάζει.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η μάνα και η αδελφή του. Δίκοπα μαχαίρια, από τότε, να κομματιάζουν την
ψυχή του».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">, <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: large;">©
Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> <o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> <i><span style="color: #333333; font-family: Arial;"> </span></i></span> <o:p></o:p></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-41206697229167329432014-09-25T07:45:00.002-07:002014-10-09T15:43:58.707-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHAFgm9HI58rSlSNRCo5RoinBCDbD2znVNm-E9xmBrgSJkuv-TMOcfAWGqd6HSlnbJv_oTz445JJV2jdIeLi7_HPIPfTlQtJSpHxjs0NqNrvYU1Ye1b0LMfR5l2QmKYiYk0-bZXSf-oKPW/s1600/$R7R9GHH.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHAFgm9HI58rSlSNRCo5RoinBCDbD2znVNm-E9xmBrgSJkuv-TMOcfAWGqd6HSlnbJv_oTz445JJV2jdIeLi7_HPIPfTlQtJSpHxjs0NqNrvYU1Ye1b0LMfR5l2QmKYiYk0-bZXSf-oKPW/s1600/$R7R9GHH.jpg" height="320" width="224" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Κωνσταντίνου Λ. Καραγιάννη <b><i>Το διάβα μου μέσα από τα σχολεία της Κύπρου<o:p></o:p></i></b></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Όταν ένας εκπαιδευτικός αποφασίζει να καταγράψει τις μνήμες, τα βιώματα και
τις εμπειρίες του από τη μακρόχρονη και πολυκύμαντη σταδιοδρομία του στην
εκπαίδευση, την πολυσχιδή του δράση κατά καιρούς και κατά τόπους στη σχολική
ζωή και την αφειδώλευτη εν γένει προσφορά του στην παιδεία της πατρίδας του,
είναι ως να συνοψίζει γραπτώς τα πεπραγμένα και τον απολογισμό μιας ολόκληρης
ζωής. Αυτή η μετά λόγου γνώσεως ενσυνείδητη πράξη ανασκόπησης των έργων και των
ημερών ενός αφοσιωμένου δασκάλου και ενός ακαταπόνητου οραματιστή παιδαγωγού τού
εκπαιδευτικού λειτουργήματος, που το υπηρέτησε πιστά για 38 συναπτά έτη από
όλες τις βαθμίδες της ιεραρχίας του, δεν έχει παρά την έννοια της Πυθαγόρειας ενδοσκοπικής
ρήσης: «Πη παρέβην; Τι δ’ έρεξα; Τι μοι δέον ουκ ετελέσθη;»<span style="background: white; color: #333333; mso-ansi-language: EL;">.</span> Όταν,
ωστόσο, επιχειρεί να δώσει στη δημοσιότητα το αποθησαύρισμα μιας τέτοιας
πλούσιας συγκομιδής με τη συγγραφή ενός συγκροτημένου βιβλίου 200 σελίδων, κατά
το μέτρο της εύληπτης αναγνωσιμότητάς
του, τα κίνητρα τότε και οι ευγενείς του στόχοι πρέπει να αναζητηθούν, πέραν
της ατομικής ηθικής ικανοποίησης σε κοινωφελή πεδία ευρύτερης παιδαγωγίας. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Έτσι, ο ευπαίδευτος φιλόλογος και πρώην διευθυντής σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης
Κωνσταντίνος Λ. Καραγιάννης με το βιβλίο του υπό τον τίτλο «<i>Το διάβα μου μέσα από τα σχολεία της Κύπρου</i>»,
που ήλθε στο φως το 2013 από τις εκδόσεις του Λαογραφικού Ομίλου Κερύνειας, αναδεικνύεται
επαξίως ως συγγραφέας – παιδαγωγός του
διακριτού πεζογραφικού είδους των σχολικών απομνημονευμάτων. Παρόμοια αξιόλογα
δείγματα γραφής έχουν εμφανιστεί όχι μόνο στην ελληνική λογοτεχνία με τη γνωστή
χιουμοριστική νουβέλα του Ιωάννη Κονδυλάκη <i>Όταν
ήμουν δάσκαλος</i>, δημοσιευμένη το 1916, αλλά και πολύ αργότερα στην κυπριακή εκπαιδευτική
βιβλιογραφία. Αναφέρουμε ενδεικτικά τις σχετικές αποσπασματικές σελίδες από τα
βιβλία των Κ. Πηλαβάκη <i>Από το πέρασμα
ενός Εκπαιδευτικού</i>, Γ. Χατζηκωστή <i>Ταξίδι
στη μνήμη</i> και Σ. Λαζάρου <i>Σύμμικτα</i>,
καθώς και το βιβλίο του Μ. Μιχαήλ <i>Αποστάγματα
εκπαιδευτικής και διοικητικής πείρας</i>, που εστιάζεται μάλλον σε βιωματικές
πρακτικές οργάνωσης και διαχείρισης του σχολικού περιβάλλοντος.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ωστόσο, στο έργο του κ. Καραγιάννη αποτυπώνεται η αμιγής προσωπική του
σφραγίδα από τη συνολική του διαδρομή σε διάφορα σχολεία ως καθηγητής και για
25 χρόνια ως διευθυντής. Από το 1951 ώς το 1988 στα κατεχόμενα Γυμνάσιά μας της
Κερύνειας, της Λαπήθου, της Μόρφου και της Νεαπόλεως μέχρι τα Γυμνάσια
Ακροπόλεως και Στροβόλου, καθώς και το Λύκειο Ακροπόλεως. Σ’ αυτό το «διάβα»,
όπως ποιητικά το αποκαλεί ο ίδιος, δεν αποδείχθηκε διαβάτης και περαστικός,
αλλά αντίθετα αγωνίστηκε με όλες του της δυνάμεις και όλα τα εις τη διάθεσή του
εφόδια και εκπαιδευτικά μέσα της εποχής να δώσει τον καλύτερο εαυτό του,
χαράσσοντας φωτεινούς δρόμους για τους μαθητές του και πορεία πλεύσης για τους
συναδέλφους του. Γνώμονάς του στη δύσκολη και απαιτητική αυτή συνοδοιπορία με
τα παιδιά και τους συναδέλφους του η υπόδειξη του Ισοκράτη, που παραθέτει στον
επίλογο του προλόγου του: «…η πρόοδος […] επιτυγχάνεται όχι με εκείνους που
μένουν πιστοί στα καθιερωμένα, αλλά με εκείνους που επανορθώνουν και εκείνους
που διορθώνουν κάτι από τα κακώς έχοντα». <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Με αυτές τις προθέσεις και με τέτοιες δυναμικές στοχεύσεις είναι που έδρασε
και τόλμησε και πέτυχε πολλά ο παλαίμαχος γυμνασιάρχης, δραστηριοποιώντας όσους
γύρω του εμπλέκονταν στη σχολική διαδικασία, μη εξαιρουμένων των συνδέσμων
γονέων, των εκκλησιαστικών και των
κοινοτικών ή δημοτικών αρχών. Αποκλειστικό του μέλημα και μόνιμη έγνοια του η
εύρυθμη λειτουργία του σχολείου, η ευημερία και η πρόοδος τόσο των μαθητών όσο
και του διδακτικού προσωπικού στα πλαίσια μιας αναβαθμισμένης ποιοτικής μάθησης
και ανθρωπιστικής παιδείας. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Εντούτοις, στον απολογισμό αυτό της εκπαιδευτικής του «περιδιάβασης», που
εκ βαθέων ο κ. Καραγιάννης παραδίδει στη δημοσιότητα ως κατάθεση ψυχής, δεν
διστάζει με την ειλικρίνεια και την παρρησία που ανέκαθεν τον διέκρινε, να
εκφράσει και ορισμένες πικρίες του για τη στάση ενίοτε των εκπαιδευτικών αρχών
και της σχολικής εφορείας σε δίκαια αιτήματα του σχολείου, όπως και για κάποιες
δυσμενείς μεταθέσεις, όπως τις θεώρησε ο ίδιος, παρά την ανεκτίμητη προσφορά
του, τους αγώνες και τις αγωνίες του στα ενδοσχολικά και εξωσχολικά δρώμενα.
Επαρκή παραδείγματα, μεταξύ πολλών άλλων,
ο εθνικός φρονηματισμός των μαθητών και των κατοίκων της Κερύνειας στα «πρώτα
βήματα» του διορισμού του στο Γυμνάσιο
της πόλης, που συμπίπτουν με τον Απελευθερωτικό μας Αγώνα· ο άοκνος, επίσης,
ζήλος και η απέραντή του αγάπη για τους πρόσφυγες μαθητές μετά την τραγωδία του
’74, όταν διηύθυνε το Δεύτερο Γυμνάσιο
Ακροπόλεως με άξιους συνεργάτες, όπως τον τότε βοηθό διευθυντή Βάσω
Χριστοδούλου. Η έκκληση με επιστολές σε Κυπρίους εγκατεστημένους στο εξωτερικό
είχε προσφέρει σημαντική βοήθεια στα προσφυγόπουλα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η πολυσχιδής πορεία του Κωνσταντίνου Καραγιάννη, η ποικιλώνυμη δράση και οι
πολλαπλές του δραστηριότητες χάριν των παιδιών και της παιδείας του τόπου
επιβεβαιώνονται στον επίλογο με τα λίγα αλλά χαρακτηριστικά λόγια μερικών
συναδέλφων του, που τον έζησαν κοντά και τον αγάπησαν. Στο επίμετρο
ανθολογούνται από τη Ρήνα Κατσελλή βιογραφικά κείμενα προγόνων συγγενών
του, καθώς και του ιδίου για τους
εθνικούς, κοινωνικούς από και εκπαιδευτικούς τους αγώνες. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> Από το βιβλίο του κ. Καραγιάννη, που
διανθίζεται με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, δεν συναποκομίζουμε μόνο συγκινήσεις,
εκπαιδευτικές και ιστορικές μνήμες εμείς οι παλαιότεροι της παιδείας ζηλωτές,
αλλά και οι νεότεροι εκπαιδευτικοί έχουν πολλά να μάθουν και άλλα τόσα να
διδαχθούν.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">© Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"> <o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-48214316753695878632014-09-25T07:37:00.002-07:002014-10-09T15:45:47.354-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_KHION3xgqUBDTgV29tfW0lXXFs3JuEF7IdRjRjvJS8N_0ZBEBqf7278tjNQzS3e3JX0hdw0F_nttZpA800Soo7TDeRVvec0FXnyglQTT_5UsUVLx_rmowkPDE4pnuz4epALWjw5t6Bdt/s1600/$R4E2J0O.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_KHION3xgqUBDTgV29tfW0lXXFs3JuEF7IdRjRjvJS8N_0ZBEBqf7278tjNQzS3e3JX0hdw0F_nttZpA800Soo7TDeRVvec0FXnyglQTT_5UsUVLx_rmowkPDE4pnuz4epALWjw5t6Bdt/s1600/$R4E2J0O.jpg" height="320" width="227" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Άντη Κανάκη
<b><i>Μόσχευμα<o:p></o:p></i></b></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Εμφυτεύσεις ποιητικής ανθοφορίας<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ύστερα από μιαν πολύχρονη παρουσία στα ποιητικά συγγραφικά μας δρώμενα, ο
Άντης Κανάκης με την πρόσφατη ποιητική του συλλογή, τη 14<sup>η</sup> στη
σειρά, έρχεται όχι μόνο να εμπλουτίσει, αλλά και να ανανεώσει τη συγκομιδή της
δημιουργικής του γραφής. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μεστή περιεχομένου πλειάδα
των 72 ποιημάτων που περιλαμβάνει, αναδεικνύεται, πέραν της καλλιτεχνικής
φιλοτέχνησης του εξωφύλλου και οπισθοφύλλου από τη θυγατέρα του ποιητή Κλαυδία
Κουκουμά, και μέσα από την εκδοτική
αρτιότητα του βιβλίου από τις γνωστές εκδόσεις Αριστοτέλους.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Μεταφορικά εμβληματικός ο τίτλος, καθώς το <i>Μόσχευμα </i>των τωρινών του
ποιημάτων υπακούει στην αποφθεγματική σοφία των Σολωμικών εντολών, που
τις προεκτείνει στο δικό του εύφορο έδαφος μιας αδιάλειπτης συνέχειας.
Παραστατικά εύληπτη η εικόνα της γενετικής ομοιοτροπίας, που προτάσσει ο
εθνικός μας ποιητής στα σχεδιάσματα των <i>Ελεύθερων
Πολιορκημένων</i>, μεταξύ του φυτικού κόσμου και της έντεχνης δημιουργίας στην
ανακύκληση της ζωής και της υπαρξιακής της ουσίας:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">«Εφάρμοσε εις την πνευματική μορφή την ιστορία του φυτού, το οποίον
αρχινάει από τον σπόρο και γυρίζει εις αυτόν, αφού περιέλθει, ως βαθμούς
ξετυλιγμού, όλες τες φυτικές μορφές, δηλαδή τη ρίζα, τον κορμό, τα φύλλα, τ’ άνθη
και τους καρπούς. Εφάρμοσέ την και σκέψου βαθιά την υπόσταση του υποκειμένου
και τη μορφή της τέχνης. Πρόσεξε ώστε τούτο το έργο να γένεται δίχως ποσώς να
διακόπτεται». <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Έτσι ο ποιητής, φαίνεται, ότι εξ υπαρχής σκέφτηκε βαθιά πάνω σε τούτη την
αδιάσπαστη συνέργεια, μορφοποιώντας με τη χαρισματική έμπνευση και τη
συστηματική καλλιέργεια του υποστασιακού του υποκειμένου το αντικειμενικό
περιεχόμενο του ποιητικού του λόγου. Μια αντικειμενικότητα, εντούτοις, που δεν
αφίσταται, ούτε αποστασιοποιείται από τον
ψυχισμό της ιδιοπροσωπίας του, παρά συστοιχεί με την αλήθεια των οραματικών
συλλήψεων και των ποιητικών του αποτυπώσεων, εμφυτεύοντας πρωτεϊκά κάθε φορά ανθηρούς βλαστούς από το εύκαρπο ποιητικό του
δέντρο ή μεταμοσχεύοντας καινούργιους ζωογόνους ιστούς από το παλαιό στο νέο
σώμα της ποίησής του. Εξάλλου, σχηματικά ενδεικτική των διαλεκτικών αυτών
μεταστοιχειώσεων είναι και η μετονομασία του ανθρώπου Αντρέα Κουκουμά στον
ποιητή Άντη Κανάκη, για να στέκεται ο ίδιος, προφανώς, απέναντι στο έργο του,
με τη στοχαστική διάθεση του κριτικού παρατηρητή, υπερβαίνοντας τον
υποκειμενισμό των όποιων ατομικών ή ψευδαισθησιακών αποτιμήσεων.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Σχολιάζοντας ακροθιγώς τη συλλογή, θα μπορούσαμε να επισημάνουμε τα εξής
επιλεκτικά: Κατ’ αρχήν, ως εξαγγελτική προμετωπίδα των έξι θεματικών ενοτήτων
που τη συγκροτούν ηχεί το ποίημα «μόσχευμα», που της δανείζει τον αλληγορικό
τίτλο των κυοφορούμενων συμβολισμών και των νοηματικών συνειρμικών τους
συνδηλώσεων. Γιατί ο ποιητής που ζει για τόσα χρόνια όχι με τις παθητικές
αναμνήσεις μιας απώλειας, αλλά αντίθετα με τις ζωντανές μνήμες και τους
ακοίμητους πόθους της παλιννόστησης στα πατρογονικά του χώματα, κάνει να
λειτουργήσει μέσα του το θαύμα της ανθοφορίας, ισοδύναμης με την πίστη και την
ελπίδα για το αύριο σε μια λεύτερη πατρίδα: «Άγριο ματσικόρυδο της Μεσαορίας /
[…] / Προσπαθώ στο στήθος μου να σε εμφυτέψω / […] / Κι ίσως πιο πολύ από μένα
/ - να ζήσεις - ».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Έτσι ο ποιητής με τα σύνεργα μιας ζωηρής εικονοπλασίας μεταμορφώνεται σε
«γεφυροποιό», κατά το ομώνυμο ποίημα, για να κάμει ν’ ανθίσει ο <i>σπόρος </i>της ενότητας και της συναδέλφωσης
όχι μόνο στη μοιρασμένη του πατρίδα αλλά και σ’ όλη τη γη της πανανθρώπινης
συνεννόησης. Καθώς διαφαίνεται μέσα από πολλά ποιήματα της συλλογής, τα ατομικά
και εθνικοπατριωτικά αισθήματα διευρύνονται και νοηματίζονται μέσα από το
πνεύμα της υπερατομικής και οικουμενικής συνείδησης και της άνευ ορίων κα όρων
αγάπης για τον συνάνθρωπο. Μιας αγάπης μακριά από πολέμους και
αλληλοσπαραγμούς, που σύμφωνα με άλλους στίχους φυτολογικών και αγροτικών εδώ
συνειρμών, ξεκινά από τους «βολβούς» των λουλουδιών ή των <i>ματιών </i>της ψυχής μας είτε από τις ρίζες των δέντρων του θαμμένου
στον κήπο αδικοσκοτωμένου «κηπουρού»· αυτής, που να μη βάφει πια <i>κόκκινο</i> το <i>τριφύλλι</i>, με το αίμα του υποτιθέμενου αγνοούμενου παλικαριού «σε
καταπράσινο λιβάδι / της Λαπήθου», παρά να μοιάζει με την «ψυχή [που] /
σπαρταράει / να βγει / να πετάξει…» σαν το <i>άλογο
</i>στο «άροτρο» των ομότιτλων ποιημάτων, που οργώνει την ψυχή και το σώμα
μέχρι να γίνουν ένα μαζί «με τον ουρανό / και τη μάνα γη». Είναι, εν άλλοις
λόγοις, αυτό που κομίζει ο «ανθός κάκτου», προοιωνίζοντας μέσα από τους στίχους
του τη διάψευση της ματαιότητας και της απώλειας με τον ερχομό ενός αληθινού
αύριο ή την<i> </i>αποκαλυπτική <i>παρουσία </i>μιας <i>ξεχωριστής ευωδίας.</i> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Με τους ασθματικούς τόνους και τους αισθαντικούς ρυθμούς μιας κραδαίνουσας
λυρικής ευαισθησίας και με το εύληπτο ύφος μιας ακαριαίας δωρικής λιτότητας η
ποίηση του Άντη Κανάκη διεισδύει στη θεματική της σε πολλά ζητήματα επίκαιρης
και διαχρονικής προβληματικής. Ποίηση, κατ’ εξοχήν, ερωτική με το στίγμα της
Πλατωνικής μέθεξης στην ιδέα της αιώνιας ομορφιάς και τη χριστιανική αρετή της αφειδώλευτης
αγάπης στην αναγέννηση και τη διαιώνιση της ζωής, αναδεικνύει την αγαπητική
αυτή συνάρτηση στη σφαιρική διαλεκτική της κορύφωση. Με την έξαρση μιας
συγκινησιακής παρόρμησης ο ποιητής δεν επικοινωνεί, απλώς, αλλά κοινωνεί τα πιο
αληθινά και πηγαία του συναισθήματα με το μέτρο του άκρατου εξανθρωπισμού και
της άπειρης δωρεάς προς τον συνάνθρωπο. Το κτητικό και κατακτητικό «μου» της
αγάπης του στο αντίστοιχο ποίημα από τη φερώνυμη ενότητα της συλλογής συνιστά
ταυτόχρονα την αιτία της ύπαρξης, την επιζήτηση της συνύπαρξης και την αδήριτη
ανάγκη της έκφρασής του: «Αγάπη μου, / μη μ’ αφήνεις / μόνο μου. / Είναι γι’
αυτό το / Μου / που χρόνια / γράφω / και μιλώ.». Και αυτή η <i>ομιλία</i>, που ενσαρκώνεται σε ουσιαστική
συν-ομιλία για όσα εμπνέουν και εμψυχώνουν τον ποιητή, καθορίζει και την
ποιητική του, ήτοι τον τρόπο, το είδος και το ήθος γραφής του: μια γραφή απλή
και απέριττη, ωστόσο μακρόπνοη σε βιωματικά νοήματα και πειστικά μηνύματα, που
αποτυπώνουν μιαν καταγραφή ζωής και μιαν κατάθεση ψυχής, όπως συμπεραίνεται από
την τελευταία ενότητα με τον τρίπτυχο επαγωγικό τίτλο «ποίηση ποίημα στίχος».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Αντί άλλου επιλόγου στην αξιόλογη αυτή ποιητική δημιουργία του Άντη Κανάκη,
παραθέτουμε το ποίημά του «αλχημιστές» ως ένα εμφαντικό δείγμα της ποίησης και
της ποιητικής του: «Το ποίημα θέλει / βίωμα / μύθο και / πάθος / για να
κυοφορηθεί. / Μόχθο και πόνο / για να γεννηθεί. / Μα πολλοί, όμως / λόγιοι /
επιλέγουν και / επινοούν / ουσιαστικά / ρήματα / επίθετα / αντωνυμίες,
συνδέσμους / επιρρήματα…/ Και με τα ψυχρά / πλήκτρα / της γραφομηχανής /
συναρμολογούν / τα δικά τους / ποιήματα…».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">© Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή <i> </i> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-20399299955052783562014-09-25T07:32:00.001-07:002014-10-09T15:47:13.613-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbxWCHCGbUFFDABAMPP_73pf3AFOWcAellLA7Np1GPbbcNC0S80TmGVCp-9vqY_OEUPh5Ww0DpE7CNg9t1hteoyta3wFmQQRSysEFV7YYfhLYhhHIt0JkRnloAEGGFlnjwaE637Dhwya92/s1600/Pater+evelthon+3+(3).jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbxWCHCGbUFFDABAMPP_73pf3AFOWcAellLA7Np1GPbbcNC0S80TmGVCp-9vqY_OEUPh5Ww0DpE7CNg9t1hteoyta3wFmQQRSysEFV7YYfhLYhhHIt0JkRnloAEGGFlnjwaE637Dhwya92/s1600/Pater+evelthon+3+(3).jpg" height="320" width="222" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Το συγγραφικό έργο του αοιδίμου πατρός
Ευέλθοντος Χαραλάμπους<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">[Μνήμη αγαθή αγάπης και τιμής]<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Συνεπληρώθησαν τρία έτη από την αδόκητη εκδημία του αοιδίμου πατρός
Ευέλθοντος Χαραλάμπους, ο οποίος με τα θεάρεστα έργα και τις χριστεπώνυμες ημέρες
του, τον ενάρετο παραδειγματικό βίο και την παιδαγωγούσα «άνω πολιτεία» του,
κατά τον ιερόν Χρυσόστομο, κατέλιπε μνήμη αγαθή σε όσους ευδόκησε να ευλογήσει
με τα πλουσιοπάροχα δώρα της αγάπης, της σιωπηλής ευεργεσίας και της
απροσμέτρητης φιλανθρωπίας του. Η πρώτου βαθμού συγγένεια, που μας συνέδεε,
νομίμως με καθιστά συνέκδημο μιας στρατιάς συνοδοιπόρων της αγαπητικής του
ποίμνης, που ως ελάχιστο δείγμα ανταπόδοσης αποτίουμε φόρο μέγιστης οφειλής και
ανεξόφλητου χρέους στον μακαριστό πρωτοπρεσβύτερο ιερέα του Παραλιμνίου και
έναν άξιο πεφωτισμένο κληρικό με το εξαγιαστικό φως της Εκκλησίας της Κύπρου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Για την εκπαιδευτική και παιδαγωγική του προσφορά ως μάχιμου θεολόγου στα
σχολεία μας, την εκκλησιαστική, πνευματική, ποιμαντική, συγγραφική και την πολυσχιδή
φιλανθρωπική του δράση σε μιαν πολυετή συστράτευση και καθοδήγηση χριστιανικού
εθελοντισμού, καθώς και τα συστηματικά ιεραποστολικά του δρώμενα στην
αφρικανική ήπειρο μίλησαν και εξακολουθούν να μιλούν με υποδείξεις
αξιοθαύμαστης μίμησης σεβάσμιοι μοναχοί και φίλοι του Ιεράρχες στην Κύπρο και
το εξωτερικό: όπου και η διάδοση της ταύτισης του ονόματός του με την άνευ όρων
και ορίων αδελφική αγάπη του συνανθρώπου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Γι’ αυτή την πεμπτουσία του χριστιανισμού και της υπέρτατης εκκλησιαστικής
αποστολής, που σφράγισε με τους καλούς αγώνες το μειλίχιο πρόσωπο και την
απαστράπτουσα προσωπικότητα του αειμνήστου πατρός Ευέλθοντος θα ήταν εκ του
περισσού να αναφερθούμε εδώ. Ελάχιστες μόνο σημειολογικές πτυχές, όσες ο χώρος
μας επιτρέπει, γύρω από τις πνευματικές συγγραφικές του επιδόσεις, που αν και
δεν παρέμειναν άγνωστες στο ενδιαφερόμενο αναγνωστικό κοινό, θα προσπαθήσουμε,
ωστόσο, να φωτίσουμε με μια συντετμημένη ανασκόπηση των τεσσάρων βιβλίων του. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Στο πρώτο, που εξέδωσε το 2008 με τον κατανυκτικό τίτλο <b><i>Σκηνώματα
Κυρίου εν Παραλιμνίω αγαπητά και ποθούμενα</i></b>, μας καθιστά κοινωνούς μιας
ενδιαφέρουσας ευσεβούς περιδιάβασης σε 24 εκκλησίες και ξωκλήσια σε διάφορες
κεντρικές και απόμερες γωνιές του Δήμου Παραλιμνίου, καθώς και σε 5 εκκλησίες
και ναΐσκους (3 στην Κένυα, 1 στην Τανζανία και 1 στην Αίγυπτο), που με
πρωτεργάτη εμπνευστή τον ίδιο κτίστηκαν ή ανακαινίστηκαν δαπάναις της
κοινότητας στα πλαίσια της ιεραποστολικής της συμμετοχής. Ο συγγραφέας,
παρουσιάζοντας τις εκκλησίες αυτές με τη σειρά που πανηγυρίζουν στη διάρκεια
του εκκλησιαστικού έτους, δεν παραλείπει να αφηγηθεί συνοπτικά τον συναξαριακό
βίο του αγίου, στη μνήμη του οποίου είναι αφιερωμένες, καθώς και τα απολυτίκιά
τους. Με μια ζωηρή γλαφυρή περιγραφή σε εύληπτους λογοτεχνικούς τόνους μάς
δίδει χρήσιμες πληροφορίες ως προς την εξωτερική και εσωτερική τους ναοδομία,
την τοποθεσία, τους θρύλους και τις παραδόσεις στην ιστορική διαδρομή της
εκκλησιαστικής τους ζωής και ακτινοβολίας. Το βιβλίο, που διανθίζεται με
έγχρωμο φωτογραφικό, εικονογραφικό και εικαστικό υλικό και συμβάλλει στην
εκκλησιαστική βιβλιογραφία, αποτελεί αστείρευτη πηγή λεπτομερούς γνωριμίας με
όλους αυτούς τους λατρευτικούς οίκους ή τα θεία σκηνώματα, όπου, κατά την
αποτίμηση του δρος Ανδρέα Παπαβασιλείου, «έντονη είναι η παρουσία του Τριαδικού
Θεού, των ουρανίων δυνάμεων και των μελών της θριαμβεύουσας Εκκλησίας, τα οποία
διακρίθηκαν για την αγιότητα του βίου τους, την ορθοδοξία τους και την
ορθοπραξία τους».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Το ίδιο έτος εξεδόθη ακόμη ένα πρωτότυπο βιβλίο υπό τον τίτλο <b><i>Δημήτ</i>ριος
<i>διαλάμπει</i></b>, παρμένο από έναν ύμνο
του Εσπερινού του Αγίου Μεγαλομάρτυρος και Μυροβλήτου Δημητρίου<b> </b>με την ευκαιρία των Εγκαινίων της φερώνυμης
Εκκλησίας στο Παραλίμνι, την οποία υπηρέτησε πιστά από την ανέγερσή της το 1996
μέχρι της κοιμήσεώς του. Με ευσύνοπτη αφηγηματική παραστατικότητα, που
φιλοτεχνεί η θάλλουσα χαρισματική του γραφίδα, ο πατήρ Ευέλθων, εκτός από το
καύχημα της Θεσσαλονίκης και όλων των Ορθοδόξων, ζωντανεύει το μαρτύριο και
άλλων 24, άγνωστων στους πολλούς, ομώνυμων Αγίων και Νεομαρτύρων επί Τουρκοκρατίας.
Ενδεικτικά των ευγενών πνευματικών του στόχων τα όσα σημειώνει στον πρόλογό
του, αποδίδοντας ισότιμη χάρη σε όλους του αγίους, που «λάμπουν και φωτίζουν,
καθοδηγούν και εμπνέουν, παρηγορούν και στηρίζουν όσους προστρέχουν κοντά τους,
μελετούν τη ζωή τους και μιμούνται το παράδειγμά τους».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Το τρίτο βιβλίο του πρωτοπρεσβύτερου Ευέλθοντος Χαραλάμπους, σε μιαν εξίσου
άρτια καλλιτεχνική έκδοση, επιγράφεται <b><i>Γονέων άλγος Χριστού παραμυθία </i></b>και
είναι εμπνευσμένο από την προσωπική αλγεινή του εμπειρία, καθώς τον Νοέμβριο
του 1995 ο προσφιλής πρωτότοκος γιος του Χριστόφορος, φοιτητής της Ιατρικής στη
Θεσσαλονίκη, ύστερα από μια σύντομη ασθένεια «κλήθηκε στους ουρανούς», κατά τη
δική του ιώβεια και χριστιανοπρεπή διατύπωση. Συνοδοιπορώντας με όσους γονείς
βίωσαν παρόμοιο πόνο και θέλοντας να ενσταλάξει στις ψυχές τους το βάλσαμο
παρηγοριάς, που έλαβε κατά τη δοκιμασία του από τον Θεό και τους καλούς
χριστιανούς, συνέλαβε την ιδέα να συγκεντρώσει βίους Αγίων με ανάλογες
σταυροαναστάσιμες καταστάσεις, που είτε έχασαν τα παιδιά τους από φυσικό ή
μαρτυρικό αφανισμό είτε από τον φρικτότερο ζωντανό θάνατο της εξωμοσίας. Όχι
«ως άγευστος και ψυχρός “συμβουλάτωρ”», αλλά «από το περίσσευμα του βιώματός
του, […] γήινος και ουρανοδρόμος», κατά τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Προικοννήσου
κ. Ιωσήφ, που προλογίζει το βιβλίο, προσφέρει μέσα από τα πρότυπα των πονεμένων
αγίων αφειδή θεία παραμυθία.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"><b><i>Ιερών και Οσίων Νόστος </i></b>επιγράφεται
το τελευταίο και προφητικά εμβληματικό βιβλίο του μακαριστού π. Ευέλθοντος, που
κυκλοφόρησε λίγο πριν την αποδημία του εις Κύριον. Ο ουράνιος νόστος είχε
επισφραγιστεί με την καταγραφή του ασίγαστου γήινου νόστου του για τις συλημένες
εκκλησιές και τα ερειπωμένα ξωκλήσια στα πατρογονικά του εδάφη. Τους
πολυφίλητους αυτούς τόπους είχε επανειλημμένα επισκεφθεί με μια φωτογραφική
μηχανή στο χέρι, για να αποτυπώσει την έσχατη καταστροφή, που συντελέστηκε από
τον ανόσιο κατακτητή τόσο στη γενέτειρά
του, τον Άγιο Γεώργιο Σπαθαρικού, όσο και στα άλλα παρακείμενα «μοσκομύριστα» χωριά:
το Σπαθαρικό, το Αρναδί και τη Σύγκραση, των οποίων την ιστορικογεωγραφική
φυσιογνωμία μάς υπενθυμίζει αδρομερώς, μη παραλείποντας να αναφερθεί στους
αγίους και τους τελευταίους ιερείς των ναών τους. Στις πολύτιμες φωτογραφίες,
που διά χειρός του ιδίου συγκεντρώνει ο μικρός αυτός τόμος, παρουσιάζεται η προ
της εισβολής κατάσταση των εκκλησιών και η σημερινή αποτρόπαια αθλιότης τους.
Για τα ιερά τούτα προσκυνήματα κάνει μνεία και το διαλεκτικό ποίημα «Ο καμός
του Πρόσφυγα» του μακαριστού πατέρα του Χριστόφορου Χαραλάμπους. Με τον ίδιο καημό
και «περίλυπον την ψυχήν έως θανάτου» ανεχώρησε για το ταξίδι της αιώνιας
μακαριότητας ο πεφιλημένος σε όλους μας πατήρ Ευέλθων, καταθέτοντας εντός και
εκτός της πατρίδας του την ανεξίτηλη σφραγίδα τής άνωθεν δωρεάς και της παραδειγματικής
του κληρονομιάς. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">© Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή <b> <o:p></o:p></b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: large;"> <o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-23213497014777289152014-09-25T07:25:00.002-07:002014-10-09T15:48:47.862-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEif48HxgKVTn6SpyrsF8w0R7T8Nz7RQvWo-LN3-36CHBMBaq_RpMdv8wQkFGAWU9vj-DcTK-CLIbIZgF3Oak-l0eyh1RY0B8V5CA8fLKWMlXUws-jQymWsl5W9WCQjqGcVFpyc5d-G9QsUM/s1600/MPAMPIS+(1).jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEif48HxgKVTn6SpyrsF8w0R7T8Nz7RQvWo-LN3-36CHBMBaq_RpMdv8wQkFGAWU9vj-DcTK-CLIbIZgF3Oak-l0eyh1RY0B8V5CA8fLKWMlXUws-jQymWsl5W9WCQjqGcVFpyc5d-G9QsUM/s1600/MPAMPIS+(1).jpg" height="320" width="228" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Μπάμπη Χαραλάμπους <i>Ιστορίες
με χαμόγελο<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Το πρόσφατο βιβλίο του Μπάμπη Χαραλάμπους με τον πιο πάνω τίτλο πολλαπλασιάζει
εμπλουτιστικά το πνευματώδες χιούμορ και την ευρηματική κοινωνική σάτιρα κάτω
από την έμπνευση μιας ωριμότερης γραφής σε συσχέτιση με τα προηγούμενά του
ευθυμογραφήματα, που επιγράφονται παρεμφερώς <i>Πικρά χαμόγελα. </i>Παρόλο που και οι 19 «ιστορίες» του παρόντος έργου
αφήνουν μια γλυκόπικρη αίσθηση λεπτής αυτοσαρκαστικής ειρωνείας με το γνωστό
υφολογικό στίγμα του διακεκριμένου μας ευθυμογράφου. Διαβάζοντάς τις απνευστί, δεν
ταυτοποιείς απλώς τις χαρισματικές αρετές του συγγραφέα με τις ιδιαιτερότητες
του απαιτητικού αυτού είδους, που ανάγεται στις Αριστοφανικές του καταβολές,
αλλά συναποκομίζεις ταυτόχρονα το προηγμένο χιούμορ μιας διάθεσης αυτοεμπαιγμού
και μιας σκωπτικής δηκτικής υπόδειξης για τα σημερινά κακώς έχοντα. Διακριτικά
επικριτικός και διακριτά διδακτικός ο πολυγραφότατος σατιρογράφος μας, μέσα από
τις διαθλαστικές πλάγιες προσκρούσεις των γραφικών αφηγήσεων, των παραστατικών
εξεικονίσεων και των ζωηρών έξυπνων διαλόγων του, καθώς και την αναλογία
εύστοχων λεκτικών μεταφορών ή παρομοιώσεων μάς υποβάλλει με αβίαστη πειθώ τον
διαχωρισμό της επιφάνειας των φαινομενικών εντυπώσεων από το βάθος τού είναι
των αληθινών πραγμάτων. Με τα επιδέξια σύνεργα μιας έντεχνης παρωδίας, όπου
επιχωριάζει η γκροτέσκο υπερβολή τού σουρεαλιστικά αλλόκοτου και η διακωμώδηση
του παράδοξου οξύμωρων σχημάτων ή του μη παράδοξου υποκειμενικών προσλήψεων, το
εύθυμο λογοπαίγνιο ενός καυστικού καρυκεύματος και η διάχυση του γελοίου, που
δεν ακυρώνει τη σοβαρότητα του εκάστοτε μηνύματος, καταφέρνει να μας το
μεταδώσει με μιαν πηγαία και όχι ψευδεπίγραφη λογοτεχνική αποτύπωση. Επισήμανση
που μας παραπέμπει στις αποφθεγματικές διαπιστώσεις του <span lang="EN-US">Fernando</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Pessoa</span>: «Όλες μας οι
εντυπώσεις είναι αμετάδοτες, εκτός κι αν τις κάνουμε λογοτεχνικές. […]. Να λες
. Να ξέρεις να λες. Να ξέρεις να υπάρχεις μέσ’ από τη γραπτή φωνή και τη
νοητική εικόνα».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Και η φωνή του Μπάμπη Χαραλάμπους πίσω από τα νοήματα μιας εύγλωττης
εικονογράφησης προσώπων και καταστάσεων, καθημερινών δρώμενων, απίθανων
συγκυριών και ευφάνταστων σκηνικών επεισοδίων, που τα τροφοδοτεί η ίδια η ζωή,
ξεπερνώντας και τη μεγαλύτερη φαντασία, απηχεί τους τραγελαφικούς κραδασμούς
ενός παρατεταμένου κλαυσίγελου. Με την εμφαντική αμεσότητα του πρώτου
αφηγηματικού προσώπου και συμπρωταγωνίστρια τη σύζυγό του σε επεξηγηματικές
αναφορές ή άλλους χαρακτηριστικούς τύπους των περιδιαβάσεων και των
συναπαντημάτων του, δεν μας καθιστά μόνο κοινωνούς των «ιστοριών» του, αλλά και
μας μαθαίνει να χαμογελούμε απέναντι σε εμπόδια και δυσκολίες, αναπάντεχες
παγίδες και τραγικά αδιέξοδα, διδάσκοντάς μας ως παλαίμαχος δάσκαλος κάποιες
από τις «αμέτρητες εκφάνσεις της αισθητικής του χιούμορ», κατά τον Λουίτζι
Πιραντέλλο. Κάτι που ως λαός ίσως να μην είχαμε ποτές ή αν διαθέταμε μια μικρή
δόση του, θα το έχουμε ξεχάσει κάτω από τις αντίξοες συνθήκες του εθνικού μας
βίου, ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό. Εξού και οι αριστοτέχνες του
ευθυμογραφικού και ποιοτικού σατιρικού είδους σπανίζουν στον τόπο μας, με
εξαίρεση προφανώς τον Μπάμπη Χαραλάμπους.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ως προς τη θεματική του περιεχομένου σημειολογικά θα μπορούσαμε να σταθούμε
στο οριακό μεταίχμιο μεταξύ σοβαρού και αστείου των «ευθυμοσατιρικών» αυτών
αφηγημάτων, όπως ο ίδιος τα κατονομάζει με την παρασύνθετη σύζευξη της
ειδολογικής τους κατάταξης στο οπισθόφυλλο του βιβλίου. Καμιά, βεβαίως, σημασιολογική αποκρυπτογράφηση δεν θα
χρειαζόταν, εφόσον η κεντρική τους ιδέα εστιάζεται σε ανθρώπινα συναισθήματα
και σε ζέοντα προβλήματα του καιρού και του τόπου μας. Στο πρώτο αφήγημα με τις
ευαίσθητες μνήμες και τους συνειρμούς της υιικής στοργής ταυτίζει στο ίδιο
γηροκομείο την πεθαμένη μητέρα του με μιαν άλλη γριά, εκδηλώνοντας τα ίδια
τρυφερά συναισθήματα. Η τυχαία συνάντηση με παλιούς, μεγάλους πια, μαθητές του
και ο σεβασμός από τους αστυνομικούς στην είσοδο του γηπέδου, που συναντούμε σε
μερικά διηγήματα, αφήνει τη στυφή γεύση της συναίσθησης της ηλικίας. Το
κατεδαφισμένο σπίτι του θείου του στο κατεχόμενο χωριό τους ξυπνά μέσα του την
ανάμνηση των περασμένων ευτυχισμένων χρόνων. Η αλλοδαπή οικιακή βοηθός και ο
αλλόγλωσσος εργάτης βρίσκονται στο θεματολογικό επίκεντρο άλλων δύο
εξιστορήσεων. Ενώ η ευγένεια, η τιμιότης και οι άλλες ξεχασμένες αρετές του
χαρακτήρα προσκρούουν στην έλλειψη ή την καταπάτηση τέτοιων συναισθημάτων
σήμερα μέσα από κάποιες εδώ αφηγηματικές σελίδες.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ως ένα δείγμα γραφής από τις <i>Ιστορίες
με χαμόγελο </i>του Μπάμπη Χαραλάμπους, λόγω επικαιρότητας του Παγκοσμίου
Κυπέλλου, αποσπούμε την εισαγωγή από το σπαρταριστό ευθυμογράφημά του «Εσείς
περάστε, παρακαλώ!»: «Ήταν ένα παιγνίδι ποδοσφαίρου με ομάδα του εξωτερικού,
που αξιολογήθηκε ως “αγώνας υψηλού κινδύνου”. Όχι επειδή η αντίπαλη ομάδα ήταν
πολύ ισχυρή και με δυσκολία θα την αντιμετώπιζε επιτυχώς η δική μας, αλλά διά
τον φόβον των φανατικών οπαδών μας, που μπορούσε να δημιουργήσουν επεισόδια εις
βάρος των ξένων και να εκθέσουν τη χώρα μας διεθνώς».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">© Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή </span><o:p></o:p></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-84032797995614051952014-09-25T07:17:00.001-07:002014-10-09T15:49:54.578-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjwN6-hNQiOtWXM4guqXujcLUNb06jqrN5dZmEycHz2nW2XPbM_lAAjZgO8zqV0L7-2Yqcvj9RY4btX28wwBqCy-gx69oZdUZLLdNS0RrlM36E_YgUgi7PIb1qtMfwAVOHupgQ9ykegGO7/s1600/Kyriaki+1+(1).jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjwN6-hNQiOtWXM4guqXujcLUNb06jqrN5dZmEycHz2nW2XPbM_lAAjZgO8zqV0L7-2Yqcvj9RY4btX28wwBqCy-gx69oZdUZLLdNS0RrlM36E_YgUgi7PIb1qtMfwAVOHupgQ9ykegGO7/s1600/Kyriaki+1+(1).jpg" height="320" width="212" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><br /></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Κυριακής Παρασκευά <i>Ακούει
κανείς;<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Έχοντας στη συγκομιδή της σε διάστημα τριανταδύο χρόνων δύο ποιητικές και
δύο διηγηματικές συλλογές, εκτός από τη φιλολογική επιμέλεια της διαλεκτικής
ποίησης του συντοπίτη της Αντώνη Π. Αντωνίου, δεν θα έλεγε κανείς πως η κ.
Κυριακή Παρασκευά είναι από τις πολυγραφότατες συγγραφείς μας. Ωστόσο, η
καλλιεπής και περιεκτή της ολιγογραφία, αποθησαυρίζει τη δημιουργική ευκαρπία
ενός πλούσιου αμητού, σαν κι αυτού που περιγράφει σ’ ένα της ποίημα για την
αγαπημένη της γενέτειρα, το «Λευκόνοικο», προτάσσοντάς το στα πρώτα της
διηγήματα. Αναιρώντας, έτσι, την ασύστολη και ανερμάτιστη ευκολογραφία των
τυχάρπαστων και ληξιπρόθεσμων υπερ-εκδόσεων, αναδεικνύει τον ενσυνείδητο
σεβασμό στον έντεχνο λόγο των απαιτητικών προδιαγραφών και των ποιοτικών
αναμετρήσεων. Εξάλλου, αντιπαραθέτοντας το ευ στο πολύ στο λογοτεχνικό της
σκευοφυλάκιο, συμψηφίζει την ευδόκιμη ανάλωσή
της στην παιδεία και «αντισταθμίζει», που ως ευπαίδευτος φιλόλογος και
ευλογημένη πρεσβυτέρα δίδαξε με την παιδαγωγούσα αγάπη τα ελληνοχριστιανικά μας
γράμματα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Την ενασχόληση με το δύσκολο είδος του αφηγηματικού χρονογραφήματος, όπως
μας θυμίζει η ίδια μέσα από την αποτίμηση του αείμνηστου Ανδρέα Χριστοφίδη,
επιχειρεί στο υπό σύντομη παρουσίαση βιβλίο της, που κυκλοφόρησε φέτος από τις
εκδόσεις Αναστάση Αριστοτέλους.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Αν στο προηγούμενο διηγηματικό της
έργο ζωντάνευε βιωματικές αναμνήσεις των αλλοτινών ευτυχισμένων χρόνων του
τόπου της μαζί με σημαδιακές μνήμες από σελίδες του απελευθερωτικού μας Αγώνα, αλλά
και συγκλονιστικά δρώμενα των πικρών «φαρμακερών» ημερών της εισβολής και της
προσφυγιάς, κάποια από τα διηγήματα, ωστόσο, κινούνται σε παράλληλους ή
παρεμφερείς θεματικούς άξονες με χρονογραφικά κείμενα της παρούσας συλλογής.
Έτσι, ανάμεσα στα τραγικά στιγμιότυπα
λαθρομεταναστών, που προβάλλουν με τη φρίκη τηλεοπτικών ειδήσεων ή με τη
λύπη καθημερινών ζωντανών επεισοδίων, ο θάνατος από ασφυξία ενός ζευγαριού αλλοδαπών σ’
ένα δωματιάκι με παλιόσομπα απηχεί τον ατυχή πνιγμό στο φράγμα της Γερμασόγειας
ενός Σύρου λαθρομετανάστη. Παρόλο που απέναντι στην απάνθρωπη αναλγησία των
μεγάλων, ανθίζουν τα αθώα αισθήματα συμπόνιας
ενός παιδιού για τη Σριλανκέζα οικιακή βοηθό, όπως σκιαγραφούνται στο τωρινό
διήγημα «Η Κουμάρη». Το συναπάντημα του Λευκονοικιάτη πρόσφυγα και του
Τουρκοκύπριου, που καλλιεργεί το περιβόλι του με «Τα γρουσόμηλα», αντανακλά τον
ίδιο πόνο ψυχής με το «Ψυχής άλγος» στο νέο αφηγηματικό οδοιπορικό, όπου η
γιαγιά – συγγραφέας, ξεναγώντας τα εγγόνια της στο Λευκόνοικο, συναντάται με
την Τρικωμίτισσα Τουρκάλα ένοικο του σπιτιού της, όπου ξυπνούν οι τόσες οδυνηρές
θύμησες των παλιών καλών ημερών.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η συγγραφέας με τον επαναλαμβανόμενο τίτλο της συλλογής «Ακούει κανείς;»,
όχι απλώς ως λογοτεχνικό σχήμα επαναφοράς, αλλά ως επίμονη κραυγή αφύπνισης
στον σημερινό άνθρωπο της ιδιοτέλειας και του ατομικισμού, της αλλοτριωτικής αδιαφορίας
και της αμοραλιστικής απάθειας, εφιστά την προσοχή σε μια σειρά από ζέοντα προβλήματα
και τραυματικές εμπειρίες, ψυχικά νοσήματα και αιμάσσουσες πληγές, που σφαδάζουν στο σώμα
ολάκερης της ανθρωπότητας. Δεν είναι τυχαίο, που η συλλογή αρχίζει με το
διήγημα του προσωποποιημένου μισοκαμένου έλατου
και που συνεκδοχικά κρούει τον
κώδωνα της οικολογικής καταστροφής και συνακόλουθα της εκδίκησης της φύσης.
Αρχή της ζωής και της ενυπόστατης ύπαρξης είναι η αναπόσπαστη σχέση μας με το
περιβάλλον και ο θεάρεστος ειδυλλιακός έρωτας της φύσης, όπως αποτυπώνονται με
υποβλητική ποιητικότητα σε δυο τοπιογραφικά κείμενα. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Είναι, εντούτοις, και άλλα πολλά ερωτηματικά με επείγουσες εκκλήσεις στα
αισθήματα του ανθρώπου, μα προπάντων με θερμές επικλήσεις στη θεϊκή
παντοδυναμία, που καταγράφονται εδώ μέσα από τους ευαίσθητους ανθρωπιστικούς
κραδασμούς και τους λυρικούς αισθαντικούς τόνους μιας πηγαίας ενσυναίσθησης.
Εξού, και ο θεματικός πυρήνας της αριστοτεχνικής αυτής αφηγηματικής γραφής
εστιάζεται στο πεινασμένο παιδί της Αφρικής, στην κόλαση των νέων από τη
λερναία ύδρα των ναρκωτικών, στη θυματοποίηση του εγκλεισμού στη μοναξιά τους
λόγω προβληματικών οικογενειών, στα δεινά των πολέμων στην πατρίδα μας και σ’
όλο τον κόσμο, στην αποξένωση στις απρόσωπες μεγαλουπόλεις, αλλά και στον
μαρασμό των μοναχικών ηλικιωμένων γονιών από τον ηρωικό, έστω, θάνατο ή τον
ανεπίστροφο ξενιτεμό των παιδιών τους, τις ολέθριες επιπτώσεις από τα ακραία καιρικά
φαινόμενα, στην πρόκληση των οποίων δεν είναι αμέτοχος ο άνθρωπος. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Επιπλέον, η χρονογράφος, χωρίς μελοδραματικές ελεγειακές εξάρσεις, αλλά με
τον βουβό σπαραγμό του Αισχύλειου μνησιπήμονος πόνου, δεν παραλείπει να στήσει
επιδέξια τα σκηνικά της νεότερης κυπριακής τραγωδίας στις πιο επάρατες όψεις
της: την απώλεια του γενέθλιου τόπου, το δράμα των αγνοουμένων, το ολοκαύτωμα
στο Μαρί.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Η Κυριακή Παρασκευά, όμως, μέσα από τα 24 ζωγραφήματα της ωραίας
λογοτεχνικής της γραφίδας ακράδαντα πιστεύει με τη δύναμη της προσευχής, της εξομολόγησης
και της θείας Χάριτος στο επί γης θαύμα της ουράνιας συγκατάβασης: «Και πάντα να θυμάστε: Τα πάθη
νεκρώνονται με την οδύνη της αγάπης. Από τον θάνατο των παθών μεταβαίνουμε στην
ανάσταση της αγάπης».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;"><b>Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή</b> <o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-12297179332524011492014-09-25T07:08:00.000-07:002014-10-09T15:51:51.977-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJ_DI8txJijRFJcLePnvG8EWJYSx6N6Q_sJQc_WpuaKgn3EUwRhaRQBuZ1l9OV35k6jC3ZTFPjUZYjtev1dMkTRirvka1-ie9eWrd5XKxakX9_PomxUAxuAU0Z3kulaE7I3DkYUVE2Mg8T/s1600/COVER+agne+(1).jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJ_DI8txJijRFJcLePnvG8EWJYSx6N6Q_sJQc_WpuaKgn3EUwRhaRQBuZ1l9OV35k6jC3ZTFPjUZYjtev1dMkTRirvka1-ie9eWrd5XKxakX9_PomxUAxuAU0Z3kulaE7I3DkYUVE2Mg8T/s1600/COVER+agne+(1).jpg" height="320" width="229" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Τοπία του νόστου και της αναζήτησης <o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">στην ποίηση της Αγνής Λεαντζή
Μενελάου <i>Ας γίνουμε επιτέλους άνθρωποι<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Μετά την πρώτη της ποιητική συλλογή υπό τον τίτλο <i>Ταξίδι στα σύμπαντα</i> και τις υπαρξιακές – μεταφυσικές της ανατάσεις,
η Αγνή Λεαντζή Μενελάου μέσα από τις 140 σελίδες του νέου της ποιητικού βιβλίου,
που κυκλοφόρησε μόλις πρόσφατα, έρχεται να μας ταξιδέψει σε άλλα επίγεια αυτή
τη φορά τοπία και αγαπημένους τόπους του ασίγαστου νόστου και της εναγώνιας αναζήτησής
της.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Στην καινούργια δημιουργική της συγκομιδή η ποιήτρια εμπνέεται από μιαν
πλειάδα διαχρονικών και επίκαιρων θεμάτων, που συλλαμβάνει με τις ευαίσθητες
κεραίες του ψυχισμού της και αποτυπώνει με τον τρόπο της δικής της ποιητικής
έκφρασης. Θα μπορούσε να επισημανθεί, βέβαια, ότι η μορφική δομή των ποιημάτων,
παραπέμπει σε λυρικούς ρυθμούς και παραπλήσια σχήματα παραδοσιακής μετρικής, ως
επί το πλείστον μιας κατά συρροήν ζευγαρωτής ομοιοκαταληξίας, που την
αποξενώνει ή αυτοβούλως τη διαφοροποιεί από τις νεωτερικές και μετανεωτερικές
τεχνικές του έντεχνου ποιητικού λόγου. Σημασιοδοτούνται, ωστόσο, εδώ όχι η κάποια
ασυμβατότητα με τη μοντέρνα γραφή κρυπτογραφικών συμβολισμών και τη δόκιμη
υφολογική γραφίδα υπερρεαλιστικών αισθητικών προδιαγραφών, αλλά οι πυκνές
σκέψεις και τα πλούσια συναισθήματα, οι έντονοι προβληματισμοί και οι φιλοσοφημένοι αναστοχασμοί, που
σηματοδοτούν το περιεχόμενο της ποίησης τής Λεαντζή. Αξίζει, εξάλλου, να
σημειωθεί ότι η Καβαφική σκάλα της Ποιήσεως δεν προορίζεται αποκλειστικά και
μόνο για τους μείζονες ποιητές, αλλά «το πρώτο σκαλί» της είναι το έναυσμα της
δοκιμής και η εφόρμηση της δοκιμασίας για τους μικρούς και ταπεινούς μα
εμψυχωμένους εργάτες της δύσκολης αυτής λογοτεχνικής ενασχόλησης.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Μετά τα προλογικά σημειώματα της Αικατερίνης Ανδρεστίνου και του αείμνηστου
Κώστα Χατζηστεφάνου, περιδιαβάζουμε, λοιπόν, από τις πρώτες σελίδες τα
ανηφορικά μονοπάτια και τους δρόμους των αξιέπαινων βηματισμών. «Ο μίτος της
Αριάδνης» του ομότιτλου ποιήματος είναι το νήμα που ξετυλίγει όχι η Αριάγνη του
μύθου αλλά η Αγνή των νοσταλγικών αναπολήσεων, των τρυφερών αναμνήσεων και των
απομυθοποιήσεων τής άνευ «ελέου και φόβου» ατέλειωτης τραγωδίας μας. Έτσι,
ανταμώνουμε μαζί της «στα ιερά κι αγαπημένα χώματα της αγαπημένης γενέθλιας
γης, τη πολύπαθης Μόρφου», καθώς προεξαγγέλλει η ίδια στο αναθηματικό επίγραμμα
«στη μνήμη των γονιών» της, και αφουγκραζόμαστε τους ελεγειακούς στόνους από τα
συθέμελα ολάκερης της γης της: «Ιδού Εγώ, ατενίζω τους βαρβάρους βιαστές / το
όσιο να βεβηλώνουν κορμί μου / Ιδού εγώ, να μετρώ τους σταυρούς και τα
μνήματα». Στην ποιητική της «ιστοριογραφία», που οι επώδυνες μνήμες, οι
ζωντανές εικόνες και ο ανήμερος ίμερος της επιστροφής στα σκλαβωμένα εδάφη μας
καταγράφουν αδιαλείπτως με τη χρονολογική ένδειξη των στίχων, μας σταματά ο
λυγμικός σπαραγμός και η οργή της νέμεσης για τα δεινά του ατέρμονου δράματος
της πατρίδας: «Από 15 – 20 Ιουλίου» μέχρι τον «Ιούλη – Ιανό» και την
«Αυγουστιάτικη Παναγιά» και έως τον «Μήνα της ντροπής», που συνεκδοχικά
επεσώρευσε όλους τους πικρούς καιρούς και τα δίσεκτα χρόνια της κατοχής και της
προσφυγιάς. Θρηνεί και πονεί μέσα της βαθιά η ποιήτρια για την απώλεια και την
ανεπούλωτη πληγή, αλλά και αναθαρρεί και ελπιδοφορεί για την ώρα της ανάστασης
και του λυτρωμού. Εύηχα «σημεία αναφοράς» των ασθματικών της τόνων και των
κραδασμών τής «Περίλυπης ψυχής [της] έως θανάτου», σύμφωνα με το ομώνυμο ποίημα,
μα και της νηπενθούς της λύρας η Μοντική «Θάλασσα της Κερύνειας», η μοιρασμένη
«Λευκωσία» και ο Άγιος Μάμαντας, που με την καρτερία της αισιόδοξης προσδοκίας στη
μορφή του δεν βλέπει τον απόμακρο πολιούχο «προστάτη», ή «φρουρό», αλλά τον
μπροστάρη τροπαιούχο και λυτρωτή, «όπως αρμόζει σε γνήσιο κι άξιο παλικάρι».
Ωστόσο, η προσωποποιημένη μορφή που ζωντανεύει και πρωτοστατεί σε πολλά
ποιήματα της συλλογής είναι η προσφιλής της γενέτειρα Μόρφου, η αρχαία Μορφώ,
όπου ως «Κύπρια Πηνελόπη» προσμένει την «Επιστροφή» μέσα από τα αντίστοιχα
ποιήματα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Πέρα από τα υπαρξιακά ερωτήματα της ζωής ή του θανάτου κι ανάμεσα στα
καθημερινά ή μονιμότερα δρώμενα, τοπικά και παγκόσμια, μαζί με τα πολυκύμαντα αισθήματα που γεννούν στην ψυχή
της ποιήτριας, στο προσκήνιο του νου και της καρδιάς της προεξάρχει η μοίρα της
πατρίδας της. Για τούτο και δεν παύει να υπενθυμίζει προς τους συνανθρώπους της
το ηθικό και πνευματικό τους χρέος, όπως υπομιμνήσκει το ποίημα για τον
«Γρηγόρη Αυξεντίου» και καθώς ο τίτλος της συλλογής με προτρεπτική υποτακτική ή
ευχετική ευκτική διαμηνύει. Με την
οριστική, επιπλέον, της αμετάκλητης απόφασης και της αναπότρεπτης
βούλησης η Αγνή Λεαντζή Μενελάου συνοψίζει την αλήθεια της γηγενούς ιστορικής
μας συνέχειας και την αναγκαιότητα μιας ενσυνείδητης φιλοπατρίας: «είμαστε
εμείς και τα γονίδιά μας, / είμαστε εμείς, οι γονείς και τα παιδιά μας, / είμαστε
οι προπάπποι και τα μελλούμενά μας. / Σε τούτο τον τόπο που μας έλαχε να
ζούμε,/ με νύχια και με δόντια θε να κρατηθούμε».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">© Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">
<o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1003573728455703465.post-56557697529518248572014-09-25T07:01:00.003-07:002014-10-09T15:53:37.144-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVwZaLhBNh2TgqyzHg_SDTgcpPs1yKHngtEM8J9bSb9n-05iu03a37gJA_Scz5McUUQ5xRmx2_EaDriGup0-usVA23M_I6LB1T8ysAgODqeCYYv7fcqr7u_cvqKP7BE3SVRLXSuNBjV43H/s1600/NTEFOL.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVwZaLhBNh2TgqyzHg_SDTgcpPs1yKHngtEM8J9bSb9n-05iu03a37gJA_Scz5McUUQ5xRmx2_EaDriGup0-usVA23M_I6LB1T8ysAgODqeCYYv7fcqr7u_cvqKP7BE3SVRLXSuNBjV43H/s1600/NTEFOL.jpg" height="320" width="227" /></a></div>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Βιβλιοπαρουσίαση<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-size: large;">Δημήτρη Καραγιάννη <i>Ντεφόλ<o:p></o:p></i></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Ένα από τα πρόσφατα βιβλία που αγάπησα, διάβασα και ξαναδιάβασα είναι η
καλογραμμένη νουβέλα του Δημήτρη Καραγιάννη με τον τουρκόφωνο τίτλο <i>Ντεφόλ</i>, που όπως προϊδεαστικά επεξηγεί ο
συγγραφέας σημαίνει «χάσου από ’δω», «πήγαινε στ’ ανάθεμα». Ωστόσο, στο
ολιγοσέλιδο αυτό μυθιστορηματικό αφήγημα, που έτυχε ένθερμης υποδοχής την
περσινή χρονιά, το ανάθεμα εστιάζεται όχι μόνο στην τυφλή μισαλλοδοξία και την ωμή
βία του Τούρκου κατακτητή απέναντι στον από αιώνων ελληνικό πληθυσμό της
Μικρασίας, αλλά και γενικότερα ξορκίζει τα δεινά του πολέμου και του ξεριζωμού,
το ξεκλήρισμα μιας ολάκερης ζωής με την απώλεια της πατρίδας και της
πατρογονικής εστίας. Γιατί ό,τι συνέβη στην προκυμαία της Σμύρνης τον
Σεπτέμβριο του 1922 επαναλήφθηκε κάτω από άλλες ιστορικές συγκυρίες και
διαφορετικές αλλά και παραπλήσιες συνέπειες τις αποφράδες μέρες του Ιούλη και του
Αυγούστου του 1974. Η βάρβαρη εισβολή και η ληστρική αρπαγή της δικής μας μισής
πατρίδας από τον ίδιο αδίστακτο κατακτητή, αν δεν ανακινεί την πιστή επανάληψη, αναδεικνύει την προδιαγεγραμμένη ανακύκληση
της τραγικής μοίρας του Ελληνισμού από τους τότε Νεότουρκους και Τσέτες έως
τους νυν απογόνους τους κάτω από το απαράλλακτο προσωπείο των επιθετικών και
επεκτατικών βλέψεων του οθωμανικού ηγεμονισμού.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Είναι για τούτο, πιστεύω, που ο Δημήτρης Καραγιάννης σε μιαν ώριμη ώρα της
συγγραφικής του δημιουργίας θέλησε να μας δώσει τη συνέχεια του άλλοτε με το
τότε και με το τώρα τού διαιωνιζόμενου δράματος της Κύπρου. Εδώ όπου κατοικεί
μόνιμα για αρκετά χρόνια, σμίγοντας τις πικρές εμπειρίες του τόπου μας με
εκείνες των Μικρασιατών προσφύγων στον γενέθλιό του μητροπολιτικό χώρο. Από τις
παιδικές του μνήμες σε ένα γειτονικό προσφυγικό συνοικισμό της Κυψέλης, καθώς
γράφει στο προλογικό του σημείωμα, μαζί με αυθεντικές μαρτυρίες προσφύγων,
εμπλουτισμένες με άλλες νοσταλγικές αφηγήσεις και χωρίς, βεβαίως, να έχει ο
ίδιος άμεσα προσωπικά βιώματα από τη Μικρασιατική καταστροφή, είναι εμπνευσμένο
το ιστορικό του πεζογράφημα. Ένα ευανάγνωστο λογοτεχνικό έργο, όχι απλώς ένεκα
της συντετμημένης έκτασης και της αφαιρετικής του πρόσληψης, αλλά και χάριν του
γλωσσικού μέτρου της πυκνής δωρικής λιτότητας και της πειστικής ρεαλιστικής του
έκφρασης. Τόσο, που μέσα από τις ζωηρές περιγραφές μιας παραστατικής
εικονοπλασίας, τα γοργά κινηματογραφικά στιγμιότυπα και τις ασθματικές
ψυχογραφικές αποτυπώσεις, μας φέρνει ολοένα και πιο κοντά στο προσκήνιο των
αφηγηματικών δρώμενων: από την πυρπολημένη αιμάσσουσα Σμύρνη τού κατατρεγμού
και της φυγής μέχρι την προκυμαία της σφαγής και της ατίμωσης, του πανικού και της
απόγνωσης, αλλά και της ελπίδας για τη λυτρωτική αναχώρηση στην Ελλάδα της επιβίωσης.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Το αφήγημα αρχίζει και τελειώνει κυκλικά με την τριτοπρόσωπη αφήγηση στις
πρώτες και τις τελευταίες σελίδες του βιβλίου γύρω από τη ζωή της κεντρικής
ηρωίδας του στα κατοπινότερα «πέτρινα χρόνια» της προσφυγιάς, του μεγάλου
πολέμου και της κατοχής, καθώς και της ταραγμένης μετεμφυλιακής Ελλάδας· ενώ
στο κύριο σώμα της αναδρομικής πλοκής των μυθοπλαστικών ιστορικών του δρώμενων,
όπως σημειώνει στο εισαγωγικό του σχόλιο ο Πρέσβης της Ελλάδας στην Κύπρο κ.
Βασίλης Παπαϊωάννου, «εξαφανίζοντας» εντελώς τον ρόλο του συγγραφέα μέσα από
την πρωτοπρόσωπη εξιστόρηση της πρωταγωνίστριάς του, ο συγγραφέας εξαντικειμενικεύει
συνεκδοχικά τη συλλογική μνήμη της μεταομηρικής ή μεταευριπίδειας νεότερης
«Ιφιγένειας εν Σμύρνη».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Οι ονοματολογικοί συμβολισμοί, επομένως, των κύριων προσώπων, της
Ιφιγένειας και του Μενέλαου, παραπέμπουν από την Ομηρική εποχή στις αλγεινές
δοκιμασίες της διαχρονικής θυματοποίησης του Ελληνισμού και τις ανεκπλήρωτες
αγωνιστικές του θυσίες. Το συναπάντημα των δυο πρωταγωνιστών συντελείται όχι
στα ευτυχισμένα χρόνια της κοσμοπολίτικης Σμύρνης της Ιστορίας και του θρύλου,
αλλά στις εναγώνιες στιγμές του άγριου κυνηγητού και του επικείμενου ξεριζωμού
από τα χώματα της Ιωνίας. Η κοινή μοίρα που τους ενώνει, αφού και οι δυο είδαν
τους δικούς τους να σφαγιάζονται και να αιχμαλωτίζονται από τη μαινόμενη
βαναυσότητα των Τούρκων στρατιωτών, θα αφήσει μαζί τα ανεξίτηλα σημάδια του
αιώνιου χωρισμού τους. Εκείνος θα ξεψυχήσει αιμόφυρτος από την τουρκική
θηριωδία, ενώ εκείνη με τις ανεπούλωτες πληγές θα επιβιβαστεί στο πλοίο για την
Ελλάδα του ξεριζωμού της. Εκεί όπου θα μονολογεί μέσα στο βουβό κλάμα της
αδικαίωτης διαμαρτυρίας της: «Δεν θρηνώ μόνο γιατί μας καταστρέψανε· θρηνώ πιο
πολύ γιατί σκοτώσανε το όνειρο, θρηνώ πιο πολύ γιατί μας κόψανε τις ρίζες μας,
γι’ αυτό θρηνώ πιο πολύ από όλα, γιατί οι ρίζες είναι που δίνουν ζωή στα δέντρα
για να μεγαλώσουν, να πετάξουν φύλλα, να βγάλουν αργότερα καρπό».<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Το <i>Ντεφόλ</i> του Δημήτρη Καραγιάννη
είναι μια άλλη ζωντανή κατάθεση του Αισχύλειου μνησιπόμονος πόνου για τις
χαμένες πατρίδες της φυλής και του ακατασίγαστου νόστου μας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">© Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή </span><o:p></o:p></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10077003425351352183noreply@blogger.com0